Uitspraak Nº 200.002.097/02 en 200.002.104/02. Gerechtshof Amsterdam, 2017-05-09
| ECLI | ECLI:NL:GHAMS:2017:1695 |
| Docket Number | 200.002.097/02 en 200.002.104/02 |
| Date | 09 Mayo 2017 |
| Court | Gerechtshof Amsterdam (Nederland) |
afdeling civiel recht en belastingrecht, team I
zaaknummers: 200.002.097/02 en 200.002.104/02
zaak- en rolnummer rechtbank Amsterdam: 355622/HA ZA 06-3612
arrest van de meervoudige burgerlijke kamer van 9 mei 2017
in de zaak met nummer 200.002.097/02
1. de rechtspersoon naar het recht van de Russische Federatie
OOO PROMNEFTSTROY,
gevestigd te Moskou, Russische Federatie,
2. YUKOS FINANCE B.V. (zoals vertegenwoordigd door [bestuurder L] en [bestuurder R] ),
gevestigd te Amsterdam,
tussenkomende partijen (in welke zaak de oorspronkelijke appellant, [curator] , die optrad in zijn hoedanigheid van curator in het faillissement van OAO YUKOS OIL COMPANY, niet-ontvankelijk is verklaard),
advocaat: mr. J.F. Ouwehand te Amsterdam,
tegen
wonende te [woonplaats 1] , [staat 1] , [land 1] ,
geïntimeerde in principaal appel,
appellant in incidenteel appel,
advocaat: mr. E.R. Meerdink te Amsterdam,
wonende te [woonplaats 2] , [staat 2] , [land 1] ,
geïntimeerde in principaal appel,
appellant in incidenteel appel,
advocaat: mr. R.J. van Galen te Amsterdam,
3. YUKOS FINANCE B.V. (zoals voorheen vertegenwoordigd door [bestuurder G] en [bestuurder M] , thans vertegenwoordigd door [bestuurder G] ),
gevestigd te Amsterdam,
geïntimeerde in principaal appel,
appellante in incidenteel appel,
advocaat: mr. W.H.A.M. van den Muijsenbergh te Rotterdam,
en in de zaak met nummer 200.002.104/02
[bestuurder S] ,
wonende te [woonplaats 3] , [land 2] ,
appellant in principaal appel,
geïntimeerde in incidenteel appel,
advocaat: mr. G.H. Gispen te Rotterdam,
en
1. de rechtspersoon naar het recht van de Russische Federatie
OOO PROMNEFTSTROY,
gevestigd te Moskou, Russische Federatie,
2. YUKOS FINANCE B.V. (zoals vertegenwoordigd door [bestuurder L] en [bestuurder R] ),
gevestigd te Amsterdam,
tussenkomende partijen,
advocaat: mr. J.F. Ouwehand te Amsterdam,
tegen
wonende te [woonplaats 1] , [staat 1] , [land 1] ,
geïntimeerde in principaal appel,
appellant in incidenteel appel,
advocaat: mr. E.R. Meerdink te Amsterdam,
wonende te [woonplaats 2] , [staat 2] , [land 1] ,
geïntimeerde in principaal appel,
appellant in incidenteel appel,
advocaat: mr. R.J. van Galen te Amsterdam,
3. YUKOS FINANCE B.V. (zoals voorheen vertegenwoordigd door [bestuurder G] en [bestuurder M] , thans vertegenwoordigd door [bestuurder G] ),
gevestigd te Amsterdam,
geïntimeerde in principaal appel,
appellante in incidenteel appel,
advocaat: mr. W.H.A.M. van den Muijsenbergh te Rotterdam.
De partijen worden hierna weer ieder afzonderlijk Promneftstroy, Yukos Finance ( [bestuurder L] en [bestuurder R] ), [bestuurder S] , [bestuurder G] en [bestuurder M] genoemd. Yukos Finance (zowel zoals voorheen vertegenwoordigd door [bestuurder G] en [bestuurder M] , als zoals thans vertegenwoordigd door [bestuurder G] ) wordt hierna Yukos Finance ( [bestuurder G] ) genoemd.
