Hoger beroep van Gerechtshof Amsterdam (Nederland), 12 de Junio de 2012

• Spreker: gepubliceerd
• Datum uitspraak: 12 de Junio de 2012
• Uitgevende instantie: Gerechtshof Amsterdam (Nederland)

parketnummer: 23-001329-10 (PROMIS)

datum uitspraak: 12 juni 2012

TEGENSPRAAK

Arrest van het gerechtshof Amsterdam gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de rechtbank Amsterdam van 4 maart 2010 in de strafzaak onder parketnummer 13-520020-09 tegen:

[verdachte],

geboren te [plaats] in het jaar 1951,

adres: [adres en woonplaats].

Onderzoek van de zaak

Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting in eerste aanleg van 4 maart 2010 en op de terechtzittingen in hoger beroep van 20 en 23 december 2011 en 25 en 29 mei 2012.

Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal en van hetgeen door de verdachte en de raadsvrouw naar voren is gebracht.

Tenlastelegging

Gelet op de in eerste aanleg door de rechtbank toegelaten wijziging is aan de verdachte ten laste gelegd dat:

hij op één of meer tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 23 april 2008 tot en met 14 september 2009 te Amsterdam en/of Zaandam en/of Krimpen aan den IJssel en/of elders in Nederland en/of Hamburg en/of Elten Emmerich en/of elders in Duitsland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, (telkens) om een feit, bedoeld in het vierde of vijfde lid van art. 10 van de Opiumwet, te weten: het opzettelijk bereiden, bewerken, verwerken, verkopen, afleveren, verstrekken, vervoeren en/of binnen het grondgebied van Nederland brengen van een of meer container(s) bevattende (ongeveer) 2.000 kilogram cocaïne, althans een of meer (handels) hoeveelhe(i)d(en) cocaïne, in elk geval een hoeveelheid van een materiaal bevattende cocaïne, zijnde cocaïne een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I, voor te bereiden en/of te bevorderen, (telkens) opzettelijk

- een of meer ander(en) heeft/hebben getracht te bewegen om dat/die feit(en) te plegen, te doen plegen, mede te plegen en/of uit te lokken, om daarbij behulpzaam te zijn en/of om daartoe gelegenheid, middelen en/of inlichtingen te verschaffen en/of

- zich en/of een of meer ander(en) gelegenheid, middelen en/of inlichtingen tot het plegen van dat/die feit(en) heeft/hebben getracht te verschaffen en/of

- voorwerpen, vervoermiddelen, stoffen, gelden en/of andere betaalmiddelen voorhanden heeft/hebben gehad, waarvan hij, verdachte, en/of zijn mededader(s) wist(en) en/of ernstige reden had(den) te vermoeden dat zij bestemd was/waren tot het plegen van dat/die feit(en),

immers heeft/hebben hij, verdachte, en/of (een of meer van) zijn mededader(s) toen en aldaar (telkens) meermalen, althans eenmaal,

- een of meer investeerder(s) en/of financier(s) heeft/hebben benaderd voor de aanschaf en/of het transport van voornoemde hoeveelhe(i)d(en) van een materiaal bevattende cocaïne en/of

- een of meer geldbedrag(en), te weten in ieder geval € 5.000,- en/of € 14.000,- en/of

€ 7.280,- en/of € 5.100,- voor de aanschaf en/of het transport van voornoemde hoeveelhe(i)d(en) van een materiaal bevattende cocaïne en/of dat transport en/of voor de huur van enig(e) pand(en) en/of voor benzine en/of koffie voorhanden gehad en/of ter beschikking en/of in het vooruitzicht gesteld en/of gefinancierd en/of doen/laten financieren en/of garant gestaan voor die financiering en/of dat transport en/of

- telefonisch en/of per e-mail contacten onderhouden met een medewerker van de Duitse douane teneinde te bewerkstelligen dat de douane in Duitsland voornoemde container(s) en/of voornoemde hoeveelhe(i)d(en) van een materiaal bevattende cocaïne niet zou controleren en/of zou doorlaten en/of

- het transport van voornoemde container(s) en/of voornoemde hoeveelhe(i)d(en) van een materiaal bevattende cocaïne geregeld en/of doen/laten regelen en/of

- informatie verzameld en/of verstrekt met betrekking tot voornoemd(e) transport en/of container(s) en/of een of meer mogelijke deklading(en) en/of douaneformaliteiten voor invoer in Nederland en/of Duitsland en/of

- een of meer deklading(en) hout besteld en/of een generator en/of machine(s) en/of kra(a)n(en) (als deklading) geregeld en/of doen/laten regelen ten behoeve van het transport van voornoemde hoeveelhe(i)d(en) van een materiaal bevattende cocaïne en/of

- getracht de 'bill of l(o)ading' (vrachtbrief) behorende bij voornoemd(e) transport en/of container(s) en/of voornoemde hoeveelhe(i)d(en) van een materiaal bevattende cocaïne en/of containernummer en/of scheepsnaam te (doen/laten) verkrijgen en/of hiertoe een of meer ander(en) onder druk heeft (doen/laten) zetten en/of heeft gezet en/of

- een of meer loods(en) en/of bedrijfsruimte(n) in Elten Emmerich en/of woonruimte(n) gehuurd en/of gezocht en/of geregeld en/of doen/laten huren en/of doen/laten zoeken en/of doen/laten regelen ten behoeve van de opslag en/of overslag en/of verwerking en/of verdere verspreiding van voornoemde container(s) en/of voornoemde hoeveelhe(i)d(en) van een materiaal bevattende cocaïne en/of

