Cassatie van Supreme Court (Netherlands), 26 de Octubre de 2004

• Datum uitspraak: 26 de Octubre de 2004
• Uitgevende instantie: Supreme Court (Netherlands)

26 oktober 2004

Strafkamer

nr. 00208/04

SCR/IV

Hoge Raad der Nederlanden

Arrest

op de beroepen in cassatie tegen een arrest van het Gerechtshof te 's-Gravenhage van 7 mei 2003, nummer 22/001950-02, in de strafzaak tegen:

[verdachte], gevestigd te [vestigingsplaats].

1. De bestreden uitspraak

   Het Hof heeft in hoger beroep - met vernietiging van een vonnis van de Rechtbank te 's-Gravenhage van 12 april 2002 - de verdachte vrijgesproken van het haar bij inleidende dagvaarding onder 2 primair en subsidiair en 3 tenlastegelegde en haar voorts ter zake van "medeplegen van valsheid in geschrift, begaan door een rechtspersoon, meermalen gepleegd" veroordeeld tot een geldboete van € 25.000,-- voorwaardelijk, met een proeftijd van twee jaren.

2. Geding in cassatie

   2.1. De beroepen zijn ingesteld door de Advocaat-Generaal bij het Hof en de verdachte.

   De Advocaat-Generaal bij het Hof heeft bij schriftuur middelen van cassatie voorgesteld. De schriftuur is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit. De raadsvrouwe van de verdachte, mr. A.E.M. Rˆttgering, advocaat te Amsterdam, heeft het cassatieberoep tegengesproken.

   Namens de verdachte heeft mr. A.E.M. Rˆttgering, bij schriftuur middelen van cassatie voorgesteld. De schriftuur is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

   2.2. De plaatsvervangend Procureur-Generaal Fokkens heeft geconcludeerd dat de Hoge Raad de bestreden tussenbeslissing en de bestreden einduitspraak, maar de laatste uitsluitend wat betreft de beslissing ten aanzien van het onder 2 tenlastegelegde, zal vernietigen en de zaak naar een aangrenzend gerechtshof zal verwijzen teneinde in zoverre op het bestaande hoger beroep opnieuw te worden berecht en afgedaan, en het beroep van de verdachte zal verwerpen.

3. Beoordeling van het tweede door de Advocaat-Generaal voorgestelde middel

   3.1. Het middel klaagt dat het Hof bij zijn tussenbeslissing van 5 maart 2003 de door de Advocaat-Generaal bij het Hof gevorderde wijziging van de tenlastelegging, voorzover deze wijziging betreft de toevoeging van een onder 2 meer subsidiair ten laste te leggen feit, ten onrechte althans ontoereikend gemotiveerd heeft afgewezen en dientengevolge in de bestreden einduitspraak wat betreft het onder 2 tenlastegelegde niet heeft beslist op de grondslag van de tenlastelegging

   3.2. Aan de verdachte is bij inleidende dagvaarding, onder 2 tenlastegelegd dat:

   "zij,

   op een of meer verschillende tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 april 1998 tot en met 1 september 1999,

   in de gemeente(n) Den Haag en/of Andijk en/of Gouda en/of Wervershoof, althans (telkens) in Nederland,

   (telkens),

   tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen,

   met oogmerk om zich en/of een of meer anderen wederrechtelijk te bevoordelen door het aannemen van een valse hoedanigheid en/of door listige kunstgrepen en/of door een samenweefsel van verdichtsels de provincie Zuid-Holland, althans een of meer namens de provincie Zuid-Holland tot uitbetaling aan derden bevoegde personen, heeft bewogen tot de afgifte van een of meer geldsbedragen (tot een totaalbedrag van --ongeveer-- f. 1.350.000,--, althans een (aanzienlijk) bedrag aan geld, in ieder geval tot enig geldsbedrag) aan haar, verdachte, en/of een of meer van haar mededader(s);

   die als valse hoedanigheid en/of die listige kunstgrepen en/of dat samenweefsel van verdichtsels --zakelijk weergegeven en in onderling verband en samenhang-- bestonden uit:

