Uitspraak Nº 200.232.043. Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 2019-12-10

• ECLI: ECLI:NL:GHARL:2019:10562
• Docket Number: 200.232.043
• Date: 10 Diciembre 2019
• Court: Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden (Nederland)

GERECHTSHOF ARNHEM-LEEUWARDEN

locatie Arnhem

afdeling civiel recht, handel

zaaknummer gerechtshof 200.232.043/01

(zaaknummer rechtbank Gelderland, zittingsplaats Arnhem, 4801273 \ CV EXPL 16-2119)

arrest van 10 december 2019

in de zaak van

Groendak B.V.,

gevestigd te Scherpenzeel ,

appellante in het principaal hoger beroep, geïntimeerde in het incidenteel hoger beroep,

in eerste aanleg: gedaagde,

hierna: Groendak ,

advocaat: thans mr. R.G.F. Lammers, kantoorhoudend te Oss, voorheen mr. B.W.P.M. van Orsouw, kantoorhoudend te Oss,

tegen

1 [geïntimeerde 1] ,

2. [geïntimeerde 2],

beiden wonende te [woonplaats] ,

geïntimeerden in het principaal hoger beroep, appellanten in het incidenteel hoger beroep,

in eerste aanleg: eisers,

hierna gezamenlijk aan te duiden als: [geïntimeerden],

advocaat: thans mr. M.B. Bollen, kantoorhoudend te Almelo, voorheen mr. L. Bezoen, kantoorhoudend te Enschede, daarvoor mr. M.B. Bollen, kantoorhoudend te Enschede.

1 Het verdere verloop van het geding in hoger beroep

1.1.

Ter uitvoering van het tussenarrest van 6 maart 2018 heeft op 3 april 2018 een comparitie van partijen plaatsgevonden, waarvan een proces-verbaal is opgemaakt, dat tot de processtukken behoort. De ter gelegenheid van deze comparitie door Groendak (bij brief van 14 maart 2018) in het geding gebrachte producties behoren eveneens tot de processtukken.

1.2.

Het verdere verloop blijkt uit:

- de memorie van grieven, met productie;

- de memorie van antwoord in principaal hoger beroep, tevens memorie van grieven in incidenteel hoger beroep, met producties;

- de memorie van antwoord in incidenteel hoger beroep.

1.3.

Vervolgens heeft Groendak de stukken voor het wijzen van arrest aan het hof overgelegd en heeft het hof arrest bepaald.

2 De vaststaande feiten

2.1.

Groendak heeft op basis van haar offerte/opdrachtbevestiging van 26 september

2012 in opdracht en voor rekening van [geïntimeerden] een sedumdak aangebracht op de woning van [geïntimeerden] te [woonplaats] (hierna: de woning).

Groendak heeft voor haar werkzaamheden een bedrag groot € 5.893,91 inclusief btw aan [geïntimeerden] gefactureerd. Dit bedrag is door [geïntimeerden] aan Groendak betaald.

2.2.

Eveneens in opdracht en voor rekening van [geïntimeerden] heeft de aannemer van [geïntimeerden] door een dakdekker werkzaamheden aan de dakconstructie van de woning, bestaande uit het aanbrengen van afschuifprofielen, laten uitvoeren voor een bedrag van

€ 3.839,33 inclusief btw.

2.3.

De woning met sedumdak is aan [geïntimeerden] opgeleverd op 22 maart 2013.

2.4.

Bij e-mailbericht van 1 juli 2013 hebben [geïntimeerden] aan Groendak hun tevredenheid over het sedumdak uitgesproken. In deze e-mail hebben [geïntimeerden] onder meer te kennen gegeven: “(…) Misschien wel leuk om een paar foto’s van ons sedumdak te krijgen. Het groeit en bloeit geweldig. (…)”.

2.5.

