Cassatie van Supreme Court (Netherlands), 15 de Marzo de 2013

• Datum uitspraak: 15 de Marzo de 2013
• Uitgevende instantie: Supreme Court (Netherlands)

15 maart 2013

Nr. 11/05405

Arrest

gewezen op het beroep in cassatie van het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Rijswijk te Rijswijk (hierna: het College) tegen de uitspraak van het Gerechtshof te 's-Gravenhage van 2 november 2011, nr. BK-10/00392, betreffende een aan X B.V. te Z (hierna: belanghebbende) opgelegde aanslag in de precariobelasting.

1. Het geding in feitelijke instanties

Aan belanghebbende is voor het jaar 2004 een aanslag in de precariobelasting opgelegd. Met toepassing van artikel 7:1a Awb is door belanghebbende beroep tegen deze aanslag ingesteld.

De Rechtbank te 's-Gravenhage (nr. AWB 08/3808 PREGW) heeft het beroep gegrond verklaard en de aanslag verminderd.

De heffingsambtenaar van de gemeente Rijswijk heeft tegen de uitspraak van de Rechtbank hoger beroep ingesteld bij het Hof. Belanghebbende heeft incidenteel hoger beroep ingesteld.

Het Hof heeft de uitspraak van de Rechtbank bevestigd. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.

2. Geding in cassatie

Het College heeft tegen 's Hofs uitspraak beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

Belanghebbende heeft een verweerschrift ingediend.

Het College heeft een conclusie van repliek ingediend.

Belanghebbende heeft een conclusie van dupliek ingediend.

De Advocaat-Generaal R.L.H. IJzerman heeft op 22 oktober 2012 geconcludeerd tot ongegrondverklaring van het beroep.

3. Beoordeling van de middelen

De middelen falen op de gronden die zijn vermeld in het heden in de zaak met nummer 11/05404 tussen dezelfde partijen uitgesproken arrest van de Hoge Raad.

4. Proceskosten

Het College zal worden veroordeeld in de kosten van het geding in cassatie. Hierbij wordt in aanmerking genomen dat de zaken met nummers 11/05404 en 11/05406 met de onderhavige zaak samenhangen in de zin van het Besluit proceskosten bestuursrecht.

5. Beslissing

De Hoge Raad:

verklaart het beroep in cassatie ongegrond, en

veroordeelt het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Rijswijk in de kosten van het geding in cassatie aan de zijde van belanghebbende, vastgesteld op een derde van € 2124, derhalve € 708, voor beroepsmatig verleende rechtsbijstand.

Dit arrest is gewezen door de vice-president J.W. van den Berge als voorzitter, en de raadsheren C. Schaap, M.W.C. Feteris, R.J. Koopman en G. de Groot, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier A.I. Boussak-Leeksma, en in het openbaar uitgesproken op 15 maart 2013.

Van de gemeente Rijswijk wordt ter zake van het door het College ingestelde beroep in cassatie een griffierecht geheven van € 454.

Nrs. Hoge Raad: 11/05404, 11/05405 en 11/05406

Nrs. Gerechtshof: 10/00390, 10/00392 en 10/00391

Nrs. Rechtbank: AWB 08/3805; 08/3808 en 08/3806 PREGW

PROCUREUR-GENERAAL BIJ DE HOGE RAAD DER NEDERLANDEN

MR. R.L.H. IJZERMAN

ADVOCAAT-GENERAAL

Derde Kamer B

Precariobelasting 2002, 2003 en 1 januari 2004 tot en met 18 mei 2004

Conclusie van 22 oktober 2012 inzake:

College van B & W gemeente Rijswijk

tegen

X B.V.

