Uitspraak Nº C-09-550422-HA ZA 18-354. Rechtbank Den Haag, 2019-01-30

• ECLI: ECLI:NL:RBDHA:2019:616
• Docket Number: C-09-550422-HA ZA 18-354
• Date: 30 Enero 2019
• Court: Rechtbank Den Haag (Neederland)

vonnis

RECHTBANK DEN HAAG

Team handel

zaaknummer / rolnummer: C/09/550422 / HA ZA 18-354

Vonnis van 30 januari 2019

in de zaak van

1 STICHTING VARKENS IN NOODte Amsterdam,

2. STICHTING DIERENRECHT te Amsterdam,

eiseressen,

advocaat mr. H.P. Wellenberg te Amsterdam,

tegen

STICHTING VLEES.NL te Zoetermeer,

gedaagde,

advocaat mr. J.P. van den Brink te Amsterdam.

Partijen zullen hierna Stichting Varkens in Nood c.s. (enkelvoud), dan wel afzonderlijk Stichting Varkens in Nood en Stichting Dierenrecht, alsmede Stichting Vlees.nl genoemd worden.

1 De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

• -

  de dagvaarding van 19 maart 2018 met producties 1 tot en met 27;

• -

  het herstelexploot van 29 maart 2018;

• -

  de conclusie van antwoord met producties 1 tot en met 59;

• -

  het tussenvonnis van 8 augustus 2018, waarbij een comparitie van partijen is bevolen;

• -

  het proces-verbaal van comparitie van 26 november 2018 en de daarin genoemde stukken.

1.2.

Het proces-verbaal van comparitie van 26 november 2018 is buiten aanwezigheid van partijen opgemaakt. Zij zijn in de gelegenheid gesteld opmerkingen van feitelijke aard op de verslaglegging kenbaar te maken. Partijen hebben van deze gelegenheid geen gebruik gemaakt.

1.3.

Ten slotte is een datum voor vonnis bepaald.

2 De feiten

2.1.

De website van Stichting Vlees.nl is een initiatief van de Nederlandse vleessector.

2.2.

Stichting Varkens in Nood en Stichting Dierenrecht zijn stichtingen die beogen het welzijn en de rechtspositie van dieren in de maatschappij te verbeteren.

2.3.

De doelomschrijving van Stichting Varkens in Nood, omschreven in artikel 2 van haar statuten, luidt, voor zover van belang, als volgt:

“De stichting heeft ten doel:

1. het welzijn van dieren in de veeteelt te verbeteren;

2. het trachten van iedere vorm van bio-industrie in Nederland en daarbuiten via wettelijke maatregelen te laten verbieden;

3. het verkrijgen van publiciteit voor een beter begrip over de gevolgen van intensieve veeteelt;

en voorts alles wat daarmede in de meest uitgebreide zin des woords verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn. (…)”

2.4.

Het doel van Stichting Dierenrecht luidt, conform artikel 2 van haar statuten en voor zover hier van belang:

“1. De stichting heeft ten doel dieren, zowel individueel als gezamenlijk, te beschermen in de ruimste zin van het woord en hun belangen in onze maatschappij (via het recht) te behartigen, rekening houdend met de eigen waarde van het dier en met het welzijn zoals dat door het dier ervaren wordt.

De stichting beoogt verder:

- het verbeteren van de rechtspositie van het dier;

- rechtsontwikkeling en het verbeteren van wetgeving ten gunste van het dier;

- de bestaande rechtsmiddelen ter bescherming van het dier toe te (laten) passen;

- de samenleving bewust te maken van het (ontbreken van) welzijn van dieren en van de negatieve gevolgen voor het milieu (flora én fauna) door de exploitatie van dieren;

- het opkomen voor de belangen van (bewust levende) consumenten (collectief of individueel), daar waar deze slachtoffer zijn of dreigen te worden van misleidende of onvolledige mededelingen (in reclame of anderszins), of oneerlijke handelspraktijken, met betrekking tot dierwelzijn, diergezondheid, milieuvervuiling, aantasting van natuur en fair trade en gebruik te maken van de macht van consumenten ten aanzien hiervan. (…)

3. Middelen:

De stichting tracht haar doel te bereiken door: (…)

- het adviseren op juridisch gebied, het voeren van rechtsgedingen en het in rechte optreden voor dieren, zowel voor het individuele dier als voor diersoorten, als het milieu; (…)

- het opkomen voor de belangen van (bewust levende) consumenten (collectief of individueel), daar waar deze slachtoffer zijn of dreigen te worden van misleidende of onvolledige mededelingen (in reclame of anderszins), of oneerlijke handelspraktijken, met betrekking tot dierwelzijn, diergezondheid, milieuvervuiling, aantasting van natuur en fair trade en gebruik te maken van de macht van consumenten ten aanzien hiervan; (…)”

2.5.

