Hoger beroep van Gerechtshof Amsterdam (Nederland), 1 de Febrero de 2011

• Spreker: gepubliceerd
• Datum uitspraak: 1 de Febrero de 2011
• Uitgevende instantie: Gerechtshof Amsterdam (Nederland)

zaaknummer 200.043.352/01

1 februari 2011

GERECHTSHOF TE AMSTERDAM TWEEDE MEERVOUDIGE BURGERLIJKE KAMER

ARREST

in de zaak van:

1) de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid ORDINA CONSULTING B.V., voorheen genaamd Ordina Business & Enterprise Solutions B.V.,

2) de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

ORDINA DESKTOP SOLUTIONS B.V.,

3) de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

ORDINA DATA SERVICES B.V.,

alle gevestigd te [vestigingsplaats],

APPELLANTEN in principaal appel,

GEÏNTIMEERDEN in incidenteel appel,

advocaat: mr. K.A.J. Bisschop, te Amsterdam,

t e g e n

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

ECONOCOM NEDERLAND B.V.,

gevestigd te [vestigingsplaats],

GEÏNTIMEERDE in principaal appel,

APPELLANTE in incidenteel appel,

advocaat: mr. R. Imhof, te Utrecht.

Appellanten in principaal appel, geïntimeerden in incidenteel

appel zullen in dit arrest (ook) Ordina worden genoemd. Geïn-

timeerde in principaal appel, appellante in incidenteel appel

zal Econocom worden genoemd.

1. Het geding in hoger beroep

1.1. Ordina is bij dagvaarding van 29 juli 2009 in hoger beroep gekomen van de vonnissen die door de rechtbank te Amsterdam, sector kanton, onder nummer CV 07-29020 tussen Ordina als eiseressen in conventie, verweersters in recon-ventie en Econocom en de naamloze vennootschap Amstel Lease Maatschappij N.V. (hierna Amstel Lease) als gedaagden in conventie, eiseressen in reconventie zijn gewezen en die

zijn uitgesproken op 28 augustus 2008, 15 januari 2009 en

7 mei 2009 met dagvaarding van Econocom en Amstel Lease voor dit hof.

1.2. Ordina heeft bij memorie tien grieven (in de memorie is sprake van veertien grieven, maar de grieven zeven tot en met tien ontbreken) geformuleerd, haar eis vermeerderd en bewijs aangeboden, met conclusie als verwoord in die memorie. Voorts heeft Ordina in de memorie aangegeven het hoger beroep tegen Amstel Lease (die door Ordina in hoger beroep wel was gedag-vaard) niet door te zetten.

1.3. Econocom heeft bij memorie van antwoord de grieven in het principaal appel bestreden, in incidenteel appel drie grieven naar voren gebracht, haar eis in reconventie vermeerderd en bewijs aangeboden, met conclusie als in die memorie omschre-ven.

1.4. Ordina heeft bij memorie de grieven in het incidenteel appel bestreden en bewijs aangeboden.

1.5. Partijen hebben hun zaak doen bepleiten. Namens Ordina is gepleit door mr. K.A.J. Bisschop voornoemd en mr. H. Zagers, advocaat te Amsterdam. Zij hebben hun pleitnotities aan het hof overgelegd. Namens Econocom is door mr. R. Imhof gepleit, hij heeft zijn pleitnota aan het hof overgelegd.

1.6. Ten slotte hebben partijen het hof gevraagd arrest te wijzen op de stukken van beide instanties.

2. De grieven

Voor de inhoud van de grieven verwijst het hof naar de hier-voor onder 1.2 en 1.3 genoemde memories.

3. Waarvan het hof uitgaat

3.1. De rechtbank, sector kanton, (hierna de kantonrechter) heeft in het vonnis van 28 augustus 2008 in de eerste tien rechtsoverwegingen een aantal feiten vastgesteld. De juistheid van die vaststelling is niet in geding, zodat ook het hof van die vaststelling zal uitgaan.

3.2. Samengevat gaat het in deze zaak om het volgende.

3.2.1. Appellanten in principaal beroep, tevens geïntimeerden in incidenteel beroep – Ordina - zijn dochterondernemingen van Ordina Nederland B.V. Zij maken deel uit van de Ordina Groep. Ordina is gericht op dienstverlening op het gebied van auto-matisering.

3.2.2. Econocom is een onderneming die gericht is op lease en financiering van (vooral) ICT-apparatuur.

3.2.3. Ordina Sociale Zekerheid B.V. (hierna Ordina PSZ) heeft in november 2000 Relan ICT B.V. overgenomen. Hierdoor kreeg Ordina PSZ de beschikking over een grote hoeveelheid ICT-appa-ratuur (meer dan 20.000 objecten), die gemiddeld 18 maanden oud was. Ordina PSZ heeft de ICT-apparatuur op 31 december 2000 overgedragen aan Econocom voor een bedrag van

€ 10.004.082,-. Dit bedrag is gelijk aan de boekwaarde die de ICT-apparatuur destijds vertegenwoordigde. Econocom heeft vervolgens bij een op 6 maart 2001 gesloten leaseovereenkomst de ICT-apparatuur aan Ordina PSZ verhuurd voor een periode van 36 maanden, met als ingangsdatum 1 januari 2001 (hierna de DTS overeenkomst). De artikelen 15 en 22 sub 19 opgenomen in die overeenkomst luiden als volgt:

“Artikel 15 Verlenging

Deze overeenkomst wordt stilzwijgend telkenmale met 12 maanden tegen dezelfde voorwaarden verlengd, tenzij een van de partijen tenminste

9 maanden voor het mogelijke einde van de huurperiode de overeenkomst opzegt per aangetekend schrijven; tijdens een verlenging bedraagt deze periode echter 6 maanden. Ook de in artikel 6 genoemde opties voor wijziging en vervanging van de APPARATUUR blijven dus onverminderd van toepassing.