1. Inleiding

1.1 Heden neem ik conclusie in drie zaken waarin het gaat om dezelfde kwesties, zodat ik moge volstaan met een gezamenlijke conclusie. Het betreft de zaken College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Rijswijk (hierna: de Gemeente) / X B.V. met de nummers 11/05404, 11/05405 en 11/05406. In deze drie zaken gaat het om de heffing van precariobelasting over HDPE-buizen(1) (hierna: mantelbuizen) en handholes over de jaren 2002 (nr. 11/05404), 2003 (nr. 11/05406) en 1 januari 2004 tot en met 18 mei 2004 (nr. 11/05405).

1.2 Ik baseer mij hieronder op de feiten en de rechtsgang in de eerstgenoemde zaak naar aanleiding van het beroep in cassatie van de Gemeente tegen de uitspraak van het Gerechtshof te 's-Gravenhage (hierna: het Hof) van 2 november 2011, nr. BK-10/00390.(2) Dit is zaaknummer 11/05404.

1.3 In cassatie gaat het om de vraag of van belanghebbende over de onderhavige tijdvakken precariobelasting kan worden geheven voor het hebben van lege mantelbuizen onder, op of boven de gemeentegrond. Primair (eerste cassatiemiddel) is in geschil of de Gemeente op grond van de Telecommunicatiewet verplicht is lege mantelbuizen tijdens de in geding zijnde tijdvakken te gedogen hetgeen alsdan de heffing van precariobelasting verhindert. Subsidiair (tweede cassatiemiddel) is in geschil of belanghebbende aan het instemmingsbesluit van de Gemeente van 22 januari 2003 het in rechte te beschermen vertrouwen kon ontlenen dat de Gemeente in ieder geval niet eerder dan een jaar na de datum van de afgifte van dat besluit precariobelasting zou kunnen gaan heffen (per 23 januari 2004).

1.4 Belanghebbende is een erkende aanbieder, in de zin van de Telecommunicatiewet, van een openbaar telecommunicatienetwerk of omroepnetwerk. In 2001 heeft zij de eigendom verkregen van mantelbuizen en handholes gelegen op of onder de voor de openbare dienst bestemde gemeentegrond. In deze mantelbuizen bevinden zich geen (glasvezel)-kabels. Bij besluit van 23 januari 2003 heeft de Gemeente op aanvraag van belanghebbende ingestemd met 'het aanleggen (of uitbreiden) en in stand houden van de HDPE-buizen/kabels'. Dat besluit heeft betrekking op het project Glasvezeltracé Den Haag, gedeelte Rijswijk en werkt terug tot 23 juli 2001, zijnde de dag waarop belanghebbende de eigendom van de mantelbuizen en handholes heeft verworven. De heffingsambtenaar van de gemeente Rijswijk (hierna: de Heffingsambtenaar) heeft belanghebbende voor het jaar 2002 een aanslag in de precariobelasting opgelegd.

1.5 De opbouw van deze conclusie is als volgt. In onderdeel 2 worden de feiten en het geding in feitelijke instanties weergegeven, gevolgd door een beschrijving van het geding in cassatie in onderdeel 3. Onderdeel 4 omvat een overzicht van relevante regelgeving, jurisprudentie en literatuur met betrekking tot de vraag of precariobelasting kan worden geheven voor het hebben van lege mantelbuizen onder, op of boven de gemeentegrond (het eerste cassatiemiddel).(3) Onderdeel 5 omvat een overzicht van relevante jurisprudentie met betrekking tot het tweede cassatiemiddel. Onderdeel 6 omvat de beoordeling van de cassatiemiddelen van de Gemeente, gevolgd door de conclusie in onderdeel 7.

2. De feiten en het geding in feitelijke instanties

2.1 Belanghebbende is een erkende aanbieder in de zin van de Telecommunicatiewet van een openbaar telecommunicatienetwerk of omroepnetwerk.(4)

2.2 Op 23 juli 2001 heeft zij de eigendom van mantelbuizen(5) en handholes van A B.V.(6) verworven.(7) A B.V. is de projectontwikkelaar van het project Glasvezeltracé Den Haag, gedeelte Rijswijk.