Promneftstroy en Yukos Finance ( [bestuurder L] en [bestuurder R] ) worden hierna gezamenlijk ook Promneftstroy c.s. genoemd.
[bestuurder G] en Yukos Finance ( [bestuurder G] ) zullen hierna ook gezamenlijk [bestuurder G] c.s. worden genoemd.
Het hof heeft op 21 juni 2016 een tussenarrest uitgesproken. Voor het verloop van de procedure tot aan dat tussenarrest wordt daarnaar verwezen.
Nadien hebben partijen de volgende stukken ingediend.
In de beide zaken:
-
-
akte aan de zijde van Promneftstroy c.s., met producties;
-
-
antwoordakte aan de zijde van [bestuurder G] c.s.
In de zaak met nummer 200.002.104/02:
- akte uitlating producties tevens houdende akte verzet tegen eiswijziging aan de zijde van [bestuurder S] .
Partijen hebben het geschil in beide zaken ter zitting van 28 en 29 november 2016 doen bepleiten.
Namens [bestuurder G] is gepleit door mr. Meerdink voornoemd en mr. M.J. Drop, advocaat te Amsterdam, namens Yukos Finance ( [bestuurder G] ) door mr. Van den Muijsenbergh voornoemd en mr. T.L. Claassens, advocaat te Rotterdam, aan de hand van gezamenlijke pleitnotities, die zijn overgelegd.
Namens [bestuurder M] is gepleit door mr. Van Galen voornoemd en mr. B.F.H. Rumora-Scheltema, advocaat te Amsterdam, aan de hand van pleitnotities die zijn overgelegd.
Namens Promneftstroy c.s. is gepleit door mr. Ouwehand voornoemd, mr. R.S. Meijer, advocaat te Amsterdam, en mr. R. Verkerk, advocaat te Rotterdam, aan de hand van pleitnotities die zijn overgelegd.
Namens [bestuurder S] is gepleit door mr. Gispen voornoemd, aan de hand van pleitnotities die zijn overgelegd.
Promneftstroy c.s. en [bestuurder G] c.s. hebben in beide zaken nog producties in het geding gebracht.
Ten slotte is arrest gevraagd.
Gevorderd is zoals hierna in rov. 3.9 vermeld.
Alle partijen hebben in hoger beroep bewijs van hun stellingen aangeboden.
Het hof zal in beide zaken uitgaan van de feiten die de Hoge Raad in zijn tussenarrest van 29 juni 2012 onder 3.1 heeft opgesomd. In het vervolg van dit arrest zullen nog enige nadere, als vaststaand aan te merken, feiten worden besproken. Het gaat in elk geval om het volgende.
Het faillissement van Yukos Oil
De vennootschap naar het recht van de Russische Federatie OAO Yukos Oil Company (hierna: Yukos Oil) is bij uitspraak van het Moscow City Arbitrazh Court van 1 augustus 2006 in staat van faillissement verklaard. Daarbij werd [curator] (hierna: [curator] ) tot curator benoemd.
Bij uitspraak van 15 november 2007 heeft het genoemde Moscow City Arbitrazh Court de insolventieprocedure beëindigd. [curator] heeft de beëindiging van het faillissement op 21 november 2007 doen inschrijven in een daartoe bestemd register. Met die inschrijving is Yukos Oil naar het recht van de Russische Federatie opgehouden te bestaan.
De bestuurders van Yukos Finance
Yukos Oil hield tijdens haar bestaan alle aandelen in Yukos Finance, een vennootschap naar Nederlands recht.