Op 4 september 2017 heeft Stichting Varkens in Nood bij de Reclame Code Commissie een klacht ingediend tegen Stichting Vlees.nl. Op 6 november 2017 heeft de Reclame Code Commissie uitspraak gedaan en de Stichting Varkens in Nood, op één onderdeel van de klacht na, in het gelijk gesteld. In de betreffende uitspraak staat onder meer:

“ De klacht

Varkens in Nood voert – kort samengevat – aan dat de bestreden uitingen op de website van Vlees.nl reclame zijn in de zin van artikel 1 van de Nederlandse Reclame Code (NRC), nu deze – volgens de website – zijn bedoeld om het imago van (de productie van) varkensvlees te bevorderen. (…) De wijze waarop Vlees.nl nu op haar website reclame maakt acht Varkens in Nood in strijd met de NRC, omdat het aantoonbaar onjuiste en misleidende mededelingen over de Nederlandse varkenshouderij en de productie van Nederlands varkensvlees betreft. Hierdoor wordt op de website een te rooskleurig beeld gegeven van de wijze waarop varkens in de reguliere varkenshouderijen leven en worden gedood en van de negatieve milieueffecten die het eten van varkensvlees met zich brengt. (…)

Het verweer

Vlees.nl beheert en onderhoudt het online platform www.vlees.nl met content over de consumptie en productie van (rood) vlees. Dit betreft volgens Vlees.nl geen promotie, reclame of anderszins een vorm van adverteren; het dient geen commercieel doel maar is communicatie ter informatie en inspiratie. De door Varkens in Nood bestreden thema-informatie met betrekking tot het dierenwelzijn in relatie tot de productie van varkensvlees, zoals het slachtproces, leent zich ook niet voor reclame-uitingen. Bovendien is het niet zinvol, aldus Vlees.nl, om buiten de context van het hele verhaal diverse regels of alinea’s als losstaande informatie (inhoudelijk) door de Commissie te laten toetsen. (…)

Het oordeel van de Commissie

(…)

Krachtens artikel 1 NRC wordt onder reclame verstaan: iedere openbare en/of systematische directe dan wel indirecte aanprijzing van goederen, diensten en/of denkbeelden door een adverteerder of geheel of deels ten behoeve van deze, al dan niet met behulp van derden. De Commissie volgt Vlees.nl niet in haar standpunt dat de website alleen ‘communicatie ter informatie en inspiratie’ betreft. De website heeft naar het oordeel van de Commissie onmiskenbaar (mede) als doel om bij consumenten bij te dragen aan een positief beeld van de wijze waarop in Nederland varkens worden gehouden en varkensvlees wordt geproduceerd en om aldus varkensvlees(producten) aan te prijzen. (…)”

3 Het geschil

3.1.

Stichting Varkens in Nood c.s. vordert – samengevat en na wijziging van eis – bij vonnis, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:

primair

1. voor recht te verklaren dat de video “Varkensvleesproductie in beeld” in strijd is met artikel 6:193b BW, artikel 6:193c BW en/of artikel 6:193d BW en kwalificeert als een oneerlijke handelspraktijk, zodat er sprake is van onrechtmatig handelen door Stichting Vlees.nl jegens Stichting Varkens in Nood c.s. ;

2. voor recht te verklaren dat (één of meerdere van) de in deze dagvaarding genoemde tekstuitingen strijdig zijn met artikel 6:193b BW, artikel 6:193c BW en/of artikel 6:193d BW en kwalificeren als oneerlijke handelspraktijken, zodat er sprake is van onrechtmatig handelen door Stichting Vlees.nl jegens Stichting Varkens in Nood c.s. ;

3. Stichting Vlees.nl te gebieden om zich in de toekomst jegens Stichting Varkens in Nood c.s. te onthouden van oneerlijke handelspraktijken als bedoeld in artikel 6:193b BW, artikel 6:193c BW en/of artikel 6:193d BW, op straffe van een dwangsom van € 250,- per keer, per dag (of gedeelte daarvan) dat Stichting Vlees.nl hieraan niet voldoet;

subsidiair

4. voor recht te verklaren dat Stichting Vlees.nl jegens Stichting Varkens in Nood c.s. een onrechtmatige daad pleegt in de zin van artikel 6:162 BW door op haar site de video "Varkensvleesproductie in beeld” te tonen;

5. voor recht te verklaren dat Stichting Vlees.nl door (één of meerdere van) de in deze dagvaarding genoemde tekstuitingen jegens Stichting Varkens in Nood c.s. een onrechtmatige daad pleegt in de zin van artikel 6:162 BW;

6. Stichting Vlees.nl te gebieden om zich in de toekomst te onthouden van onrechtmatig handelen jegens Stichting Varkens in Nood c.s. zoals omschreven in de dagvaarding, dit op straffe van een dwangsom van € 250,- per keer, per dag (of gedeelte daarvan) dat Stichting Vlees.nl hieraan niet voldoet;

primair en subsidiair

7. Stichting Vlees.nl te veroordelen om binnen 5 dagen na betekening van dit vonnis de video “Varkensvleesproductie in beeld” en/of de bestreden tekstuitingen van haar website te hebben verwijderd en ook verwijderd te houden, op straffe van een dwangsom van € 250,- per dag, voor iedere dag (of gedeelte daarvan) dat Stichting Vlees.nl hieraan niet voldoet;

8. Stichting Vlees.nl te veroordelen om binnen 5 dagen na betekening van dit vonnis deze openbaar te maken op haar website;

9. Stichting Vlees.nl te veroordelen in de kosten van dit geding.

3.2.

Aan haar vorderingen legt Stichting Varkens in Nood c.s. – kort gezegd – ten grondslag dat Stichting Vlees.nl in strijd handelt met de artikelen 6:193a BW e.v., door onjuiste, oneerlijke en/of misleidende uitingen te doen op haar website. De vorderingen hebben (alleen) betrekking op de uitingen die zien op varkensvlees. Consumenten krijgen een veel te rooskleurig beeld voorgeschoteld van het leven (en de dood) van varkens die worden gehouden in de Nederlandse varkenshouderijen. Stichting Vlees.nl handelt in strijd met de maatschappelijke zorgvuldigheid door bewust onjuiste informatie te verschaffen over de...