Uitspraak Nº 05/880583-16. Rechtbank Gelderland, 2019-06-26

ECLIECLI:NL:RBGEL:2019:2832
Date26 Junio 2019
Docket Number05/880583-16
CourtRechtbank Gelderland (Neederland)

RECHTBANK GELDERLAND

Team strafrecht

Zitting houdende in de extra beveiligde zittingszaal van de rechtbank Noord-Holland, Haarlemmermeer (Justitieel Complex Schiphol) te Badhoevedorp.

Parketnummers : 05/880583-16, 05/780094-17 en 05/780083-17 (gev. ttz. 7 december 2017)

Datum uitspraak : 26 juni 2019

Tegenspraak

vonnis van de meervoudige kamer

in de zaken van

de officier van justitie bij het arrondissementsparket Oost-Nederland

tegen

[verdachte]

geboren op [geboortedag 1] 1994 te [geboorteplaats] wonende te [adres 1]

thans gedetineerd [detentieadres] ,

raadslieden: mr. J.H.L.C.M. Kuijpers en mr. F.L.C. Schoolderman, advocaten te Amsterdam en ‘s-Hertogenbosch.

Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzittingen van 8 februari 2017, 19 april 2017, 5 juli 2017, 20 september 2017, 7 december 2017, 5 februari 2018, 10 april 2018, 27 juni 2018, 24 september 2018, 13 december 2018, 11 maart 2019, 14 mei 2019, 21 mei 2019, 22 mei 2019, 27 mei 2019, 28 mei 2019, 29 mei 2019 en 26 juni 2019.

1. De inhoud van de tenlastelegging 1

[verdachte] wordt onder parketnummer 05/880583-16 (Bosnië) – kort gezegd – verweten dat hij

  • -

    op 31 december 2015 in Kerkdriel samen met een ander of anderen dan wel alleen met voorbedachten rade [slachtoffer 1] om het leven heeft gebracht, dan wel dat hij met die anderen of alleen [slachtoffer 1] opzettelijk heeft gedood (feit 1);

  • -

    op 31 december 2015 in Kerkdriel samen met een ander of anderen dan wel alleen geprobeerd heeft [slachtoffer 2] en [slachtoffer 3] met voorbedachten rade om het leven te brengen, dan wel dat hij met die anderen of alleen opzettelijk heeft geprobeerd [slachtoffer 2] en [slachtoffer 3] te doden (feit 2);

  • -

    in de periode van 27 december 2015 tot en met 30 december 2015 in Kerkdriel, Amsterdam en/of Capelle aan den IJssel de liquidatie van [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] heeft voorbereid (feit 3).

[verdachte] wordt onder parketnummer 05/780094-17 (Brandberg) – kort gezegd – verweten dat hij op 7 november 2015 in Krommenie samen met een ander of anderen dan wel alleen (met voorbedachten rade) [slachtoffer 4] om het leven heeft gebracht.

[verdachte] wordt onder parketnummer 05/780083-17 (IJshamer) – kort gezegd – verweten dat hij op 3 april 2016 in Amsterdam samen met een ander of anderen of alleen geprobeerd heeft [slachtoffer 5] en een onbekend gebleven persoon (met voorbedachten rade) om het leven te brengen, dan wel dat hij aan dit feit medeplichtig is geweest.

2 Overwegingen ten aanzien van het bewijs

Bewijsverweren inzake Ennetcom

Het standpunt van de verdediging betreffende Ennetcom

Door de verdediging is aangesloten bij de in de strafzaak tegen medeverdachte [medeverdachte 1] gevoerde verweren. Door de verdediging in de zaak [medeverdachte 1] is aangevoerd dat de inhoud van de e-mailberichten en de notities afkomstig van de Ennetcom-server (verder gezamenlijk aangeduid als Ennetcom-data) door technische omstandigheden zouden kunnen zijn aangetast of door menselijk ingrijpen zouden kunnen zijn vervalst. Dit maakt dat de authenticiteit en de betrouwbaarheid van de Ennetcom-data feitelijk en juridisch niet kunnen worden gecontroleerd. Daartoe is aangevoerd dat:

