Uitspraak Nº 21-003614-13. Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 2016-02-11

• ECLI: ECLI:NL:GHARL:2016:1057
• Docket Number: 21-003614-13
• Date: 11 Febrero 2016
• Court: Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden (Nederland)

Afdeling strafrecht

Parketnummer: 21-003614-13

Uitspraak d.d.: 11 februari 2016

TEGENSPRAAK

Promis

Verkort arrest van de meervoudige kamer voor strafzaken

gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de rechtbank Noord-Nederland van 26 februari 2013 met parketnummer 19-614004-09 in de strafzaak tegen

[verdachte],

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] ,

zonder bekende woon- of verblijfplaats hier te lande.

Het hoger beroep

De verdachte heeft tegen het hiervoor genoemde vonnis hoger beroep ingesteld.

Onderzoek van de zaak

Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzittingen van het hof van 17 april 2015, 3 december 2015, 28 januari 2016 en, overeenkomstig het bepaalde bij artikel 422 van het Wetboek van Strafvordering, het onderzoek op de terechtzittingen in eerste aanleg.

Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal, strekkende tot veroordeling van verdachte ter zake van het onder 1 primair, 2 primair, 3 en 4 ten laste gelegde tot een gevangenisstraf van 44 maanden, met aftrek van voorarrest. Deze vordering is na voorlezing aan het hof overgelegd.

Het hof heeft voorts kennis genomen van hetgeen namens verdachte door zijn raadsman, mr. S. Urcun, naar voren is gebracht.

Het vonnis waarvan beroep

Het hof zal het vonnis waarvan beroep om proceseconomische redenen vernietigen en daarom opnieuw rechtdoen.

Ontvankelijkheid van het openbaar ministerie

De raadsman heeft ter terechtzitting van het hof bepleit dat het openbaar ministerie niet-ontvankelijk dient te worden verklaard in de vervolging omdat (1) de verbaliseringsplicht meermalen is geschonden en (2) de kennisname van het dossier “ [naam 1] ” aan de verdediging is onthouden. Nu de verdediging geen kennis heeft kunnen nemen van het dossier [naam 1] , is voor de verdediging niet verifieerbaar en controleerbaar of er sprake is van onrechtmatig verkregen informatie in de zaak van verdachte en/of zijn medeverdachten, aldus de raadsman.

De advocaat-generaal heeft voornoemd verweer bestreden en tot ontvankelijkverklaring van het openbaar ministerie geconcludeerd.

Bij de beoordeling van het verweer stelt het hof voorop dat uit het dossier voldoende blijkt naar aanleiding waarvan het onderzoek Kastanje is aangevangen en hoe na verloop van tijd de verdenking jegens verdachte is ontstaan. De rechtbank heeft hieromtrent overwogen:

“De Rabobank heeft naar aanleiding van een brand in een woning in [plaats 1] , waar een hennepkwekerij werd aangetroffen en ten aanzien waarvan de aflossingen van de ten behoeve van die woning afgesloten hypothecaire lening vervolgens stopten, intern onderzoek gedaan naar mogelijke hypotheekfraude ten aanzien van de financiering van die woning. (…)

Naar aanleiding van dit interne onderzoek heeft de Rabobank in het najaar van 2006 aangifte gedaan van negen gevallen van zogenaamde hypotheekfraude. In de onderscheiden aangiftes wordt door de bank verklaard —kort gezegd- dat zij vermoedt dat de bij die bank afgesloten hypothecaire lening is verkregen door overlegging van één of meerdere valse werkgeversverklaringen en valse loonspecificaties welke afkomstig zijn van de ondernemingen [bedrijf 1] of [bedrijf 2] . Er wordt in die aangiften uitgebreid en gedetailleerd aangegeven op welke wijze de fraude zou hebben plaatsgevonden en welke personen en bedrijven daarbij betrokken zouden zijn. Op de bij die aangiften

gevoegde werkgeversverklaringen staat als werkgever en ondertekenaar [medeverdachte 1] vermeld en ze zijn voorzien van een firmastempel. [medeverdachte 1] was volgens het uittreksel uit het voor een ieder toegankelijke handelsregister van de Kamer van Koophandel algemeen directeur van [bedrijf 1] en de eenmanszaak [bedrijf 2] werd voor zijn rekening gedreven.

(…)

Het vestigingsadres van zowel [bedrijf 2] als [bedrijf 1] is [adres 1] . Dit is volgens het uittreksel uit het handelsregister van de Kamer van Koophandel ook het vestigingsadres van de eenmanszaak [bedrijf 3] . Deze onderneming heeft een werkgeversverklaring ten name van [medeverdachte 2] overgelegd ter verkrijging door [medeverdachte 2] van een hypothecaire lening bij Fortis ASR ten behoeve van de aankoop van de woning aan de [adres 2] . Deze onderneming wordt gedreven voor rekening van [medeverdachte 3] . Ook in deze woning is een hennepkwekerij aangetroffen. De hypotheeknemer Fortis ASR heeft aangifte gedaan van hypotheekfraude.

(…)

In één van de aangiften van de Rabobank (met betrekking tot de woning aan de [adres 3] ) wordt aangegeven dat in het dossier een aantekening is gevonden bij de hypotheekbesprekingen een tolk genaamd “Trie” is opgetreden. Mogelijk zo wordt in die aangifte gerelateerd betreft het hier [medeverdachte 3], die eigenaar is van [bedrijf 3] , gevestigd op het adres [adres 1] .”

