Eerste aanleg - meervoudig van Rechtbank Arnhem, 30 de Enero de 2008
| Spreker | gepubliceerd |
| Datum uitspraak | 30 de Enero de 2008 |
| Uitgevende instantie: | Rechtbank Arnhem |
vonnis
RECHTBANK ARNHEM
Sector civiel recht
zaaknummer / rolnummer: 105113 / HA ZA 03-1733
Vonnis van 30 januari 2008
in de zaak van
-
[eiser],
in zijn hoedanigheid van
BISSCHOP VAN 'S-HERTOGENBOSCH,
wonende te [woonplaats],
-
de rechtspersoon naar kerkelijk recht
HET BISDOM VAN 'S-HERTOGENBOSCH,
zetelend te 's-Hertogenbosch,
eisers,
procureur mr. F.J. Boom,
advocaat mr. P.H. Louwers te 's-Hertogenbosch,
tegen
-
de stichting
HEILIG LAND STICHTING,
-
de stichting
EERSTE HULP STICHTING DER HEILIG LANDSTICHTING,
-
de stichting
STICHTING BEHEER BIJBELS OPENLUCHTMUSEUM,
alle gevestigd te Nijmegen en kantoorhoudend te Heilig Land-Stichting,
gemeente Groesbeek,
gedaagden,
procureur mr. W.J.G.M. van den Broek,
advocaat mr. ir. J.A.A. Diederen te Nijmegen.
Eisers zullen hierna ook als de Bisschop - al dan niet met de toevoeging: van 's-Hertogenbosch - en het Bisdom aangeduid worden. Waar het gaat om een persoonlijk optreden van eiser sub 1 zal hij ook als mgr. [eiser sub 1] worden aangeduid. Gedaagden worden tezamen ook als Heilig Land Stichting aangeduid en overigens ook als Heilig Land Stichting, Eerste Hulp Stichting en Stichting Beheer Bijbels Openluchtmuseum.
De Codex Iuris Canonici wordt aangeduid als CIC, het Burgerlijk Wetboek als BW.
-
De procedure
1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding
- de conclusie van antwoord
- de conclusie van repliek
- de akte overlegging producties van eisers
- de conclusie van dupliek.
1.2. Ten slotte is vonnis bepaald.
-
De feiten
betrokken (rechts)personen
2.1. Op 28 februari 1911 is een vermogen afgezonderd onder de naam Heilig-Land Stichting (zie ook 2.8 hierna).
2.2. In een notariÎle akte van 25 oktober 1995 wordt een statutenwijziging van de Heilig Land Stichting geconstateerd.
Artikel 1, onder c, van de statuten luidt:
De stichting is een instelling van de Rooms-Katholieke Kerk in de zin van canon 100, paragraaf 1 van de Codex Iuris Canonici en van artikel VII van het Reglement voor het R.-K. Kerkgenootschap in Nederland en bezit als zelfstandig onderdeel volgens het kerkelijk recht rechtspersoonlijkheid, welke ingevolge artikel 2 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek als zodanig is erkend naar Nederlands recht.
Artikel 1 onder 2 luidt:
In deze statuten wordt onder Bisschop verstaan de Bisschop van 's-Hertogenbosch.
De statuten van de Heilig Land Stichting houden vanaf 25 oktober 1995 als doelomschrijving in (art. 2):
De stichting stelt zich ten doel de herinnering aan Jezus Christus levend te houden door op aanschouwelijke en wetenschappelijk verantwoorde wijze de mens in contact te brengen met de boodschap van het Oude en Nieuwe Testament en hem een beeld te geven van de geestelijke en stoffelijke cultuur van de wereld waarin de bijbel is geschreven.
2.3. Artikel 3 van de statuten luidt vanaf die datum:
De stichting wil dit doel verwezenlijken onder andere door:
-
op haar terreinen een Bijbels Openluchtmuseum in te richten;
-
in een museum allerlei voorwerpen te verzamelen, die een herinnering zijn aan het Heilig Land en de Heilige Schrift;
-
te trachten met de haar ten dienste staande mogelijkheden een centrum van bijbelse initiatie en informatie te worden;
-
haar medewerking te verlenen aan bijbelse tijdschriften en bijbelse reizen mogelijk te maken;
-
mogelijkheden te bieden voor aangepaste recreatieve en culturele vorming.
2.4. In het kader van deze procedure relevante bepalingen uit de statuten van de Heilig Land Stichting zijn voorts:
Artikel 4
b. Vacatures in het bestuur worden door dit bestuur zelf aangevuld na voorafgaande goedkeuring van de bisschop.
c. Indien het bestuur in gebreke blijft vacatures te vervullen heeft de bisschop de bevoegdheid zelf bestuursleden te benoemen. Bij onmacht van het bestuur heeft de bisschop de bevoegdheid het bestuur te ontslaan onder opgave van de redenen, die te zijner beoordeling staan.
g. Overigens eindigt het lidmaatschap van het bestuur door:
(...)
-
-
door ontslag door de bisschop.
Artikel 9
b. Het bestuur is verplicht aan de bisschop voor de eerste mei verslag uit te brengen over alle activiteiten van de stichting.
e. De door de accountant gecontroleerde rekening en verantwoording worden aan de bisschop toegezonden ter kennisneming.
Artikel 10
a. Tot wijziging van de statuten en tot ontbinding van de stichting kan alleen rechtsgeldig besloten worden door het bestuur (...).
b. Van een besluit tot wijziging van statuten of ontbinding van de stichting doet het bestuur onverwijld schriftelijk mededeling aan de bisschop.
Een dergelijk besluit is pas van kracht als de bisschop zich daarmee schriftelijk akkoord verklaart.
Wijzigingen van deze statuten worden in een notariÎle akte vastgelegd.