2.3 De mantelbuizen en handholes zijn gelegen op of onder de voor de openbare dienst bestemde gemeentegrond van de Gemeente. In de mantelbuizen bevonden zich geen (glasvezel)-kabels.

2.4 B B.V. te Q heeft namens belanghebbende aan de Gemeente verzocht een instemmingsbesluit af te geven als bedoeld in artikel 4 van de Telecommunicatieverordening gemeente Rijswijk 'voor het aanleggen (of uitbreiden) en in stand houden van HDPE-buizen/kabels betrekking hebbende op het project "Glasvezeltracé Den Haag, gedeelte Rijswijk" '.

2.5 Bij besluit van 23 januari 2003 heeft de Gemeente met terugwerkende kracht tot 23 juli 2001, zijnde de dag waarop belanghebbende de eigendom van de mantelbuizen en handholes heeft verworven, een instemmingsbesluit afgegeven. Dit besluit luidt - voor zover thans van belang - als volgt:(8)

In deze brief verzoekt B(9) ons, namens u om aan u een instemmingsbesluit af te geven als bedoeld in artikel 4 van de Telecommunicatieverordening gemeente Rijswijk, voor het aanleggen (of uitbreiden) en in stand houden van de HDPE-buizen/kabels betrekking hebbende op het project "Glasvezeltracé Den Haag, gedeelte Rijswijk". Volgens bovenvermelde brief van B is de eigendom van de in eerste instantie voor rekening en risico van A b.v. te Q (A) aangelegde HDPE-buizen per 23 juli 2001 overgedragen aan X B.V.

(...)

De werkzaamheden betreffen het aanleggen van 64 stuks HDPE-buizen, ø 40 mm (totale lengte 45.552 m1) en het plaatsen van 7 stuks handholes in verschillende tracés, zoals weergegeven op de bij de aanvraag behorende tekeningen en de bij dit instemmingsbesluit behorende bijlage.

Naar aanleiding van uw aanvraag hebben wij overwogen dat:

* u aan te merken bent als aanbieder van een openbaar telecommunicatienetwerk of omroepnetwerk in de zin van de Telecommunicatiewet;

* het hierbij gaat om werkzaamheden in/op openbare gronden;

* het kabels betreft uitsluitend ten dienste van een openbaar telecommunicatienetwerk of omroepnetwerk of NOZEMA-omroepnetwerk;

* de aanvraag beperkt is tot die elementen die op basis van de Telecommunicatiewet gedoogd moeten worden;

* de aanvraag volledig is;

* tegen afgifte van dit instemmingsbesluit, onder het stellen van voorwaarden geen bezwaren bestaan;

* artikel 4 van de Telecommunicatieverordening gemeente Rijswijk de mogelijkheid bevat voorschriften en beperkingen aan het instemmingsbesluit te verbinden in het belang van:

(...)

Gelet op het voorstaande en het bepaalde in de Telecommunicatieverordening gemeente Rijswijk hebben wij vastgesteld, dat de aanvraag ontvankelijk is en hebben wij besloten aan u met terugwerkende kracht per 23 juli 2001 een instemmingsbesluit af te geven voor het aanleggen (of uitbreiden) en in stand houden van de HDPE-buizen/kabels zoals bedoeld in de Telecommunicatiewet, langs de eerder bedoelde tracés.

Dit instemmingsbesluit wordt voor zover nog van toepassing onder de volgende voorwaarden afgegeven:

(...)

18. Indien u gebruikmaakt van buizen en deze niet binnen een periode van één jaar vanaf de datum afgifte instemmingsbesluit in gebruik zijn genomen in de zin van artikel 1.1. onder r. van de Telecommunicatiewet, dient u daarover precariobelasting te betalen. Krachtens artikel 4, lid1, onder F van de Verordening precariobelastingen 1979 van de gemeente Rijswijk worden voor het hebben van voorwerpen, in, op of boven voor de...