[bestuurder G] en [bestuurder M] traden vanaf medio november 2005 op als bestuurders van Yukos Finance. Bij aandeelhoudersbesluit van 11 augustus 2006 heeft mr. Gispen, handelend in opdracht van [curator] en daarmee als (beweerdelijk) vertegenwoordiger van de enige aandeelhouder, [bestuurder G] en [bestuurder M] met onmiddellijke ingang als bestuurders van Yukos Finance ontslagen. [bestuurder G] en [bestuurder M] stellen zich op het standpunt dat dit besluit nietig (“null and void”) is.
Namens Yukos Oil heeft [curator] bij aandeelhoudersbesluiten van 14 en 30 augustus 2006 [bestuurder S] en [bestuurder H] hierna: [bestuurder H] ) benoemd tot bestuurders van Yukos Finance.
[curator] heeft vervolgens namens Yukos Oil bij aandeelhoudersbesluit van 10 september 2007 [bestuurder L] en [bestuurder R] tot bestuurders van Yukos Finance benoemd en bij aandeelhoudersbesluit van dezelfde datum aan [bestuurder S] en [bestuurder H] decharge verleend over hun bestuursperiode.
Promneftstroy als nieuwe aandeelhouder van Yukos Finance
[curator] heeft de aandelen in Yukos Finance op een door hem uitgeschreven openbare veiling te Moskou verkocht aan Promneftstroy en geleverd bij akte van 10 september 2007, verleden ten overstaan van een notaris te Amsterdam.
3. De huidige stand van zaken in de procedure en de thans voorliggende vorderingen in beide zaken
[bestuurder G] c.s. en [bestuurder M] vorderden in deze procedure in eerste aanleg, kort samengevat:
- een verklaring voor recht dat alle door [curator] of in diens naam met betrekking tot Yukos Finance genomen aandeelhoudersbesluiten alsmede de besluiten die [bestuurder S]
en [bestuurder H] hebben genomen als door [curator] benoemde bestuurders van Yukos Finance nietig zijn dan wel vernietigd zullen worden, althans deze besluiten te vernietigen;
- een bevel aan [curator] en aan [bestuurder S] en [bestuurder H] om mee te werken aan ongedaanmaking van de gevolgen van de door hen genomen aandeelhouders- respectievelijk bestuursbesluiten;
- een verbod aan [curator] om nog enig recht met betrekking tot de aandelen in Yukos Finance uit te oefenen en aan [bestuurder S] en [bestuurder H] om enig recht uit hoofde van hun vermeende bevoegdheid tot vertegenwoordiging van Yukos Finance uit te oefenen, een en ander op straffe van een dwangsom.
De rechtbank heeft de vorderingen bij vonnis van 31 oktober 2007 voor het merendeel toegewezen en heeft daartoe, kort samengevat, geoordeeld dat het Russische faillissementsvonnis waarbij [curator] tot curator in het faillissement van Yukos Oil is benoemd, tot stand is gekomen op een wijze die niet in overeenstemming is met de Nederlandse beginselen van een behoorlijke procesorde en aldus strijdig is met de Nederlandse openbare orde, zodat het faillissementsvonnis om die reden niet kan worden erkend en [curator] niet bevoegd was Yukos Oil in Nederland te vertegenwoordigen. Dit brengt, aldus de rechtbank, mee dat de door [curator] namens Yukos Oil genomen aandeelhoudersbesluiten nietig zijn en dat dus [bestuurder S] en [bestuurder H] nooit tot bestuurders van Yukos Finance zijn benoemd, zodat ook alle door hen in die hoedanigheid genomen besluiten nietig zijn.
[curator] en [bestuurder S] hebben, ieder afzonderlijk, tegen het vonnis van de rechtbank principaal hoger beroep ingesteld en gevorderd dat vonnis te vernietigen en de vorderingen van [bestuurder G] c.s. en [bestuurder M] alsnog af te wijzen.
Na (rol)voeging van de beide appelprocedures en tussenkomst van Promneftstroy c.s. in beide zaken hebben Promneftstroy c.s. bij memorie van grieven...
Om verder te lezen
PROBEER HET UIT