Uitspraak Nº C/13/647676 / HA ZA 18-487. Rechtbank Amsterdam, 2019-06-19
| ECLI | ECLI:NL:RBAMS:2019:4428 |
| Date | 19 Junio 2019 |
| Docket Number | C/13/647676 / HA ZA 18-487 |
| Court | Rechtbank Amsterdam (Neederland) |
afdeling privaatrecht
zaaknummer / rolnummer: C/13/647676 / HA ZA 18-487
Vonnis van 19 juni 2019
in de zaak van
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
[eiser sub 1] ,
gevestigd te [vestigingsplaats] ,
2. [eiser sub 2],
wonende te [woonplaats] , gemeente [gemeente] ,
eisers,
advocaat mr. M. van der Beek te Amersfoort,
tegen
de coöperatie
COÖPERATIEVE RABOBANK U.A.,
als rechtsopvolgster onder algemene titel van Coöperatieve Rabobank Venlo e.o.,
gevestigd te Amsterdam,
gedaagde,
advocaat mr. A. van Hees te Amsterdam.
Partijen zullen hierna [eiser sub 1] , [eiser sub 2] en Rabobank genoemd worden.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
-
-
het tussenvonnis van 21 november 2018;
-
-
het proces-verbaal van comparitie van 7 februari 2019 en de daarin vermelde processtukken;
-
-
de brief van 18 februari 2019 van mr. Van der Beek;
-
-
het B-formulier van 19 februari 2019 van mr. Van Hees;
-
-
het B-formulier van 25 februari 2019 van mr. Van der Beek;
-
-
het B-formulier van 8 maart 2019 van mr. Van der Beek;
-
-
de brief van 12 maart 2019 van de griffier;
-
-
het e-mailbericht van 26 maart 2019 van de griffier;
-
-
de brief van 1 april 2019, met een bijlage, van mr. Van Hees;
-
-
de brief van 1 april 2019 van mr. Van der Beek;
-
-
de brief van 2 april 2019 van de griffier.
Ten slotte is vonnis bepaald.
Rabobank is sinds 2001 huisbankier van [eiser sub 1] en vanaf 2003 ook van [eiser sub 2] .
[eiser sub 2] is enig (indirect) aandeelhouder en statutair bestuurder van [eiser sub 1] , die aan het hoofd staat van een groep van vennootschappen (hierna: [eisers] ).
[eisers] maakt haar bedrijf enerzijds van het kweken van planten voor de professionele (glas)tuinbouw en het produceren van seizoensartikelen voor grootwinkelbedrijven en bouwmarkten en anderzijds van het kopen, (her)ontwikkelen en verkopen van al dan niet bebouwd onroerend goed. [eiser sub 2] houdt zich ook voor zich bedrijfsmatig bezig met het kopen, (her)ontwikkelen en verkopen van al dan niet bebouwd onroerend goed. Hij heeft daarnaast (indirect) een zakelijk belang in een groentesnijderij.
Op 1 januari 2003 is [naam medewerker] (hierna: [naam medewerker] ) bij [eiser sub 1] in dienst getreden als controller van [eisers] .
[eiser sub 1] en [eiser sub 2] zijn in de loop van de tijd verschillende financieringsovereenkomsten met Rabobank aangegaan. Begin 2008 ging het om hoofdsommen van ongeveer EUR 33 miljoen respectievelijk EUR 24 miljoen.
Bij brief van 22 januari 2008 heeft Rabobank, voor zover hier van belang, aan [eiser sub 1] en een aantal vennootschappen uit [eisers] (ter attentie van [eiser sub 2] ) geschreven:
Met genoegen doe ik u hierbij het financieringsvoorstel inzake uw financieringsaanvraag ad EUR 80.950.000,00 toekomen. Dit voorstel is op ons eerder gevoerde gesprek gebaseerd. Mocht u hierover nog vragen hebben dan verzoek ik u contact met mij op te nemen.
(…)
Renterisico
Het Euribor-rentetype dat op de aangeboden leningen bij onze bank van toepassing is, brengt een bepaald renterisico met zich mee, gezien het variabele karakter. Dit risico kan worden beperkt middels treasuryproducten. Wij zijn u graag van dienst met advies op dit gebied.
In dezelfde tijd heeft ook [eiser sub 2] een nieuwe financiering bij Rabobank aangevraagd.
Op 28 februari 2008 heeft Rabobank een treasury voorlichtingsgesprek gevoerd met [naam medewerker] . Rabobank heeft [naam medewerker] toen een (door Rabobank reeds ondertekende) Overeenkomst Financiële Derivaten met [eiser sub 1] meegegeven. Ook is toen een Treasury Inventarisatie Formulier met betrekking tot [eiser sub 1] ingevuld en meegegeven. Op het Treasury Inventarisatie Formulier is in de rubriek Klantgegevens achter “MiFID Categorie” aangekruist “Professioneel” en is in de rubriek Risicometing Algemeen/Investeringsdoel achter “Heeft u een intern vastgelegd treasurybeleid (treasurystatuut)” aangekruist “Nee” en achter “Met welk doel wilt u de instrumenten gebruiken” “Gedeeltelijk afdekken van rente- en valutarisico’s” en “Incidenteel afdekken van rente- en valutarisico’s”. Verder is in de rubriek Risicometing/Risicoacceptatie & Risicoprofiel achter “Risicoacceptatie” aangekruist “Laag (standaard)” en achter “Risicoprofiel” “Defensief (standaard)”, is in de rubriek Behoefte aan Treasury Producten achter “Renteproducten” aangekruist “Interest rate swap”, “Gecombineerde Producten” en “Kopen” en is, tot slot, in de rubriek Bepalingen als “Afgesproken Bedrag, zoals bedoeld in de Bijlage Verschaffing van Dekking” ingevuld EUR 4.900.000,00.