Op 18 oktober 2013 is door Groendak onderhoud aan het sedumdak van [geïntimeerden] uitgevoerd. Groendak heeft [geïntimeerden] daarvoor een bedrag groot € 171,49 inclusief btw gefactureerd. Dit bedrag is door [geïntimeerden] aan Groendak betaald.

2.6.

Bij e-mailbericht van 8 juli 2014 heeft Groendak aan [geïntimeerden] , voor zover relevant, medegedeeld: “Zoals gisteren telefonisch besproken ben ik bij u langs geweest. (…)

Een positief aspect is dat er redelijk wat bloei in het dak is. Een duidelijk verschil is wel te zien tussen de noord kant en de zuidkant. De kale plekken in de zuidkant kan ik niet helemaal verklaren. De beplanting lijkt een tekort aan voeding óf water te hebben. (…)

Om de kale plekken op te vullen is de beste optie sedum scheuten te strooien in combinatie met extra substraat. Daarnaast kan het hele dak wel wat groendakvoer gebruiken en water. (…) U gaf aan dat u watergeeft, wellicht is dit makkelijker als u een sproeislang op het dak kunt aansluiten, dan krijgt het hele dak gelijkmatig water. (…)

Zou u me kunnen laten weten wat u van deze adviezen vind en welke maatregelen u zou willen treffen. (…)”.

2.7.

Op 24 juli 2014 is door Groendak onderhoud aan het sedumdak uitgevoerd. Daarbij is een nevelslang op het dak gemonteerd. Ook is er een net geplaatst om vogels te weerhouden van het kaalplukken van het dak. Groendak heeft [geïntimeerden] daarvoor een bedrag groot € 193,62 inclusief btw gefactureerd. Dit bedrag is door [geïntimeerden] aan Groendak betaald.

2.8.

Bij e-mailbericht van 10 oktober 2014 heeft Groendak aan [geïntimeerden] , voor zover relevant, laten weten: “(…) Aankomende periode is een geschikt moment voor onderhoud, om u tegemoet te komen willen we graag dit najaar nog een werkbezoek brengen aan uw groendak .

We kunnen dan extra beplanting aanbrengen over het gehele dak verspreid, ook zullen we dan sedumscheuten strooien en de watergeefslang met de gaatjes naar beneden leggen. (…)

Deze extra beurt in oktober valt wel nog onze service omdat we graag zien dat u tevreden bent de beplanting.

U bent geduldig met beplanting, helaas groeit sedum niet snel en op uw dak overleeft hij wel, er ontstaat ook een minimale vorm van bloei wat tekenen zijn dat de beplanting zich wel hersteld. Dit herstel duurt echter langzamer als verwacht (…). De stijgende lijn is voorzichtig ingezet en met toevoeging van jonge beplanting en meststoffen geven we het dak de optimale mogelijkheden om dat herstel verder door te zetten.

We hopen dat u zich kan vinden in ons voorstel en we aankomende oktober een onderhoudsbeurt mogen uitvoeren. (…)”.

2.9.

Bij e-mailbericht van 20 oktober 2014 hebben [geïntimeerden] aan Groendak onder meer medegedeeld: “(…) Als ik het nu goed begrijp dan is het voorstel om extra beplanting aan te brengen en vaker onderhoud te doen. Ik denk dat extra beplanting aanbrengen op zich goed is maar het moet wel goed vast gezet worden en ik denk dat het dak wel 100% dichtgezet moet worden. Ik zie in het voorstel niet veel verschil met regulier onderhoud en dat helpt onvoldoende want dat laat ik al de hele tijd doen (plantjes, extra voeding e.d.). Er worden nu weer planten uitgetrokken en er blijven gaten zitten tussen de beplanting (…). Zoals ik ook al eerder heb aangegeven helpt het strooien van scheuten niet voldoende; die liggen allemaal weer in de goot of op de straat (of worden door de vogels meegenomen) (…). (…) Ik wil ook graag weten wat er gedaan wordt met het gaas want dat is nu deels aan het ingroeien en eerlijk gezegd vind ik het er niet uit zien (…).