   -- (haar, verdachte's, mededader) [medeverdachte 1] was binnen de ambtelijke organisatie van de provincie Zuid-Holland (onder meer) belast met de zogeheten "treasury"-portefeuille van die provincie, binnen welke taakopdracht hij tot taak had en/of diende te bevorderen, in ieder geval bevorderde, dat de provincie Zuid-Holland leenovereenkomst(en) en/of andersoortige financiÎle constructie(s) aanging met een of meer derden;

   -- (haar, verdachte's, mededader) [medeverdachte 1] verrichtte in de hierboven genoemde periode ingevolge de binnen de ambtelijke organisatie van de provincie Zuid-Holland toen geldende regels die "treasury"-werkzaamheden op autonome wijze, althans met een grote mate van autonomie, in ieder geval verrichtte die [medeverdachte 1] die "treasury"-werkzaamheden toen binnen de ambtelijke organisatie van de provincie Zuid-Holland met een door de (ambtelijke en/of bestuurlijke) organisatie van de provincie Zuid-Holland toegelaten (zeer) grote mate van autonomie;

   -- (haar verdachte's mededader) [medeverdachte 1] werd met betrekking tot die werkzaamheden (waartoe onder meer behoorden het voorbereiden en/of uitvoeren van door de provincie Zuid-Holland gesloten leenovereenkomst(en) en/of aangegane financiÎle constructie(s) met een of meer derden) naar zij, verdachte, en/of een of meer van haar mededader(s) wist(en) en/of moet(en) hebben geweten en/of redelijkerwijze kon(den) weten niet dan wel slechts in beperkte mate gecontroleerd door (een) ander(en) --dan die [medeverdachte 1]-- binnen het bestuurlijk en ambtelijk apparaat van de provincie Zuid-Holland;

   -- zij, verdachte, en/of (haar mededader) [medeverdachte 2] (die toen (mede)vennoot van haar, verdachte, was) en/of een of meer anderen van haar mededader(s) presenteerde(n) zich toen in het maatschappelijk verkeer en naar de provincie Zuid-Holland toe als geld- of kapitaalmakelaar(s) en/of geld- of kapitaalbemiddelaar(s);

   -- zij, verdachte, en/of (haar mededader) [medeverdachte 2] (die toen (mede)vennoot van haar, verdachte, was) en/of een of meer anderen van haar mededader(s) stelden(n) ten behoeve van haar, verdachte, en/of (haar mededader) [medeverdachte 2] en/of een of meer anderen van haar mededader(s) (telkens) een of meer (declaratie)formulier(en)/(-)nota('s) op waarin ten laste van de provincie Zuid-Holland een of meer geldsbedragen werd(en) gedeclareerd en/of in rekening gebracht en zond(en) die declaratie(s)/nota('s) op naar/ter attentie van (haar, verdachte's, mededader)/die [medeverdachte 1] (in diens hoedanigheid van provinciaal ambtenaar van de provincie Zuid-Holland) en/of de provincie Zuid-Holland;

   het betrof de navolgende (declaratie)formulieren/

   (-) nota('s):

   1) Courtage-nota nota nr. : [001] dd 5 februari 1999 (dossier Rijksrecherche 2.3.3.1. c), en/of

   2) Courtage-nota nota nr. : [002] dd 24 maart 1999 (dossier Rijksrecherche 2.3.3.2. c), en/of

   3) Courtage-nota nota nr. : [003] dd 18 maart 1999 (dossier Rijksrecherche 2.3.3.3. c), en/of

   4) Courtage-nota nota nr. : [004] dd 4 december 1998 (dossier Rijksrecherche 2.3.3.4. c), en/of

   5) Courtage-nota nota nr. : [005] dd 26 april 1999 (dossier Rijksrecherche 2.3.3.5. c), en/of

   6) Courtage-nota nota nr. : [006] dd 11 juni 1999 (dossier Rijksrecherche 2.3.3.6. c), en/of