Indien de in artikel 20 lid 1 opgenomen huurprijs niet constant is, zal de huurprijs van de verlenging gelijk zijn aan het gewogen gemiddelde van de in artikel 20 lid 1 genoemde huurprijzen.

Artikel 22 Aanvullingen en wijzigingen

(…)

19. Gedurende een verlenging van deze overeenkomst op grond van het bepaalde in artikel 15 zal de huurprijs gebaseerd worden op de dan geldende marktwaarde van de apparatuur, met dien verstande dat de huurprijs niet meer zal bedragen dan 45% van de in deze overeenkomst genoemde huurprijs.”

3.2.4. De DTS overeenkomst voorziet – in artikel 6 - in de mogelijkheid dat Ordina PSZ gedurende de looptijd daarvan wijzigingen kan aanbrengen in de samenstelling van het contractsbestand. Ordina PSZ heeft van deze mogelijkheid (veelvuldig) gebruik gemaakt. Artikel 6 luidt:

“Artikel 6 Opties

HUURDER heeft de mogelijkheid de APPARATUUR te wijzigen of te vervangen. VERHUURDER verplicht zich die wijziging of vervanging uit te voeren, mits wordt voldaan aan de volgende voorwaarden:

a het KREDIET COMITÉ geeft haar toestemming aan de nieuwe overeenkomst met

HUURDER, zij zal deze toestemming niet op onredelijke gronden weigeren;

b de nieuwe huurperiode is minimaal gelijk aan de huurperiode van de oor-

spronkelijke overeenkomst;

c de huurprijs van de nieuwe overeenkomst is minimaal gelijk aan de huur-

prijs van de oorspronkelijke overeenkomst.”

3.2.5. Telkens na drie maanden hebben partijen een nieuw contract getekend met daarin opgenomen de nieuw geleasde ICT-apparatuur. Het laatste artikel van iedere (nieuwe) opvolgen-de huurovereenkomst – vlak boven de handtekening van partijen - luidt:

“Bij aanvang van deze huurovereenkomst komt huurovereenkomst met nummer ____ te vervallen.”

Voorts is in al deze overeenkomsten een bepaling (artikel 21 lid 2) opgenomen met de navolgende inhoud:

“Bij aanvang van deze overeenkomst komen alle voorafgaande overeenkomsten en aanbiedingen die betrekking hebben op de in artikel 23 genoemde APPA-RATUUR te vervallen.”

Artikel 23 van de overeenkomsten geeft steeds een beschrijving van de gehuurde apparatuur.

3.2.6. Op 26 maart 2003 hebben Ordina PSZ en Econocom een

afgesplitste tweede leaseovereenkomst (hierna de DS overeen-komst) gesloten met als ingangsdatum 1 april 2003. Het sluiten van de DS overeenkomst hield verband met wijzigingen in de vennootschapsstructuur van Ordina. Ook in het kader van deze DS overeenkomst zijn vervolgens op dezelfde wijze als hiervoor omschreven nieuwe opeenvolgende contracten gesloten.

3.2.7. Ordina is op enig moment rechtsopvolger (onder algemene titel) geworden van Ordina PSZ. Ordina heeft per 15 maart 2005 de lopende huurovereenkomsten opgezegd. Per 1 april 2007 was de termijn van het laatste contract verlopen.

3.2.8. Naast de hiervoor vermelde huurovereenkomsten is voorts nog sprake van separate huurovereenkomsten die – door Econocom - worden aangeduid als Overeenkomst 3. De looptijd daarvan is beëindigd op 1 april 2007 dan wel 1 juli 2007, zoals hierna zal blijken, na aanvang van de onderhavige procedure.

3.2.9. Ordina heeft bij dagvaarding in eerste aanleg van

21 maart 2007 (in conventie) een bedrag van € 5.172.976,-

(met rente en kosten) gevorderd van Econocom uit hoofde van onverschuldigde betaling. Ordina heeft zich op het standpunt gesteld dat Econocom op grond van onjuiste uitleg van de leaseovereenkomst(en) haar voornoemd bedrag teveel in rekening heeft gebracht.

3.2.10. Econocom heeft dit gemotiveerd betwist, maar heeft primair een beroep gedaan op een in de huurovereenkomsten opgenomen vervaltermijn. In reconventie heeft Econocom van Ordina na eiswijziging - eerst vorderde Econocom een bedrag van € 2.620.851,41 - betaling gevorderd van een bedrag van

€ 237.000,- (met rente en kosten) uit hoofde van het door Ordina niet voldoen aan de op Ordina bij het beëindigen van

de overeenkomsten rustende verplichtingen (waaronder de ver-plichting tot inlevering van geleasde apparatuur).

3.2.11. De kantonrechter heeft in conventie het beroep van

Econocom op de...