De waterslang vind ik niet zoveel bijdragen en, zoals ook eerder gezegd, wil ik dergelijke dingen niet op het dak hebben, maar als jij denkt dat het helpt dan wil ik dat er wel oplaten; en dan inderdaad omgedraaid; ook daarbij mijn vraag hoe we dit er weer af gaan krijgen.

(…) ik wil een tegenvoorstel doen want ik vind wel dat er, los van jullie aandacht en service, een dak is geleverd wat niet aan de verwachtingen heeft voldaan (dak is nog niet dicht geweest na aanleg van bijna 2 jaar geleden, soorten verdwijnen snel, geen bloei in het dak behalve 1e jaar een beetje, vogels halen de planten eruit, voeding en onderhoud leidt niet tot stabiele voortgang) waarbij ik ook weer wil opmerken dat we destijds zijn voorgelicht door Groendak en we juist voor jullie hebben gekozen vanwege een aantal zaken die nu de knelpunten blijken te zijn. De knelpunten die ik noem zijn toen ook uitgebreid besproken en zijn allemaal weerlegd; de praktijk is nu anders, en niet een klein beetje. Zoals je weet ben ik me zeer bewust dat we een levend product hebben wat een niet te voorspellen variatie kan vertonen, maar hier zitten we nog ver van wat we mochten verwachten af.

Ik wil graag het volgende tegenvoorstel doen:

- sedumplantjes worden op het dak vastgezet c.q. matten opnieuw gelegd, (…) waarbij het dak 100% beplant wordt: het moet nu echt dicht in het voorjaar, anders blijven we in deze cirkel zitten. (…)

- de beplanting gaat voldoen aan de 9 soorten, zoals bij de start/aanleg van het dak is besteld.

- het gaas wordt van het dak gehaald en netter/beter gepositioneerd (…)

- de waterslang eraf of omgedraaid

- normaal onderhoud plegen: voeding en onkruid verwijderen (zoals in de normale onderhoudsbeurt).

Graag verneem ik deze week van je (…).”

2.10.

Ondanks verdere (e-mail)correspondentie tussen (de toenmalige gemachtigden van) partijen en ingebrekestelling en sommatie zijdens [geïntimeerden] zijn partijen niet tot een oplossing gekomen. Bij brief van 24 april 2015 heeft de toenmalige gemachtigde van [geïntimeerden] aan Groendak te kennen gegeven de overeenkomst te ontbinden. Bij diezelfde brief heeft de toenmalige gemachtigde van [geïntimeerden] jegens Groendak bovendien aanspraak gemaakt op “ongedaan making van de reeds ontvangen prestaties en tevens op de schade als gevolg van de ontbinding.”

2.11.

In opdracht van [geïntimeerden] heeft Bureau Groenadvies (hierna: BGA) te Amersfoort op 13 juli 2015 het sedumdak onderzocht. BGA heeft haar bevindingen vastgelegd in een rapport van 22 juli 2015. In het rapport staat onder meer vermeld:

“(…) 8 Samenvattende conclusi e

Er zijn diverse kanttekeningen geplaatst op het de techniek van het toegepaste dakbegroeiingssysteem. Door een aantal karakteristieke eigenschappen van het systeem, zoals een beschermdoek met weinig waterbuffering, een te geringe substraatlaag, minder geschikte vegetatiemat en de eigenschappen van de rasterplaat, is de waterhuishouding van het dakbegroeiingssysteem niet in orde. Water wordt slecht opgenomen door het systeem, het kan zich moeilijk spreiden door het systeem, blijft vooral aan de oppervlakte van het systeem. De totale waterbergingscapaciteit en daarmee de beschikbaarheid van water voor de beplanting is te gering. Door de kokosinlage in de vegetatiemat blijft de beplanting...