Deze overweging van de rechtbank is juist. Het hof neemt die over. Met de rechtbank en de advocaat-generaal is het hof aldus van oordeel dat volstrekt helder en controleerbaar is op welke wijze en op welk moment de verdenking jegens verdachte is gerezen. Uit het dossier blijkt tevens het verband met andere rechtspersonen en medeverdachten als [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] en [medeverdachte 4] en hoe de verdenking in dat opzicht is ontstaan.

Zowel ten aanzien van de gestelde schending van de verbaliseringsplicht als ten aanzien van het ontbreken van het dossier [naam 1] heeft de raadsman enkel aangevoerd dat hierdoor mogelijk relevante informatie aan verdachte is onthouden, zonder dit op enige wijze te concretiseren.

Het hof heeft, gelet op bovenstaand relaas omtrent de totstandkoming van de verdenking jegens verdachte en het feit dat er door de verdediging niets is aangevoerd dat erop zou kunnen wijzen dat één en ander toch anders is geweest, geen aanleiding te veronderstellen dat er op enige wijze informatie aan verdachte is onthouden die voor de beoordeling van zijn zaak relevant is. Voor zover er derhalve al sprake zou zijn van een schending van de verbaliseringsplicht en/of het recht op kennisname van processtukken, is niet gebleken in welk opzicht verdachte daardoor in zijn belangen is geschaad. De door de raadsman geschetste situatie waarin beginselen van een behoorlijke procesorde in ernstige mate zijn geschonden waardoor doelbewust of met een grove veronachtzaming van de belangen van verdachte aan zijn recht op een eerlijke behandeling van zijn zaak is tekort gedaan en/of dat er gehandeld is in strijd met de grondslagen van het strafproces waardoor het wettelijk systeem in de kern is geraakt, doet zich niet voor.

Het verweer wordt verworpen. Het openbaar ministerie is ontvankelijk in de vervolging.

De tenlastelegging

Aan verdachte is - na wijziging van de tenlastelegging ter terechtzitting in hoger beroep - ten laste gelegd dat:

1.

(ZD 03)

hij in of omstreeks de periode 01 mei 2005 tot en met 30 juni 2005 in de gemeente(n) [gemeente 1] , [gemeente 2] , [gemeente 3] en/of elders in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, met het oogmerk om zich of een ander wederrechtelijk te bevoordelen door het aannemen van een valse naam en/of een valse hoedanigheid en/of door listige kunstgrepen en/of door een samenweefsel van verdichtsels, (één of meer medewerkers van) (een filiaal van) de rechtspersoon/hypotheekverstrekker Coöperatieve Rabobank Bergum-Oostermeer e.o. U.A., althans Rabobank Nederland, heeft bewogen tot de afgifte van een geldbedrag van (totaal) Euro 188.234,- (voor de aankoop/verbouwing van een het pand [adres 3] ) en/of tot het aangaan van een schuld (hypotheekovereenkomst), hierin bestaande dat verdachte en/of diens mededader(s) met vorenomschreven oogmerk - zakelijk weergegeven - opzettelijk, valselijk en/of listiglijk en/of

bedrieglijk en/of in strijd met de waarheid, (achtereenvolgens dan wel in een

andere volgorde, maar wel in een onderlinge samenhang)

- (op 24 mei 2005) een taxatierapport heeft/hebben laten opstellen betreffende het pand [adres 3] , en/of

- (op 30 mei 2005) een (voorlopig) koopcontract heeft/hebben ondertekend betreffende het pand [adres 3] , en/of

- een valse werkgeversverklaring en/of salarisspecificatie, althans een vervalste werkgeversverklaring en/of salarisspecificatie heeft/hebben opgesteld, of doen/laten opstellen (terwijl er geen sprake was van het aldaar vermelde dienstverband en/of loon), en/of

- (in april en mei 2005) twee maal een bedrag van Euro 1.593,20 (vermeend loon) heeft/hebben overgemaakt van de rekening van de vermeende werkgever ( [bedrijf 2] ) naar de rekening van de vermeende werknemer ( [medeverdachte 5] ), en/of

- (op 07 juni 2005) een aanvraag voor een offerte voor een hypotheek heeft/hebben gedaan, althans heeft/hebben laten doen, bij genoemde hypotheekverstrekker, en/of

- (bij die aanvraag) aan de hypotheekverstrekker heeft/hebben overgelegd een valse of vervalste werkgeversverklaring en/of een valse of vervalste salarisspecificatie (er was namelijk in het geheel geen sprake van het op die werkgeversverklaring en/of salarisspecificatie vermelde dienstverband en/of loon), en/of

- (bij die aanvraag) aan de hypotheekverstrekker heeft/hebben overgelegd twee rekeningafschriften waaruit blijkt dat aan verdachte en/of diens mededader(s) loon is overgemaakt (terwijl er in het geheel geen sprake was van een dienstverband en/of loon), en/of

- (op 08 juni 2005) een door de hypotheekverstrekker (naar aanleiding van genoemde aanvraag) aangeboden offerte voor een hypotheek ter acceptatie (van de offerte) heeft/hebben ondertekend en/of heeft/hebben retour gezonden, en/of

- (op 15 juni 2005) naar een notaris is/zijn gegaan ter passering van de hypotheekakte en/of daarbij een handtekening heeft/hebben geplaatst waarmee de hypotheekovereenkomst tot stand is gekomen, en/of

zich aldus heeft/hebben voorgedaan als hebbende een vast betaald dienstverband en/of inkomen, althans als zijnde een bonafide (potentiele) hypotheekgever met voldoende solvabiliteit, waardoor genoemde benadeelde werd bewogen tot bovenomschreven afgifte en/of tot het...