Uitspraak Nº 201900633/1/A2. Raad van State, 2020-04-01

• ECLI: ECLI:NL:RVS:2020:934
• Docket Number: 201900633/1/A2
• Date: 01 Abril 2020

201900633/1/A2.

Datum uitspraak: 1 april 2020

AFDELING

BESTUURSRECHTSPRAAK

Uitspraak in het geding tussen:

Stichting Hindoe Onderwijs Nederland (hierna: SHON), gevestigd te 's-Gravenhage,

appellante,

en

1. de minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media, en

2. de raad van de gemeente Den Haag,

verweerders.

Procesverloop

Bij besluit van 12 juli 2018 heeft de raad het plan van scholen basisonderwijs 2019-2022 vastgesteld.

Bij besluit van 6 december 2018 heeft de minister het plan van scholen voor de periode 2019-2021 goedgekeurd.

Tegen deze besluiten heeft SHON beroep ingesteld.

De raad en de minister hebben verweerschriften ingediend.

Stichting SEVA World School (hierna: SEVA) heeft een nader stuk ingediend.

De Afdeling heeft de zaak ter zitting behandeld op 5 maart 2020, waar SHON, vertegenwoordigd door mr. F.P. van Galen, advocaat te Leiden, bijgestaan door [gemachtigde A] en [gemachtigde B], de minister, vertegenwoordigd door mr. M.Y. van Hattum, en de raad, vertegenwoordigd door mr. A.H.G. Blankenstein, zijn verschenen. Voorts is ter zitting SEVA, vertegenwoordigd door mr. W. Lindeboom, advocaat te Den Haag, bijgestaan door [gemachtigde C], verschenen.

Overwegingen

Wettelijk kader

1. De relevante regelgeving is opgenomen in de bijlage. Deze bijlage maakt deel uit van de uitspraak.

Inleiding

2. SEVA heeft bij de raad een verzoek ingediend tot opneming van de algemeen bijzondere school ChaRita in het plan van scholen 2019-2021 met als vestigingsplaats het Laakkwartier. Het schoolbestuur wil in 2019 starten met de school in een integraal kindcentrum volgens het concept van de Steve Jobsschool.

3. Het bevoegd gezag van de gewenste school dient met een leerlingenprognose aan te tonen dat wordt voldaan aan de stichtingsnorm. Een prognose dient inzicht te geven in het te verwachten aantal leerlingen en bevat daartoe onder meer gegevens over het voedingsgebied (het gebied waaruit de school ten minste 70% van zijn leerlingen betrekt) en het belangstellingspercentage voor een basisschool van een bepaalde richting. Met het belangstellingspercentage en de basisgeneratie (het aantal 4- tot en met 11-jarigen en 30% van de 12-jarigen) in het voedingsgebied kan vervolgens het aantal te verwachten leerlingen voor de gewenste school worden berekend, waarbij leerlingen voor wie ruimte is op een al bestaande school van dezelfde richting niet meegeteld worden en daarom van de prognose afgetrokken moeten worden.

4. Bij de aanvraag heeft SEVA een prognose van Pronexus van januari 2018 gevoegd. De prognose gaat uit van het stadsdeel Laak als voedingsgebied. Volgens deze prognose bedraagt het leerlingenpotentieel in 2024 4.879, waarvan er naar verwachting 574 de te stichten school zullen bezoeken. Ook zal tot 2039 de stichtingsnorm, die ten tijde van de aanvraag voor de gemeente Den Haag 333 leerlingen bedroeg, worden gehaald. Als bij de prognose rekening wordt gehouden met een aftrek van 17 leerlingen uit het voedingsgebied Laak, die al algemeen bijzonder onderwijs volgen, wordt volgens de prognose nog steeds de stichtingsnorm gehaald.

