Uitspraak Nº 09/994505-12. Rechtbank Den Haag, 2018-02-20
| ECLI | ECLI:NL:RBDHA:2018:1660 |
| Date | 20 Febrero 2018 |
| Docket Number | 09/994505-12 |
| Court | Rechtbank Den Haag (Neederland) |
Strafrecht
Meervoudige economische kamer
Parketnummer: 09/994505-12
Datum uitspraak: 20 februari 2018
Tegenspraak
(Promisvonnis)
De rechtbank Den Haag, rechtdoende in economische strafzaken, heeft op de grondslag van de tenlastelegging en naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting het navolgende vonnis gewezen in de zaak van de officier van justitie tegen de verdachte:
[verdachte] ,
[geboortedatum] ,
[adres]
Het onderzoek is gehouden ter terechtzittingen van 11 juli 2017 (regie), 22 januari 2018, 23 januari 2018 (inhoudelijk) en 6 februari 2018 (sluiten onderzoek ter terechtzitting).
De rechtbank heeft kennisgenomen van de vordering van de officier van justitie mr. L.W. Boogert en van hetgeen door de verdachte en zijn raadslieden mr. R. Croes - Hoogendoorn en mr. P.T.C. van Kampen, beiden advocaat te Amsterdam, naar voren is gebracht.
Aan de verdachte is tenlastegelegd dat:
1.
de rechtspersoon [medeverdachte 1] . (handelend onder de naam Sterigenics Holland B.V. en/of IBA S&I (Europe) B.V.) in de periode 2004 tot en met 2009 te Zoetermeer, meermalen, althans eenmaal, opzettelijk zich heeft gedragen in strijd met het/de voorschrift(en) 4.1 en /of 4.2 en/of 4.4 dat/die verbonden is/zijn aan een krachtens de Wet milieubeheer aan IBA S&I Europe bv bij beschikking van 2 januari 2002 door burgemeester en wethouders van Zoetermeer verleende vergunning (kenmerk WM 12/2001), aangezien (op een of meerdere momenten)
- de concentratie ethyleenoxide uit de naverbrandingsinstallatie een hogere concentratie bevatte dan 2
milligram ethyleenoxide per kubieke meter gereinigde lucht en/of
- de emissie van ethyleenoxide uit de sterilisatoren niet geschiedde via de naverbrandingsinstallatie
en/of
- de concentratie ethyleenoxide uit de wasinstallatie een hogere concentratie bevatte dan 15 milligram
ethyleenoxide per kubieke meter gereinigde lucht en/of
- de emissies uit de naverbrandingsinstallatie en uit de wasinstallatie niet maandelijks werden
gemeten onder representatieve omstandigheden en/of de resultaten (van de maandelijkse
emissiemetingen) niet elk kwartaal aan het team Milieu van de gemeente Zoetermeer werden
aangeboden,
tot welk(e) strafba(a)r(e) feit(en) verdachte opdracht heeft gegeven dan wel aan welke verboden gedraging(en) verdachte feitelijke leiding heeft gegeven;
2.
de rechtspersoon [medeverdachte 1] (handelend onder de naam Sterigenics Holland B.V. en/of IBA S&I (Europe) B.V.) in de periode 2004 tot en met 2009 te Zoetermeer, meermalen, althans eenmaal, opzettelijk als drijver van de inrichting, gelegen aan de [adres] te
Zoetermeer, (telkens) wanneer zich in haar inrichting een ongewoon voorval voordeed of had voorgedaan, te weten het niet (goed) functioneren van de incinerator, waardoor nadelige gevolgen voor het milieu waren ontstaan of dreigden te ontstaan, namelijk emissie(s) van ethyleenoxide naar de buitenlucht, niet onmiddellijk de maatregelen heeft getroffen die redelijkerwijs van haar konden worden verlangd, om de gevolgen van die gebeurtenis te voorkomen of, voor zover die gevolgen niet konden worden voorkomen, zoveel mogelijk te beperken en/of ongedaan te maken,
tot welk(e) strafba(a)r(e) feit(en) verdachte opdracht heeft gegeven dan wel aan welke verboden gedraging(en) verdachte feitelijke leiding heeft gegeven.
3. Het onderzoek Zuringspanner 1
Sinds 1 oktober 1990 is in Zoetermeer gevestigd een bedrijf dat zich bezig houdt met het steriliseren van onder meer medische apparatuur, aanvankelijk onder de naam IBA S&I Europe B.V., sinds 2004 onder de naam Sterigenics Holland B.V. en inmiddels is [medeverdachte 1] de rechtsopvolger.2 Het bedrijf zal hierna verder worden aangeduid als Sterigenics. Op 2 januari 2002 is door de gemeente Zoetermeer een vergunning ingevolge de Wet milieubeheer (hierna: Wm) afgegeven, waarin de uitstoot van ethyleenoxide – een stof die wordt gebruikt bij het productieproces – wordt toegestaan via een naverbrandingsinstallatie (ook wel incinerator genoemd) en via een wasinstallatie (ook wel scrubber genoemd).3
In oktober 2009 is, naar aanleiding van een anonieme melding via ‘Meld Misdaad Anoniem’, een strafrechtelijk onderzoek gestart onder de naam Zuringspanner. Resultaat van dit onderzoek is dat vier verdachten zijn gedagvaard, te weten [medeverdachte 1] (als rechtsopvolgster van IBA S&I Europe B.V. en Sterigenics Holland B.V.), verdachte en [medeverdachte 2] , alsmede de gemeente Zoetermeer (hierna ook: de gemeente). [medeverdachte 1] wordt overtreding van artikel 18.18 Wm en artikel 17.1 Wm verweten door overschrijding van de in de voorschriften opgenomen toegestane emissie van ethyleenoxide, en het niet tijdig nemen van maatregelen toen door defecten in de naverbrandingsinstallatie ethyleenoxide rechtstreeks op de buitenlucht werd geëmitteerd. Verdachte en [medeverdachte 2] wordt verweten leiding te hebben gegeven aan deze handelingen. De gemeente Zoetermeer wordt verweten overtreding van artikel 10.1 Wm door de overschrijding van de emissienormen te hebben toegestaan en niet te hebben ingegrepen.