  • -

    voor Ennetcom B.V. meerdere werknemers werkten die toegang hadden tot de servers. Zo ook bij de door Ennetcom ingehuurde bedrijven [bedrijfsnaam 1] en [bedrijfsnaam 2] , de resellers van de PGP-telefoons en [naam serververhuurder] , de verhuurder van de server in Canada. Wie er allemaal over de wachtwoorden kon beschikken is onduidelijk, maar alle Ennetcom-data konden worden benaderd en ontsleuteld als men de beschikking had over al de benodigde wachtwoorden. Na de ontsleuteling konden berichten worden gelezen, gekopieerd, verplaatst en aangepast;

  • -

    door het retentiebeleid op de S/MIME-server grote hoeveelheden e-mailberichten zijn bewaard terwijl deze berichten na korte tijd automatisch zouden worden verwijderd;

  • -

    de eigenaar en bestuurder van Ennetcom door het Openbaar Ministerie wordt verdacht van het onderhouden van nauwe relaties met bekende criminelen en criminele organisaties;

  • -

    er hardnekkige geruchten zijn dat Ennetcom gefinancierd is door partijen die stevig verankerd zijn in het internationale drugsmilieu en dat deze partijen een stevige vinger in de pap hebben gehouden bij het bedrijf om informatie te krijgen over anderen in het criminele milieu en om zelf een sturende rol te kunnen spelen;

  • -

    uit de beschikbare Ennetcom-data blijkt dat er beveiligingsproblemen waren bij Ennetcom, te weten bij de behandeling van kopieer- en wipe verzoeken, dat het “stelen” van een Ennetcom-adres mogelijk was en dat e-mails werden ontvangen die niet bestemd waren voor de ontvanger;

  • -

    beheer en manipulatie van versleutelde communicatie voor criminele groeperingen aantrekkelijk is, wat volgt uit het Marengo-onderzoek waar de criminele groepering over een eigen reseller (van PGP-telefoons) zou kunnen beschikken en men probeerde om de schuld van een vergismoord bij [medeverdachte 1] te leggen.

Daarom dient bij de controle van de authenticiteit van de Ennetcom-data ervan uit te worden gegaan dat (onbekende) derden toegang tot de (key)servers hadden en het oogmerk hadden om informatie te manipuleren. Door deze kwetsbaarheid en de manipuleerbaarheid van het Ennetcom-systeem moeten voorafgaand aan de interpretatie van de Ennetcom-data de volgende vragen gesteld worden:

  1. is de inhoud van de tekst van de e-mailberichten en notities authentiek;

  2. zijn de tijdstippen en de data van verzending en ontvangst wel correct (geregistreerd);

  3. zijn de e-mails en notities wel afkomstig van de geregistreerde afzender en zijn deze teksten wel ontvangen door de geregistreerde ontvanger.

Artikel 344 lid 5 Sv

De informatie afkomstig van de Ennetcom-server dient juridisch gezien gekwalificeerd te worden als “andere geschriften” als bedoeld in artikel 344 lid 5 van het Wetboek van Strafvordering (verder: Sv) en kunnen slechts als bewijsmiddel gelden “in verband met den inhoud van andere bewijsmiddelen”. Voorts is de bewijskracht van de Ennetcom-data door de kwetsbaarheid en de manipuleerbaarheid zwakker dan de bewijskracht die volgens de CAG bij het arrest van de Hoge Raad van 28 september 2004, ECLI:NL:PHR:2004:AO9193, aan door verbalisanten uitgewerkte tapverslagen kan worden toegekend.

