Uitspraak Nº 23-002232-21. Gerechtshof Amsterdam, 2022-10-27

• ECLI: ECLI:NL:GHAMS:2022:3040
• Docket Number: 23-002232-21
• Date: 27 Octubre 2022
• Court: Gerechtshof Amsterdam (Nederland)

afdeling strafrecht

parketnummer: 23-002232-21

datum uitspraak: 27 oktober 2022

VERSTEK

Arrest van het gerechtshof Amsterdam gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de kantonrechter in de rechtbank Amsterdam van 22 juli 2021 in de strafzaak onder parketnummer 96-050660-21 tegen

[verdachte] ,

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedag] 1997,

adres: [adres].

Onderzoek van de zaak

Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting in hoger beroep van 13 oktober 2022.

Het openbaar ministerie heeft hoger beroep ingesteld tegen voormeld vonnis.

Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal.

Tenlastelegging

Aan de verdachte is tenlastegelegd dat:

zij op of omstreeks 16 september 2020 te Amsterdam, althans in Nederland, als gebruiker van het openbaar vervoer en/of de daartoe behorende voorzieningen, te weten een metro, geen gevolg heeft gegeven aan (een) aanwijzing(en), betreffende de orde en/of rust en/of veiligheid en/of een goede bedrijfsgang, die door of vanwege de vervoerder duidelijk kenbaar zijn gemaakt, immers heeft zij niet het verplicht gestelde mondkapje gedragen.

Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zal het hof deze verbeterd lezen. De verdachte wordt daardoor niet in de verdediging geschaad.

Vonnis waarvan beroep

De kantonrechter heeft bij vonnis van 22 juli 2021 geoordeeld dat de officier van justitie ontvankelijk is in de vervolging, en heeft het tenlastegelegde bewezenverklaard. Omdat de buitengewoon opsporingsambtenaar (BOA) ten onrechte geen waarschuwing had gegeven maar direct een boete had opgelegd, heeft de kantonrechter de verdachte geen straf opgelegd.

Het vonnis waarvan beroep zal worden vernietigd, omdat het hof tot een andere beslissing komt dan de kantonrechter met betrekking tot de ontvankelijkheid van het openbaar ministerie in de vervolging.

Ontvankelijkheid van het openbaar ministerie in de vervolging

Feitelijke gang van zaken

Op 16 september 2020 stond de verdachte zonder een mondkapje te dragen in de metro op het metrostation Amsterdam Centraal Station. Het dragen van een mondkapje was sinds 1 juni 2020 verplicht gesteld door de vervoerder en kenbaar gemaakt door middel van omroepberichten, persberichten en via de website van de vervoerder. Deze verplichting hield verband met de bestrijding van het Covid-19-virus. Een BOA, domein openbaar vervoer, heeft de verdachte staande gehouden wegens overtreding van artikel 73 van de Wet personenvervoer en heeft een bekeuring uitgeschreven.1 De verdachte is niet eerst aangesproken op haar verzuim een mondkapje te dragen en in de gelegenheid gesteld dat verzuim te herstellen.

Standpunt van het openbaar ministerie

De advocaat-generaal heeft gerekwireerd dat er geen waarschuwingsplicht gold voor BOA’s in het openbaar vervoer, alvorens over te gaan tot het beboeten van een reiziger die in het openbaar vervoer geen mondkapje droeg. Zij heeft daartoe het volgende aangevoerd. Primair kon een burger geen rechten ontlenen aan (onder meer) het Protocol verantwoord blijven reizen openbaar vervoer, versie 1 juli 2020, (hierna: het Protocol) en de Handreiking handhaving BOA’s domein IV Covid-19 (hierna: de Handreiking), nu geen sprake is van richtlijnen uitgevaardigd door het openbaar ministerie. Subsidiair, indien een burger wel rechten kon ontlenen aan voornoemde documenten, volgt uit deze stukken geen waarschuwingsplicht. Het oordeel van de kantonrechter op dat punt berust op een onjuiste lezing. Uiterst subsidiair – indien het hof uitgaat van een individuele waarschuwingsplicht – is het openbaar ministerie van oordeel dat die waarschuwing al lang en breed aan de verdachte gegeven was, gelet op de dagelijkse media-aandacht, de persconferenties van de minister-president en de stickers, affiches en de veelvuldige omroepen op de stations en in het openbaar vervoer.

Inhoud relevante beleidsregels

Op 1 juni 2020 is het Protocol in werking getreden. Dit Protocol is als bijlage gevoegd bij de brief van 14 mei 2020 van de Staatssecretaris van infrastructuur en waterstaat aan de voorzitter van de Tweede kamer der Staten-Generaal.2 Deze brief houdt onder meer het volgende in:

“Met de brief “COVID 19, update...