Uitspraak Nº C/13/620609 / HA ZA 16-1268. Rechtbank Amsterdam, 2018-01-17
| ECLI | ECLI:NL:RBAMS:2018:1959 |
| Docket Number | C/13/620609 / HA ZA 16-1268 |
| Date | 17 Enero 2018 |
| Court | Rechtbank Amsterdam (Neederland) |
Afdeling privaatrecht
zaaknummer / rolnummer: C/13/620609 / HA ZA 16-1268
Vonnis van 17 januari 2018
in de zaak van
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
[eiser] ,
gevestigd te [plaats] ,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
ME GROEP B.V .,
gevestigd te [plaats] ,
eiseressen ,
advocaat mr. J.M. Wagenaar te Enschede,
tegen
de coöperatie
COÖPERATIEVE RABOBANK U.A.,
gevestigd te Utrecht,
gedaagde,
advocaat mr. D.F. Lunsingh Scheurleer te Amsterdam.
Eiseressen worden hierna gezamenlijk [eiseressen] en afzonderlijk [eiser] en ME Groep genoemd. Gedaagde wordt Rabobank genoemd.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
-
-
het tussenvonnis van 3 mei 2017 waarbij een comparitie van partijen is bepaald,
-
-
het proces-verbaal van comparitie van 13 november 2017 met de daarin vermelde processtukken en waarbij de zaak is verwezen voor uitlating van partijen,
-
-
het bericht van partijen dat zij vonnis vragen.
Ten slotte is vonnis bepaald.
ME Groep is aandeelhouder en bestuurder van [eiser] . De heren [naam 1] (hierna [naam 1] ) en [naam 2] (hierna [naam 2] ) zijn middellijk aandeelhouders van ME Groep . [eiser] heeft als statutair doel het verkrijgen en verhuren, het bezit, de exploitatie, het beheer en de administratie van vastgoed.
Met het oog op de financiering van een aan te kopen beleggingspand (hierna: het pand), traden [naam 1] en [naam 2] in februari 2008 in onderhandeling met Rabobank en ING Bank N.V. (hierna ING). Op 13 februari 2008 vond een gesprek plaats tussen partijen over het financieringsverzoek van ME Groep . Op 8 april 2008 heeft weer een bespreking plaatsgevonden tussen partijen.
In een op 8 april 2008 gedateerde zogenoemde term sheet heeft Rabobank aan ME Groep , althans [naam 1] en [naam 2] , een financiering aangeboden van € 2 miljoen voor de voorgenomen aankoop van het pand door een op te richten dochtervennootschap van ME Groep , [eiser] . Het gaat om twee geldleningen aan deze op te richten vennootschap, één van € 500.000 en één van € 1,5 miljoen, beide met een looptijd van 10 jaar. De rente bedraagt volgens het term sheet “funding verhoogd met een opslag van 1,00%-punt”. Het term sheet vermeldt onder meer:
“Voor de aangeboden financiering dient voor een bedrag van € 1.500.000,- het renterisico te worden afgedekt middels een rentederivaat.”
Op 8 april 2008 heeft [naam 2] namens ME Groep een Overeenkomst Financiële Derivaten (hierna OFD) en een Treasury Informatie Formulier (hierna TIF) van Rabobank getekend.
Een OFD is een raamovereenkomst op basis waarvan een renteproduct kan worden afgesloten. Met de ondertekening van de OFD heeft [naam 2] ook voor de ontvangst van de Algemene Voorwaarden voor Financiële Derivaten getekend.
In het TIF wordt het doel van het financiële instrument (de mate van afdekking van het renterisico) en de treasurybehoefte (productsoort) van de klant vastgelegd. Ook wordt in het TIF gewaarschuwd voor financiële risico’s die verbonden zijn met het aangaan van dit type transacties en dient de klant te bevestigen dat hij de verstrekte documentatie alsmede de transactie volledig begrijpt. In het TIF is tenslotte het zogenaamde “Afgesproken Bedrag” op € 227.500 bepaald. Daarbij is verwezen naar de Bijlage Verschaffing van Dekking.
Op 9 april 2008 heeft wederom een bespreking plaatsgevonden tussen partijen. Daarbij is een renteswap tot stand gekomen.
Op 9 april 2008 heeft Rabobank de renteswap schriftelijk aan ME Groep bevestigd. Deze bevestiging is op 15 april 2008 door [naam 2] ondertekend en vermeldt dat de renteruil betrekking heeft op een nominaal bedrag van € 2 miljoen, op 1 januari 2009 ingaat en tien jaar zal lopen en dat de vaste door de klant te betalen rente 4,65% bedraagt. Een in de bevestiging opgenomen aflossingsschema laat zien dat de hoofdsom van de onderliggende leningen gedurende de looptijd door aflossingen zou teruglopen tot € 1.512.500 op 2 januari 2019.