- een heftruck gekocht en/of gehuurd en/of gezocht en/of geregeld en/of doen/laten huren en/of doen/laten zoeken en/of doen/laten regelen en/of

- een of meer zgn. (afgeschermde) één op één mobiele telefoon(s) en/of een fax aangeschaft en/of verstrekt en/of voorhanden gehad en/of aangesloten en/of

- een of meer (versluierd(e)) telefoongesprek(ken) gevoerd en/of een of meer (versluierd(e)) sms-bericht(en) en/of e-mailbericht(en) verstuurd en/of ontvangen en/of een of meer ontmoeting(en) gehad met betrekking tot voornoemd(e) transport en/of container(s) en/of voornoemde hoeveelhe(i)d(en) van een materiaal bevattende cocaïne en/of

- ten behoeve van het transport van voornoemde hoeveelhe(i)d(en) van een materiaal bevattende cocaïne contacten onderhouden met een of meer medeverdachte(n) en/of een of meer medeverdachte(n) met elkaar in contact gebracht en/of naar voren geschoven en/of benaderd en/of

- een bedrijf en/of bedrijven ([bedrijfsnaam]) opgezet en/of opgericht en/of ingeschreven en/of (doen/laten) opzetten en/of oprichten en/of inschrijven ten behoeve van de ontvangst en/of de opslag en/of overslag en/of verwerking en/of verdere verspreiding van voornoemde container(s) en/of voornoemde hoeveelhe(i)d(en) van een materiaal bevattende cocaïne en/of

- een of meer andere feitelijkhe(i)d(en) heeft (doen) verricht(en), te weten:

- een of meerma(a)l(en) naar Curaçao is afgereisd.

Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, heeft het hof deze verbeterd. De verdachte wordt daardoor niet in de verdediging geschaad.

Vonnis waarvan beroep

Het vonnis waarvan beroep kan, met inachtneming van de hierna weergegeven overwegingen, niet in stand blijven.

Overwegingen

Het vonnis van de rechtbank

De rechtbank heeft op 4 maart 2010 de officier van justitie niet-ontvankelijk verklaard in de vervolging van de verdachte. Dit is geschied naar aanleiding van een preliminair verweer van de raadsman.

Hiermee is naar het oordeel van het hof sprake van een ter terechtzitting gegeven beslissing die als een einduitspraak als bedoeld in artikel 138 van het Wetboek van Strafvordering (hierna: Sv) moet worden aangemerkt en waartegen op grond van artikel 404, eerste lid, Sv hoger beroep open stond.

De beslissing van de rechtbank is gebaseerd op twee hoofdconclusies die zij op grond van de inhoud van het dossier heeft getrokken.

Ten eerste is de rechtbank tot het feitelijke oordeel gekomen dat de verdachte is ingezet als criminele burgerinfiltrant op Nederlands grondgebied. Dit is, aldus de rechtbank, geschied onder leiding van het Duitse Zollkriminalamt (het hof begrijpt en zal telkens hanteren de benaming: Zollfahndungsamt, afgekort ZFA) in Hamburg zonder dat aan de in Nederland toepasselijke wettelijke voorschriften was voldaan. De rechtbank heeft hiertoe overwogen dat [verdachte] op regelmatige basis informatie verstrekte aan het ZFA over voorgenomen invoer van cocaïne naar Duitsland. Deze heeft in dat verband actief deelgenomen aan strafbare voorbereidingshandelingen gericht op deze beoogde invoer waarbij hij werd aangestuurd door de Duitse autoriteiten.

Ten tweede heeft het openbaar ministerie verzuimd om op enig moment melding te maken van het feit dat het op de hoogte was van de omstandigheid dat [verdachte] voor de Duitse opsporingsautoriteiten werkzaam was, terwijl het sinds 30 maart 2009 (bijna een jaar vóór de inhoudelijke behandeling van de zaak ter terechtzitting in eerste aanleg) hierover was geïnformeerd. De rechtbank acht deze gang van zaken onbegrijpelijk tegen de achtergrond van het feit dat [verdachte] vanaf zijn aanhouding op

14 september 2009 telkens heeft gezegd dat hij voor de Duitse justitie werkte.

Door deze nalatigheid heeft het openbaar ministerie de op hem rustende wettelijke verplichting om cruciale ontlastende informatie aan het dossier toe te voegen, niet nageleefd.

Deze gang van zaken houdt, zo heeft de rechtbank geoordeeld, een ernstige inbreuk op de beginselen van een behoorlijke procesorde in, waardoor met grove veronachtzaming van de belangen van de verdachte aan diens recht op een eerlijke behandeling van diens zaak is tekort gedaan. Daarom is het openbaar ministerie niet-ontvankelijk in de vervolging verklaard.

Hoger beroep OM

Tegen dit vonnis heeft de officier van justitie hoger beroep ingesteld.

De advocaat-generaal heeft ter terechtzitting in hoger beroep gerekwireerd tot gegrondverklaring van het hoger beroep. Hij heeft kort gezegd aangevochten de conclusie van de rechtbank dat [verdachte] als criminele burgerinfiltrant heeft gefunctioneerd en dat het openbaar ministerie dit langere tijd zou hebben toegestaan. Voorts heeft hij betoogd dat het openbaar ministerie de juiste beslissingen heeft genomen toen het vermoeden ontstond dat [verdachte] informant van het ZFA in Hamburg was. Toen in een laat stadium informatie beschikbaar kwam over deze mogelijke rol van [verdachte] had het in de rede gelegen dat de rechtbank nader onderzoek zou hebben gelast. Er was onvoldoende grond om het openbaar ministerie niet-ontvankelijk te verklaren in de vervolging.

Ter beoordeling van het hof staat de...