Bij brief van 6 maart 2008 heeft Rabobank, voor zover hier van belang, aan [naam medewerker] geschreven:
Vorige week donderdag, 28 februari, hebben we gesproken over de mogelijkheden van het afdekken van renterisico met betrekking tot de voorgenomen investeringen en de daarbij behorende financieringen. Daarnaast hebben we ook de bestaande financieringen in de bepaling van het renterisico betrokken. (…)
Op basis van informatie uit eerdere gesprekken met collega’s van mij en gebaseerd op het recent uitgebrachte financieringsvoorstel heb ik tijdens dit gesprek een oplossingsrichting gepresenteerd, gebaseerd op een aantal uitgangspunten en aannames. Tijdens ons gesprek zijn we daar nader op ingegaan en zijn de uitgangspunten nog wat scherper gesteld. Deze kunnen als volgt worden samengevat:
• [eiser sub 1] zal meer en meer gaan optreden als Inhouse Bank voor de gehele groep. Dit manifesteert zich in een hoofdrekening in het betalingsverkeer, als administratieve partij voor de financieringen die intern worden doorgeleend, en zij kan optreden als overkoepelend orgaan in het renterisicomanagement van de groep.
• Als gevolg van het eerste bulletpoint kan en mag het renterisico voor de [eisers] op portefeuilleniveau afgedekt worden, en niet per afzonderlijke lening of afzonderlijke vennootschap.
(…)
Op min of meer deze uitgangspunten had ik een voorbeeldsituatie uitgewerkt, hoe losse rente-instrumenten een maatwerkoplossing kunnen bieden voor de [eisers] . Deze hebben we besproken en dit heeft geleid tot een 2-tal aanpassingen.
(…)
Ons advies:
Het financieringsvolume neemt grote vormen aan en de rentecomponent zal een zwaarder stempel gaan drukken op de bedrijfsexploitatie. Niet voor niets dat de Rabobank het belangrijk vindt dat het renterisico voor tenminste 50% wordt afgedekt. (…) Uw situatie met substantieel financieringsvolume biedt (…) een mooie mogelijkheid om toekomstig renterisico gelijkmatig te spreiden in de tijd. Daarom adviseer ik om daar gebruik van te maken.
Het huidige voorstel leidt tot een aantrekkelijk indicatief tarief van 4,19% (exclusief de bancaire opslag in de financiering) voor de gehele structuur. Dat is 0,24% lager dan de huidige variabele 3-maands euriborrente. (…) In de bijlage is de werking van de renteswap, alsmede het hoofdsomverloop waarop deze van toepassing is, nader uitgewerkt.
(…)
Met dit voorstel heb ik willen aantonen wat het voordeel is van het toepassen van losse rente-instrumenten voor uw renterisicomanagement, los van het tariefsmatige voordeel ten opzichte van bancaire vaste rente. Voor een professionele grootzakelijke organisatie als de [eisers] biedt deze structuur een perfecte uitgangspositie om naar de toekomst de rente- maar ook de financieringsstructuur op een efficiënte en flexibele wijze te managen. Wij zullen graag, daar waar gewenst, verder hierin ondersteunen en adviseren.
Graag verneem ik of dit voorstel aansluit met de feitelijke omstandigheden, en op welke wijze we zullen overgaan tot de daadwerkelijke afdekking van het renterisico.
De bij deze brief gevoegde bijlage is getiteld “Renteruil naar vaste rente. Interest Rate Swap. [eiser sub 1] ” en bevat een uitleg over een renteswap.
Bij e-mailbericht van 25 april 2008 heeft Rabobank, voor zover hier van belang, aan [naam medewerker] geschreven:
Zoals afgesproken in ons telefoongesprek van vanmiddag bijgaand een voorbeeld van het rente-instrument om een significant voordeel te behalen op de variabele rente. Het betreft een zogenaamde cancellable swap.
Voor welke relaties is dit bedoeld?
Dit is een instrument voor relaties die een substantieel direct voordeel wensen, maar die het niet uitmaakt of de rente tenminste 1 jaar tegen dit tarief vast staat of maximaal 10 jaar. Feitelijk is het vooral om het voordeel te doen, immers:
3-maands variabel euriborrente noteert vandaag 4,85%, en je kunt met deze structuur dit euribor ruilen tegen een vaste rente van 4,08%. Een direct voordeel van 0,77% over een hoofdsom van € 25 miljoen levert op jaarbasis (bij ongewijzigd euribor) € 192.500 voordeel op. De constructie wordt dus gekozen voor het grote directe voordeel.
Wat is het risico?
Het recht om te cancelen ligt bij de Rabobank. Bij ongewijzigde rente of bij oplopende rente kan de Rabobank na een jaar besluiten om het contract te cancellen (en die kans is zeer groot) en is je positie weer variabel. Je kunt dan echter weer opnieuw overwegen dezelfde constructie aangaan voor een volgend jaar, mits deze dan nog interessant is . Anderzijds kan bij een sterk dalende rente de Rabobank besluiten om niet te cancelen. De looptijd van de vaste rente wordt dan langer totdat de Rabobank alsnog besluit om te cancelen of totdat de totale looptijd voorbij is. Echter een vaste rente van 4,08% bij een absoluut dieptepunt van de 10 jaars rente in 2005 van circa 3,35% is ook nog geen echt schokkend hoge rente.
Waarom nu?
In 1e instantie hebben we gesproken over het afdekken van renterisico in de vorm van een gespreide...
Om verder te lezen
PROBEER HET UIT