Besluit van 14 februari 1997, houdende beslissing op het bezwaarschrift van burgemeester en wethouders van Amsterdam tegen het koninklijk besluit van 17 oktober 1996 tot vernietiging van het besluit van de raad van de gemeente Amsterdam van 4 september 1996 voor zover het betreft het vaststellen van de Verordening op het referendum 1996

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Jaargang 1997

118

Besluit van 14 februari 1997, houdende beslissing op het bezwaarschrift van burgemeester en wethouders van Amsterdam tegen het koninklijk besluit van 17 oktober 1996 tot vernietiging van het besluit van de raad van de gemeente Amsterdam van 4 september 1996 voor zover het betreft het vaststellen van de Verordening op het referendum 1996

Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.

Beslissende op het bezwaarschrift van burgemeester en wethouders van Amsterdam tegen het koninklijk besluit van 17 oktober 1996 tot vernietiging van het besluit van de raad van de gemeente Amsterdam van 4 september 1996 voor zover het betreft het vaststellen van de Verordening op het referendum 1996.

Op de voordracht van Onze Minister van Binnenlandse Zaken en Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken mevrouw A. G. M. van de Vondervoort, van 5 februari 1997 (CWI97/U156), Stafafdeling Constitutionele Zaken, Wetgeving en Internationale Aangelegenheden.

Over de feiten en de ontvankelijkheid

1. Over de feiten

   Bij koninklijk besluit van 17 oktober 1996 is met toepassing van artikel

   268, eerste lid, van de Gemeentewet het besluit van de raad van de gemeente Amsterdam van 4 september 1996 voor zover het betreft het vaststellen van de Verordening op het referendum 1996, vernietigd. Dit koninklijk besluit is bij brief van 22 oktober 1996 aan het gemeentebestuur van Amsterdam bekendgemaakt. De gemeenteraad van Amsterdam heeft op 27 november 1996 besloten tegen het koninklijk besluit een bezwaarschrift in te dienen. Vervolgens hebben burgemeester en wethouders van Amsterdam bij brief van 2 december 1996 bedoeld bezwaarschrift ingediend.

   Bij brief van 5 december 1996 (CWI96/1418) heeft de minister van Binnenlandse Zaken de ontvangst van het bezwaarschrift bevestigd. Hierbij heeft hij verzocht, indien burgemeester en wethouders op grond van artikel 7:3, onder c, van de Algemene wet bestuursrecht van het recht te worden gehoord geen gebruik willen maken, dit zo spoedig mogelijk schriftelijk aan hem mede te delen. Bij brief van 16 december 1996 heeft

   Staatsblad 1997 118 1

   de Amsterdamse wethouder bestuurlijke vernieuwing, mevrouw Van der Giessen, meegedeeld een hoorzitting niet noodzakelijk te vinden.

2. De ontvankelijkheid van het bezwaarschrift

   Op grond van artikel 281a, eerste lid, van de Gemeentewet kan een

   belanghebbende beroep instellen bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State tegen een koninklijk besluit tot vernietiging van een gemeentelijk besluit. Alvorens beroep in te stellen dient een belanghebbende ingevolge artikel 7:1 van de Algemene wet bestuursrecht tegen dat besluit bezwaar te maken.

   Het in het bezwaarschrift bestreden koninklijk besluit is aan de gemeente Amsterdam bekendgemaakt bij brief van 22 oktober 1996, zodat het bezwaarschrift binnen de termijn van zes weken, bedoeld in artikel 6:7 van de Algemene wet bestuursrecht is ingediend. Ook overigens voldoet het bezwaarschrift aan de eisen die de Algemene wet bestuursrecht stelt.

   Het bezwaarschrift is ondertekend door burgemeester en wethouders van Amsterdam. Gelet op het besluit van de gemeenteraad van Amsterdam van 27 november 1996 tot het maken van bezwaar en gelet op het besluit van de gemeenteraad van Amsterdam van 13 juli 1994 - waarin is bepaald dat, indien bij enig wettelijk voorschrift aan de gemeente of het gemeentebestuur, hetzij een recht bezwaar in te brengen tegen handelingen of besluiten van een bestuursorgaan, hetzij een recht beroep of administratief beroep in te stellen is toegekend, dit recht door burgemeester en wethouders wordt uitgeoefend - kunnen burgemeester en wethouders worden beschouwd als belanghebbende in de zin van artikel 8:1 van de Algemene wet bestuursrecht.

   Het bezwaarschrift is derhalve ontvankelijk.

   De bezwaren

   De bezwaren van burgemeester en wethouders van Amsterdam zijn kort aangeduid de volgende: 1. De verordening voldoet aan de eis van de circulaire van de Minister van Binnenlandse Zaken van 27 januari 1995 dat de raad per geval beslist of een referendum wordt gehouden; immers de raad toetst per geval of er sprake is van een in artikel 1.4 genoemde uitzonderingsgrond. De raad heeft dus enige beleidsruimte voor een afweging of een referendum wordt gehouden. De verordening bevat geen bepalingen over de binding van raadsleden aan de uitslag van het referendum. Ook overigens voldoet de verordening aan de eisen die de circulaire stelt. 2. Het primaat van de raad heeft betrekking op de verhouding tussen de raad en het college van burgemeester en wethouders. Het primaat van de raad brengt met zich mee dat de raad bepaalt in hoeverre hij zijn autonome bevoegdheden op bepaalde terreinen wil inperken. Een dergelijke inperking komt ook in andere gevallen voor en is niet in strijd met het grondwettelijk primaat. 3. Het primaat van de raad komt tot uitdrukking doordat hij nagaat of een besluit onder een afwijzingsgrond valt. Er zijn diverse uitzonderingsgronden die niet louter neerkomen op een categorisering van het besluit, maar een belangenafweging vereisen. Dat de raad de bevoegdheid mist om ongebonden te besluiten over het houden van een referendum is een stelling die een voldoende dragende motivering mist. 4. Het limitatief in de verordening aangeven in welke gevallen een verzoek tot het houden van een referendum wordt afgewezen is in overeenstemming met het bestuursrecht dat verplicht tot het voeren van een consistent beleid en tot het van tevoren bekendmaken van beleids-

   Staatsblad 1997 118...