Redelijke termijn
Het standpunt van de verdediging
De raadslieden hebben zich op het standpunt gesteld dat sprake is van een ernstige overschrijding van de redelijke termijn en dat de officier van justitie niet-ontvankelijk dient te worden verklaard in de vervolging van verdachte. De raadslieden hebben daartoe aangevoerd dat – mede gezien de omstandigheden van de zaak – de handelswijze van de officier van justitie en de vertraging die het proces daardoor heeft opgelopen op veel momenten in het proces onverklaarbaar is geweest. Er is ook geen sprake van omstandigheden die deze overschrijding van de redelijke termijn rechtvaardigen, aldus de raadslieden.
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat er onweerlegbaar sprake is van een overschrijding van de redelijke termijn, maar dat deze – gelet op het overzichtsarrest van de Hoge Raad van 17 juni 2008 –, hoe fors de overschrijding ook is, nooit kan leiden tot de niet-ontvankelijkverklaring van de officier van justitie.
Het oordeel van de rechtbank
De rechtbank overweegt als volgt.
De sluitingsdatum van het proces-verbaal van de politie van het onderzoek Zuringspanner is 8 november 2011 geweest. De officier van justitie heeft ter terechtzitting van 22 januari 2018 naar voren gebracht dat de zaak in de loop van 2012 door de officier van justitie is beoordeeld en dat, alvorens verdere (vervolg)beslissingen te nemen, de uitspraak van de Hoge Raad tegen de gemeente Amsterdam in de Probo Koala-zaak – die uiteindelijk volgde op 23 september 2013 – is afgewacht.
De raadslieden en de officier van justitie hebben aangegeven dat verdachte in oktober 2013 een afschrift van het proces-verbaal van de politie en een concept tenlastelegging heeft ontvangen. Voorts hebben zij naar voren gebracht dat er in december 2013 en in januari 2014 gesprekken zijn geweest tussen de officier van justitie en [medeverdachte 1] om – zo ook voor verdachte – tot een transactie te komen. Deze gesprekken hebben echter uiteindelijk – vanwege de zijde van de officier van justitie – niet tot een transactie geleid. Dit is begin 2015 door de officier van justitie aan verdachte kenbaar gemaakt evenals het voornemen dat de zaak gereed zou worden gemaakt voor zitting. Vervolgens heeft van september 2015 tot begin 2017 onderzoek door de rechter-commissaris plaatsgevonden. Op 11 juli 2017 vond een regie-zitting plaats.
Op grond van voorgaande concludeert de rechtbank dat er in dit geval sprake is van een meer dan aanzienlijke overschrijding van de redelijke termijn. Tussen 8 november 2011 en oktober 2013 heeft de zaak (bijna) twee jaar stilgelegen en ook tussen 30 januari 2015 en september 2015 is er niets met het dossier gebeurd. Dat betekent dat in ieder geval sprake is van een periode van twee jaar en negen maanden waarmee de redelijke termijn is overschreden. Overschrijding van de redelijke termijn leidt evenwel niet tot de niet-ontvankelijkheid van de officier van justitie in de strafvervolging, ook niet in uitzonderlijke gevallen (vgl. ECLI:NL:HR:2008:BD2578). Deze overschrijding zal wel in de fase van het vaststellen van de strafmaat worden meegewogen.
De rechtbank zal, gelet op voornoemd arrest van 17 juni 2008, het verweer van de raadslieden tot niet-ontvankelijk verklaring van de officier van justitie in de vervolging van verdachte dan ook verwerpen.
Verjaring feit 2
Het standpunt van de verdediging
De raadslieden hebben verzocht de officier van justitie niet-ontvankelijk te verklaren in de vervolging in verband met verjaring van het onder 2 tenlastegelegde feit van de periode tot 29 oktober 2004.
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat het recht tot strafvordering ten aanzien van het onder 2 tenlastegelegde feit over de periode tot 29 oktober 2004 is vervallen wegens verjaring.
Het oordeel van de rechtbank
Ten aanzien van de ontvankelijkheid van de officier van justitie met betrekking tot het onder 2 tenlastegelegde feit in verband met verjaring overweegt de rechtbank het volgende.
Verdachte wordt verweten leiding te hebben geven aan het opzettelijk handelen in strijd met artikel 17.1 Wm. Tot 23 mei 2013 stond artikel 17.1 Wm als economisch delict genoemd onder artikel 1a onder 2 van de Wet op de economische delicten (hierna: WED)4. Ingevolge artikel 2 onder 1 WED betreft dit delict een misdrijf voor zover zij opzettelijk...
Om verder te lezen
PROBEER HET UIT