5. Bij besluit van 12 juli 2018 heeft de raad een verzoek van SEVA tot opneming van een algemeen bijzondere school in het plan van scholen 2019-2022 toegewezen. Zoals de raad tijdens de zitting van de Afdeling heeft bevestigd, gaat het hierbij om een plan van scholen voor drie achtereenvolgende schooljaren, te weten 2019-2020, 2020-2021 en 2021-2022.

6. De minister heeft bij besluit van 6 december 2018 het aan hem voorgelegde plan van scholen voor de periode 2019-2021 goedgekeurd, omdat op basis van de overgelegde gegevens aannemelijk is dat de door SEVA gewenste school binnen vijf jaar vanaf de voorgestelde datum van ingang van bekostiging en voorts gedurende vijftien jaar na die periode van vijf jaar zal worden bezocht door ten minste het wettelijk vereiste aantal leerlingen.

7. SHON kan zich niet vinden in deze besluitvorming. SHON is een overkoepelende stichting van vijf scholen voor primair onderwijs in de Randstad, waaronder de Shri Vishnu School in Den Haag. Dit betreft een basisschool van hindoeïstische richting. Kern van het betoog van SHON is dat de minister zijn goedkeuring aan het plan van scholen had moeten onthouden, omdat de school die SEVA voor bekostiging in aanmerking wil brengen feitelijk het geven van basisonderwijs uitgaande van de hindoeïstische richting ten doel heeft, zodat geen sprake is van een school van de richting algemeen bijzonder onderwijs. Verder is volgens SHON een onjuiste prognose aan het verzoek ten grondslag gelegd.

Relativiteit

8. Volgens SEVA staat artikel 8:69a van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: de Awb) in de weg aan vernietiging van het bestreden besluit, omdat de bepalingen waarop SHON zich beroept niet strekken tot bescherming van de belangen van SHON, maar uitsluitend zijn geschreven in het belang van een juiste en doelmatige besteding van overheidsmiddelen door de gemeentelijke - en rijksoverheid.

8.1. Ingevolge artikel 8:69a van de Awb vernietigt de bestuursrechter een besluit niet op de grond dat het in strijd is met een geschreven of ongeschreven rechtsbeginsel, indien deze regel of dit beginsel kennelijk niet strekt tot bescherming van de belangen van degene die zich daarop beroept.

8.2. Zoals de Afdeling heeft overwogen in haar uitspraak van 2 november 2016 (ECLI:NL:RVS:2016:2927), geldt in het Nederlandse recht een rechtsnorm die ertoe strekt dat bij de verdeling van schaarse vergunningen door het bestuur op enigerlei wijze aan (potentiële) gegadigden ruimte moet worden geboden om naar de beschikbare vergunning(en) mee te dingen. Deze rechtsnorm is gebaseerd op het gelijkheidsbeginsel dat in deze context strekt tot het bieden van gelijke kansen. Naar het oordeel van de Afdeling is deze rechtsnorm ook van toepassing op de bekostiging van onderwijs op grond van de Wet op het primair onderwijs (hierna: Wpo), omdat deze wet voorziet in een stelsel van gereguleerde concurrentie tussen schoolbesturen. Anders dan SEVA stelt zijn dus regels aan de orde die mede strekken tot bescherming van de belangen van bestaande scholen zoals die van SHON.

Datum aanvraag

9. SHON kan niet worden gevolgd in haar standpunt dat de aanvraag van SEVA voor opneming in het plan van scholen van 2019-2021 mogelijk te laat is ingediend en om die reden al had dienen te worden afgewezen.

9.1. Ingevolge artikel 76, eerste lid, van de Wpo moet een aanvraag tot opneming in het plan van een bijzondere school bij de gemeenteraad worden ingediend voor 1 februari van het jaar van de vaststelling van het plan.

9.2. Volgens het raadsbesluit heeft SEVA op 29 januari 20187 (lees: 2018) een aanvraag ingediend voor opneming in het plan van scholen van 2019-2021. Uit een ontvangstbewijs van de gemeente Den Haag blijkt dat de...