   7) Courtage-nota nota nr. : [007] dd 13 juli 1998 (dossier Rijksrecherche 2.3.3.7. c), en/of

   8) Courtage-nota nota nr. : [008] dd 11 augustus 1998 (dossier Rijksrecherche 2.3.3.8. c), en/of

   9) Courtage-nota nota nr. : [009] dd 17 september 1998 (dossier Rijksrecherche 2.3.3.9. c), en/of

   10) Courtage-nota nota nr. : [010] dd 9 oktober 1998 (dossier Rijksrecherche 2.3.3.10. c), en/of

   11) Courtage-nota nota nr. : [011] dd 3 november 1998 (dossier Rijksrecherche 2.3.3.11. c), en/of

   12) Courtage-nota nota nr. : [012] dd 6 november 1998 (dossier Rijksrecherche 2.3.3.12. c), en/of

   13) Courtage-nota nota nr. : [013] dd 16 oktober 1998 (dossier Rijksrecherche 2.3.3.13. c), en/of

   14) Courtage-nota nota nr. : [014] dd 22 oktober 1998 (dossier Rijksrecherche 2.3.3.14. c), en/of

   15) Courtage-nota nota nr. : [015] dd 17 november 1998 (dossier Rijksrecherche 2.3.3.15. c),

   (hierboven wordt met "dossier Rijksrecherche" telkens bedoeld het dossier "Rijksrecherche Den Haag Zaaknummer 19990268");

   -- zij, verdachte, en/of (haar mededader) [medeverdachte 2] en/of een of meer anderen van haar mededader(s) vermeldde(n) (telkens) opzettelijk in strijd met de waarheid (en/of listiglijk en bedrieglijk) in die hierboven genoemde en aan genoemde [medeverdachte 1] en/of de provincie Zuid-Holland verzonden declaratie(s)/nota('s) dat het/de in/door middel van die declaratie(s)/nota('s) bij de provincie Zuid-Holland in rekening gebrachte bedrag(en) (telkens) betrekking had(den) op courtagekosten met betrekking tot/in verband met (een/de) die declaratie(s)/nota('s) met zoveel woorden aangegeven door de provincie Zuid-Holland gesloten leenovereenkomst(en) en/of financiÎle constructie(s) tussen die provincie Zuid-Holland enerzijds en een of meer derden anderzijds, zulks terwijl dat/die gedeclareerde en/of in rekening gebrachte bedrag(en) (telkens) in het geheel geen betrekking had(den) op door die haar, verdachte, en/of (haar mededader) [medeverdachte 2] en/of een of meer anderen van haar mededader(s) verrichte bemiddelingswerkzaamheid/-heden (althans courtage genererende werkzaamheid/-heden) met betrekking tot tussen de provincie Zuid-Holland en haar wederpartij(en) bij de/die in de/die declaratie(s)/ nota('s) genoemde leenovereenkomsten en/of financiÎle constructie(s);

   -- deze manier van declareren en/of het op deze wijze opstellen van die declaratie(s)/nota('s) was (telkens) door de hierboven genoemde [medeverdachte 1] voorgesteld aan haar, verdachte, en/of (haar mededader) [medeverdachte 2] (die toen (mede)vennoot was van haar, verdachte) en/of een of meer (anderen) van haar mededader(s) en/of vond (telkens) plaats op basis van en/of na door die [medeverdachte 1] aan haar, verdachte, en/of (haar mededader) [medeverdachte 2] (die toen (mede)vennoot was van haar, verdachte) en/of een of meer (anderen) van haar mededader(s) verstrekte gegevens (met betrekking tot die leenovereenkomst(en) en/of die financiÎle constructie(s));

   -- genoemde [medeverdachte 1] heeft (telkens) (listiglijk en bedrieglijk) een of meer van die declaratie(s)/ nota('s) -- na binnenkomst ervan bij de provincie Zuid-Holland -- (ter goedkeuring en/of ter uitbetaling door de provincie Zuid-Holland) van zijn (goedkeurende) handtekening en/of paraaf voorzien,

   en/of

   die [medeverdachte 1] heeft (telkens)...