Op 21 april 2008 is [eiser] opgericht.
Op 13 mei 2008 hebben [naam 2] en [naam 1] namens ME Groep een financieringsvoorstel van Rabobank ondertekend waarbij zij twee leningen afsloten:
-
-
een lening van € 500.000 tegen 1-maands Euribor met een opslag van 0,75% en een aflossing van € 12.500 per kwartaal en een looptijd van 10 jaar en
-
-
een aflossingsvrije lening van € 1,5 miljoen met een looptijd van 10 jaar tegen 1-maands Euribor met een opslag van 0,75%.
Daarnaast sloten zij een rekening-courant krediet af van € 100.000.De financiering zou ingaan op 2 januari 2009.
Op 30 december 2008, 29 januari 2009 en 26 februari 2009 heeft Rabobank aan ME Groep brieven gezonden ter vaststelling van de rente. Daarin is steeds vermeld welke vaste rente ME Groep onder de swap aan Rabobank betaalde en welke variabele rente Rabobank aan haar betaalde.
In maart 2009 is de renteswap overgenomen door [eiser] . Daartoe heeft [naam 2] op 10 maart 2009 tijdens een bespreking met een medewerker van Rabobank opnieuw een OFD en een TIF ondertekend, deze keer namens [eiser] . Het Afgesproken bedrag is in deze TIF bepaald op € 364.700.
Op 16 maart 2009 heeft Rabobank een bevestiging van de overneming gestuurd naar [eiser] .
Met ingang van 30 maart 2009 ontving [eiser] maandelijks van Rabobank een bevestiging van een rentevaststelling waarin steeds was vermeld welke vaste rente [eiser] onder de swap aan Rabobank betaalde en welke variabele rente Rabobank aan haar betaalde.
Rond de jaarwisseling, voor het eerst begin januari 2009, ontving ME Groep , althans vanaf januari 2010 [eiser] , steeds een Positie Overzicht Derivaten waarin de actuele marktwaarde van de renteswap was vermeld.
Op 1 januari 2010 was deze marktwaarde € 238.654 negatief. Het op 4 januari 2010 gedateerde overzicht luidt, voor zover hier van belang:
“Hierbij ontvangt u een overzicht met alle op de Rapportage Datum uitstaande rente- en valutatransacties. Per transactie en van de portefeuille als geheel wordt daarbij de marktwaarde (MTM waarde) op de Rapportage Datum weergegeven. Indien van toepassing wordt tevens de benutting van het Afgesproken Bedrag gerapporteerd. Een nadere uitleg van het Afgesproken Bedrag kunt u nalezen in de Overeenkomst Financiële Derivaten (…).”
Op 8 oktober 2010 heeft [naam 2] een nieuw TIF ondertekend waarin als Afgesproken bedrag is opgenomen € 475.000.
In 2012 is [eiser] ondergebracht bij de afdeling Bijzonder Beheer van Rabobank.
Op 3 oktober 2012 heeft een gesprek plaatsgevonden tussen [naam 1] en [naam 2] enerzijds en medewerkers van Rabobank anderzijds. Het hiervan gemaakte verslag luidt, voor zover hier van belang:
“ Aanleiding
Op basis van de revisie(s) is de account manager in gesprek gegaan met de klant. Kern van de revisie was dat het risico van de bank is toegenomen door; i) markt in het algemeen ii) leegstand. Doel van de gesprekken was dan ook: het verbeteren van de positie van de bank door verhogen van de rente, (extra) aflossen, aanvullende zekerheden.
De suggestie hiervan is slecht gevallen bij de heren. Zij zijn van mening dat Rabo in 2008 met het volle verstand de transactie aan is gegaan en niet bij het eerste zuchtje tegenwind moet gaan morrelen aan de verstrekkingsvoorwaarden. Immers, de ondernemers praten ook niet over de SWAP welke immers onder een slecht gesternte (met de kennis van nu ongelukkige timing) is afgesloten.
Tweede argument is dat er nog nooit een betaling is gemist door ME Vastgoed (…).
Zij hebben dan ook gesprek aangevraagd met [naam 3] omdat deze nauw bij de verstrekking betrokken is geweest.
Kern van het gesprek
1. We begrijpen niets van de swap.
2. (…)
3. Tegenvoorstel ME Vastgoed; geen aflossingen meer. (…) Feitelijk leggen de heren nog niet de sleutels op tafel. Insteek is wel dat de rente (zoveel) mogelijk betaald wordt uit de huur van Prokx. De bank moet vervolgens de rit maar uitzitten en hopen op extra huurders of een herstel op de markt voor vastgoed. Een onplezierige situatie temeer daar de laatste huurder het pand ultimo 2013 zal verlaten en de huur van Prokx alleen onvoldoende is om de dienst der lening te dragen.
Bancaire positie
Hoe...
Om verder te lezen
PROBEER HET UIT