Eerste aanleg - meervoudig van Rechtbank 's-Gravenhage, 5 de Julio de 2006

• Spreker: gepubliceerd
• Datum uitspraak: 5 de Julio de 2006
• Uitgevende instantie: Rechtbank 's-Gravenhage

RECHTBANK 's-GRAVENHAGE

sector civiel recht - meervoudige kamer

Vonnis in de zaak met rolnummer 04-2145 van:

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

Holland Waterfiltration Systems (HWS) B.V.,

gevestigd te 's-Gravenhage,

eiseres in conventie,

verweerster in reconventie,

procureur: mr. H.C. Grootveld,

tegen

1. de vereniging De Vereniging van Waterwinbedrijven in Nederland (VEWIN),

   gevestigd te Rijswijk,

   gedaagde in conventie,

   eiseres in reconventie,

   procureur: mr. T. Cohen Jehoram,

   en

2. de naamloze vennootschap Vitens N.V.,

   statutair gevestigd te Zwolle,

   gedaagde in conventie,

   procureur: mr. W. Taekema.

   Partijen worden hierna aangeduid als 'HWS', 'Vewin' en 'Vitens'.

   De rechtbank heeft kennis genomen van de volgende stukken:

   - het exploit van 18 juni 2004 waarbij Vewin is gedagvaard, met producties;

   - het exploit van 25 juni 2004 waarbij Vitens is gedagvaard, met producties;

   - de conclusie van antwoord, tevens eis in reconventie van Vewin, met producties;

   - de conclusie van antwoord van Vitens, met een productie;

   - de conclusie van repliek in conventie, tevens antwoord in reconventie van HWS jegens Vewin, met producties;

   - de conclusie van repliek van HWS jegens Vitens, met producties;

   - de conclusie van dupliek in conventie, tevens repliek in reconventie van Vewin, met producties;

   - de conclusie van dupliek van Vitens;

   - de conclusie van dupliek in reconventie, tevens akte uitlating producties in conventie van HWS;

   - de aan HWS verleende akte jegens Vewin, met producties;

   - de aan HWS verleende akte jegens Vitens, met producties;

   - de antwoordakte van Vewin;

   - de (antwoord)akte van Vitens.

   RECHTSOVERWEGINGEN

1. Feiten

   1.1. HWS is volgens het handelsregister opgericht in 1989 met als doel het produceren, exploiteren en assembleren van waterfiltersystemen, alsmede de handel daarin.

   1.2. Vewin behartigt de belangen van dertien aangesloten Nederlandse waterleidingbedrijven, waaronder Vitens.

   1.3. In 1993 is een artikel in de 'Consumentengids' verschenen over de activiteiten van HWS.

   1.4. HWS heeft in 1995 een door haar getest apparaat op de markt gebracht voor de nazuivering van leidingwater. Nadien heeft zij zelf een veel kleiner zuiveringsapparaat ontwikkeld, dat in 1998 als proef in tien supermarkten van Albert Heijn is geplaatst. Het gefilterde leidingwater werd verkocht onder de naam Zero-water. Daarmee zou naar verwachting van HWS een gat in de markt worden gedicht tussen leidingwater en gebotteld mineraalwater.

   1.5. Bij brief van 2 april 1999 heeft Vewin zich in de volgende bewoordingen tot het Ahold-concern gewend:

   Via n van onze leden vernamen wij dat Albert Heijn betrokken zou zijn bij een experiment met de verkoop van gefilterd leidingwater, dat in enige van haar filialen voor en door haar klanten te bottelen is. De informatie, die ons via een bijsluiter bij dat water ter beschikking werd gesteld en waarvan wij u bijgaand een kopie zenden, is ons inziens tendentieus en plaatst drinkwater in een onterecht negatief daglicht. Daarnaast bevat de tekst enkele feitelijke onjuistheden die de kwaliteit van drinkwater ondermijnt. Wij kunnen niet leven met de tekst van de productinformatie van Zero. In de bijlage kunt u lezen waar onze bezwaren betrekking op hebben. Wij zouden gaarne op korte termijn in een mondeling overleg met u van gedachten wisselen over de aard van de waterverkoop en de publiciteit terzake.

   1.6. Bij brief van 20 april 1999 heeft HWS in de volgende bewoordingen gereageerd:

   Wij hebben ons ten zeerste verbaasd dat u zich niet met uw kritiek op onze brochure tot ons gewend heeft. Ons adres staat nota bene duidelijk op de brochure gedrukt.

   Ook begrijpen wij niet dat de opmerkingen van een beroepsorganisatie als het Vewin inhoudelijk van een zodanig gehalte zijn dat men zich moet afvragen met welk doel het zich rechtstreeks tot een van onze afnemers heeft gewend.

   Uit uw eigen brochures en uit rapporten van aan u gelieerde organisaties blijkt onder meer dat 28 carcinogene en mutagene stoffen de huidige zuiveringssystemen van de waterleidingbedrijven kunnen passeren, dat de gezondheidsrisico's hiervan op korte dan wel middellange termijn niet te geven zijn en dat over de combinatiewerking al vrijwel helemaal niets bekend is.

   Ondanks deze wetenschappelijk vaststaande gegevens gebruikt u - als vakorganisatie bij uitstek - naar de markt termen als 'nergens op gebaseerd', 'niet onderbouwd', 'tendentieus'. U neemt hierbij bewust het risico dat U de indruk wekt dat het u in wezen gaat om de verstoring van de commercile relatie tussen HWS en de markt en om HWS schade toe te brengen.

   U bent zeer wel op de hoogte van de aard en de specifieke problematiek van drinkwaterzuivering van oppervlakte en grondwater en van de distributie van het daaruit bereide drinkwater. Uit het vakblad 'H2O' - een orgaan van uw eigen organisatie - blijkt hiervan regelmatig.