Daarbij komt dat de Ennetcom-berichten en notities regelmatig afkomstig zijn van onbekend gebleven personen en in gevolge het bepaalde in artikel 344a derde lid Sv slechts voor het bewijs mogen worden gebruikt:

  • -

    als het geschrift in belangrijke mate steun vindt in ander bewijsmateriaal;

  • -

    waarbij de rechter in gevolge het bepaalde in artikel 360 Sv het gebruik van een schriftelijk bescheid houdende de verklaring van een onbekend gebleven persoon moet motiveren.

Ook voor schriftelijke bescheiden geldt dat deze, gelet op jurisprudentie van het EHRM, slechts voor het bewijs kunnen worden gebruikt wanneer de inhoud voldoende steun vindt in andersoortige, los van deze schriftelijke bescheiden staande, bewijsmiddelen die zien op het daderschap van verdachte.

In aanvulling op en/of in afwijking van de verweren gevoerd in de zaak [medeverdachte 1] is betoogd dat:

  • -

    de integriteit van het Ennetcom-systeem niet is onderzocht en het dossier nauwelijks informatie bevat over de werking van, de toegang tot, de beveiliging en het beheer van de servers en de Ennetcom-data;

  • -

    dit nog meer klemt omdat de berichten die in april 2019 zijn gevoegd een andere opmaak kennen en de metadata ontbreken, en;

  • -

    de techniek onbekend is en niet onfeilbaar, het uitgangspunt niet kan zijn dat de Ennetcom-data authentiek en betrouwbaar zijn. Dit geldt nog te meer nu informatie over bugs, spyware en backdoors ontbreekt en er door de politie ook geen onderzoek naar is gedaan.

Dit moet leiden tot uitsluiting van het bewijs van de Ennetcom-data.

Schending van het recht op een eerlijk proces, de equality of arms.

Voorts is geen sprake van een fair trial, door schending van het beginsel “equality of arms” omdat de verdediging continue gehinderd werd door een gebrek aan informatie, waardoor zij de authenticiteit en betrouwbaarheid van het bewijs niet heeft kunnen controleren en betwisten. Daartoe is aangevoerd dat:

  • -

    in het onderzoek 26DeVink meer bekend is over de techniek van en de menselijke bemoeienis bij Ennetcom, maar deze informatie niet in het dossier van de onderhavige zaken is gevoegd;

  • -

    de verdediging de belangrijkste getuigen over de technische aspecten niet heeft kunnen bevragen, en

  • -

    voor zover de verdediging verbalisanten en de getuigen heeft kunnen ondervragen, zij bij deze bevraging een wezenlijke informatieachterstand had.

Toestemming gebruik Ennetcom-data in strijd met artikel 1 Sv

Ook is er een inbreuk gemaakt op artikel 1 Sv omdat de rechter-commissaris naar aanleiding van de beslissing van de Canadese rechter heeft moeten toetsen of de Ennetcom-data in deze strafzaken mochten worden gebruikt, een beslissing waarin de wet niet voorziet.

Het gebruik van de Ennetcom-data raakt de eerlijkheid van het proces als geheel en het gebruik van deze data is dan ook in strijd met het recht op een eerlijk proces.

Het standpunt van het Openbaar Ministerie

Het Openbaar Ministerie kan zich niet verenigen met het standpunt van de verdediging over het gebrek aan integriteit en beveiliging van het Ennetcom-systeem. Het Openbaar Ministerie baseert zich daarbij op de volgende punten.

  1. Het Ennetcom-systeem is ontwikkeld om betrouwbaar te zijn, om communicatie af te schermen en geheim te houden. Als bekend zou worden dat het systeem ondeugdelijk was, zou dat funest zijn voor de bedrijfsvoering. Voorts volgt uit het dossier dat er binnen de Ennetcom-organisatie zorg werd besteed aan...

Om verder te lezen

PROBEER HET UIT

VLEX uses login cookies to provide you with a better browsing experience. If you click on 'Accept' or continue browsing this site we consider that you accept our cookie policy. ACCEPT