Artikel 11
a. In geval van ontbinding van de stichting geschiedt haar liquidatie door twee liquidateuren aangewezen door de bisschop.
b. Indien er na de voldoening van de schulden een batig saldo (...) overblijft, moet dit zoveel mogelijk worden besteed overeenkomstig artikel 2 en 3 van de statuten. Deze besteding heeft de goedkeuring nodig van de bisschop.
2.5. De stichting Eerste Hulp Stichting der Heilig Land Stichting heeft blijkens een op 26 november 1979 verleden notariÎle hetzelfde doel als Heilig Land Stichting (2.2 hierboven). Daarnaast bevatten haar statuten onder 'middelen' de bepaling (art. 3):
-
De stichting wil haar vermogen met accres van renten zoveel mogelijk aan te vullen door bijdragen van belangstellenden, bestemmen in de geest of ter bereiking van het doel van de te Nijmegen gevestigde Heilig Land Stichting.
-
Te dien einde exploiteert de stichting ook het kerkhof op haar terrein.
In de preambule van de stichtingsakte staat onder meer:
De comparanten verklaren (...) dat de stichting een kerkelijke stichting is en een zelfstandig onderdeel is van het R.-K. Kerkgenootschap in Nederland, zulks volgens verklaring van de Bisschop van 's-Hertogenbosch van twee augustus negentienhonderdzevenenveertig nummer 552e (...).
Ook deze stichtingsstatuten bevatten - onder artikel 1 sub c - de bepaling:
De stichting is een instelling van de Rooms-Katholieke Kerk in de zin van canon 100, paragraaf 1 van de Codex Iuris Canonici en van artikel VII van het Reglement voor het R.-K. Kerkgenootschap in Nederland en bezit als zelfstandig onderdeel volgens het kerkelijk recht rechtspersoonlijkheid, welke ingevolge artikel 2 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek als zodanig is erkend naar Nederlands recht.
Ook in deze statuten wordt onder de Bisschop de Bisschop van 's-Hertogenbosch verstaan.
2.6. In het kader van deze procedure relevante bepalingen uit de statuten van Eerste Hulp Stichting der Heilig Land Stichting zijn voorts:
Artikel 4
a. Als bestuur van de stichting fungeert het bestuur van de Heilig Land Stichting.
Artikel 8
b. Het bestuur is verplicht aan de bisschop voor de eerste mei verslag uit te brengen over alle activiteiten van de stichting.
e. De door de accountant gecontroleerde rekening en verantwoording worden aan de bisschop toegezonden ter kennisneming.
Artikel 9
a. Tot wijziging van de statuten en tot ontbinding van de stichting kan alleen rechtsgeldig besloten worden door het bestuur (...).
b. Van een besluit tot wijziging van statuten of ontbinding van de stichting doet het bestuur onverwijld schriftelijk mededeling aan de bisschop.
Een dergelijk besluit is pas van kracht als de bisschop zich daarmee schriftelijk akkoord verklaart.
Artikel 10
a. In geval van ontbinding van de stichting geschiedt haar liquidatie door twee liquidateuren aangewezen door de bisschop.
b. Indien er na de voldoening van de schulden een batig saldo (...) overblijft, moet dit zoveel mogelijk worden besteed overeenkomstig artikel 2 en 3 van de statuten. Deze besteding heeft de goedkeuring nodig van de bisschop.
2.7. Op 6 juni 2002 is opgericht Stichting Beheer Bijbels Openluchtmuseum, die blijkens haar statuten (art. 2) ten doel heeft:
(...) het te Groesbeek gevestigde en haar door de te Nijmegen gevestigde stichting Heilig Land Stichting in beheer toevertrouwde Bijbels Openluchtmuseum te beheren en verder te ontwikkelen en voorts al hetgeen met een en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin des woords.
de ontwikkelingen van 1911 tot 2001
2.8. Op 28 februari 1911 is door een aantal personen, [betrokkene] krachtens lastgeving van [betrokkene] en [betrokkene], [betrokkene], [betrokkene], [betrokkene] en een persoon wiens naam in de overgelegde kopie niet leesbaar is, blijkens de notariÎle oprichtingsakte
met het oog op de uitgedrukte verlangens van den Goddelijken Zaligmaker bij Zijne verschijning aan de gelukzalige Margaretha Maria Macoque, op aanschouwelijke wijze de herinneringen van Jesus Christus wenschen in het leven te roepen, ten einde op die wijze aan het volk in den meest algemeenen zin des woords Jesus Christus te leeren kennen en het door die kennis te brengen tot liefde,
een geldbedrag afgezonderd ter oprichting van een stichting.
Het doel van deze stichting was overeenkomstig de hierboven weergegeven bedoeling van de oprichters. Concreet hield het in dat een aantal plaatsen van het Heilige Land zou worden nagebouwd en een museum zou worden opgericht waardoor een herinnering aan het Heilig Land, de Heilige Schrift en de Heilige Geheimen zou worden gevormd. Daarnaast beoogde de stichting het uitgeven van een tijdschrift en het bevorderen van pelgrimstochten naar het Heilige Land. De stichting kreeg de naam Heilig Land Stichting.
2.9. De voorzitter van deze stichting werd blijkens de stichtingsakte benoemd door de bisschop van 's-Hertogenbosch. Het bestuur van de stichting was blijkens de akte gehouden onmiddellijk na het opmaken van de stichtingsakte deze bisschop te vragen een adviseur van de stichting te benoemen. Deze zou een raadgevende stem hebben in het bestuur.
2.10. Het terrein waarop de stichting haar activiteiten ging uitoefenen, kreeg eveneens de naam Heilig Land Stichting. De onroerende zaken zijn ten behoeve van de stichting door...
-
Om verder te lezen
PROBEER HET UIT