   Van een semi-overheidsorganisatie als het VEWIN mag worden verwacht dat het op een eerlijke en correcte wijze haar communicaties naar derden toe verzorgt. U merkt in uw brief op dat U het advies van de WGO, dat gestreefd moet worden naar een zo goed mogelijke drinkwaterkwaliteit, altijd zeer ter harte heeft genomen. Dat doet HWS ook.

   Mede tegen de achtergrond van de wettelijke verplichtingen van uw leden geef ik u in overweging om, in plaats van uw acties te richten tegen HWS, haar onderneming te ondersteunen als alternatief voor de korte cq lange termijn problemen waar u zich voor gesteld ziet. In u hierover van gedachten zoudt willen wisselen zijn wij hiertoe vanzelfsprekend bereid.

   1.7. In 2001 heeft Albert Heijn zich bereid verklaard de verkoop van Zero-water uit te breiden naar vijftig supermarkten, op voorwaarde dat HWS voor plaatsing op het schap een nog kleiner systeem zou ontwikkelen. Vervolgens is het systeem door HWS aan de wensen van Albert Heijn aangepast en zijn bij 25 filialen tappunten genstalleerd, waar gefilterd leidingwater kon worden getapt. De flessen met een inhoud van twee liter, die door HWS ter beschikking waren gesteld, konden voor ? 1,25 per fles worden aangeschaft en na gebruik opnieuw bij een tappunt worden gevuld. Voor het water moest per fles ? 0,49 worden betaald. Ook bij enkele supermarkten van andere exploitanten waren tappunten voor Zero-water geplaatst.

   1.8. Begin april 2003 hebben HWS en Albert Heijn een promotiecampagne gelanceerd voor Zero-water. In dat kader is met het aprilnummer van de 'Allerhande' een ingelegde folder van HWS verspreid. Voorts is HWS met een website begonnen. In de folder werd naar deze website verwezen.

   1.9. Op 4 april 2003 heeft de plaatsvervangend directeur van Vewin een e-mailbericht gestuurd aan de directeur van HWS met de volgende inhoud:

   Via onze leden hebben wij kennis genomen van uw initiatief. Kijkend naar uw website, die er overigens erg mooi en professioneel uitziet, blijkt de argeloze consument volstrekt verkeerd te worden genformeerd. Wij zijn het zeer oneens met de toon, de suggestie en de onjuistheden in uw informatie. U begrijpt dat de waterbedrijven een dergelijke misleidende campagne niet zullen accepteren.

   Graag treden wij met u in contact om verdere schade te beperken. U kunt daartoe zo spoedig mogelijk met mij contact opnemen.

   1.10. HWS heeft nog op 4 april 2003 geantwoord met een e-mailbericht van de volgende inhoud:

   Naar aanleiding van uw e-mail van heden deel ik u mede dat de website van Zero-water gegevens zijn opgenomen van verantwoorde bronnen, waaronder die van drinkwater bedrijven zelf, RIWA en andere wetenschappelijke instituten in binnen en buitenland.

   Indien er bij het redigeren van de website onjuistheden zijn ingeslopen zullen die terstond worden gecorrigeerd. Graag verzoek ik u mij zo spoedig mogelijk per e-mail de betreffende vindplaatsen aan te geven zodat wij direct actie kunnen nemen.

   1.11. Op 6 april 2003 heeft Vewin gereageerd met het volgende e-mailbericht:

   Dank voor uw snelle reactie. U zult evenwel zelf ook doordrongen zijn van het feit, dat uw gehele site en consumentenbenadering uitsluitend is gericht op het afzetten van uw product tegen het product drinkwater zoals onze leden dat produceren en distribueren. Het staat vol met suggestieve verdachtmakingen, onjuistheden, interpretatiefouten en casustiek.

   Wij zijn gaarne bereid met u in contact te treden over deze materie, maar dan zult u wel eerst en per onmiddellijk uw misleidende site moeten sluiten en de inlay over uw product moeten terughalen uit de Allerhanden van April.

   U beschikt over mijn gegevens om met ons in contact te treden, liefst op zo kort mogelijke termijn. Mij ontbreken uw gegevens om dat van onze kant te doen, anders dan via deze weg.

   1.12. Bij e-mailbericht van 7 april 2003 heeft HWS zich in de volgende bewoordingen tot Vewin gewend:

   In mijn e-mail van vrijdag 4 april jl verzocht ik u mij de vindplaatsen aan te geven waar naar uw mening onjuistheden in onze website zijn opgenomen. Ik heb deze in uw e-mail van 6 april jl niet aangetroffen. Daardoor stelt u mij niet in de gelegenheid mij een oordeel te vormen over de inhoud en de rechtmatigheid van uw verzoek.

   Bij het opstellen van de website zijn wij uitgegaan van een recht op informatie en recht op vrije meningsuiting. Indien u van mening bent dat wij dit recht niet bezitten verzoek ik u mij te willen aangeven op welke wettelijke bepalingen uw opvatting is gebaseerd. Wij zullen ons houden aan de wet.

   Naar aanleiding van uw opmerking over de 'consumentenbenadering' merk ik het volgende op. Het leveren van deugdelijk drinkwater is een resultaatsverplichting. Graag verzoek ik u ons in uw reactie te bevestigen dat het afgeleverde drinkwater in Nederland geen eigenschappen heeft waardoor het voor de gezondheid nadelig kan zijn en dat u de consument zult informeren zodra hierin verandering komt. Uw verklaring zullen wij in onze website opnemen en de site op de nodige plaatsen aanpassen.

   Indien en voor zolang u die verklaring niet afgeeft, dient er voor de...