Uitspraak Nº 18/750065-16. Rechtbank Noord-Nederland, 2018-06-18
| ECLI | ECLI:NL:RBNNE:2018:2274 |
| Docket Number | 18/750065-16 |
| Date | 18 Junio 2018 |
| Court | Rechtbank Noord-Nederland (Neederland) |
RECHTBANK NOORD-NEDERLAND
Afdeling strafrecht
Locatie Leeuwarden
parketnummer 18/750065-16
Vonnis van de meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken, Noordelijke Fraudekamer, d.d. 18 juni 2018 in de zaak van het openbaar ministerie tegen de verdachte
geboren op [geboortedatum] 1981 te [geboorteplaats] ,
wonende te [woonplaats] , [straatnaam] .
Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzittingen van 18 oktober 2016 en 20 december 2016 (pro forma), 14 juli 2017 (regiezitting), 15 mei 2018 en 4 juni 2018 (inhoudelijke behandeling).
Verdachte is ter terechtzittingen van 15 mei en 4 juni 2018 verschenen en werd bijgestaan door mr. P.J. Roelse, advocaat te Amsterdam.
Het openbaar ministerie is ter terechtzitting vertegenwoordigd door mr. G. Wilbrink.
De tekst van de tenlastelegging, na nadere omschrijving, is als bijlage 1 aan dit vonnis gehecht.
Op de tenlastelegging staan tevens een groot aantal ad informandum gevoegde feiten (genummerd 1-258). Deze zijn als bijlage 2 bij dit vonnis gevoegd.
Standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft veroordeling voor het onder 1 primair, 2, 3, 4, 5, en 6 ten laste gelegde gevorderd, met uitzondering van het onder 3 ten laste gelegde medeplegen.
Standpunt van de verdediging
De raadsman heeft gepleit overeenkomstig zijn ter zitting van 4 juni 2018 overgelegde pleitnotities. Kort weergegeven komen deze erop neer dat de raadsman de rechtbank verzoekt verdachte vrij te spreken van het onder 5 ten laste gelegde gewoontewitwassen omdat de handelingen van verdachte niet van zodanige aard waren dat deze geschikt waren om het zicht op de herkomst van de twee geldbedragen te verhullen.
Voor wat betreft alle overig ten laste gelegde feiten heeft de raadsman geen bewijsverweer gevoerd, onder verwijzing naar de bekennende verklaringen van verdachte ten aanzien van die feiten.
Ook ten aanzien van de ad informandum gevoegde feiten heeft de raadsman geen verweer gevoerd, nu verdachte ook deze ter terechtzitting heeft erkend.
De door de raadsman in zijn pleitnota opgeworpen punten worden, voor zover deze bespreking behoeven, hieronder door de rechtbank besproken.
Oordeel van de rechtbank
Inleiding 1
De tenlastelegging is gebaseerd op het door de politie Eenheid Noord-Nederland en (later) door de Bovenregionale Recherche Noord- en Oost-Nederland uitgevoerde onderzoek Zedel.
Aanleiding voor het onderzoek was de aangifte op 17 april 2014 door de webshop [website 1] uit Zoetermeer van fraude gepleegd ten opzichte van haar klanten. Uit digitaal onderzoek naar de website van het bedrijf bleek dat aan de website een programmacode was toegevoegd die het mogelijk maakte om elke gebruikersnaam en ieder wachtwoord van klanten die op de website inlogden af te vangen. Daarbij werden de wachtwoorden niet in onleesbare hashwaardes opgeslagen – de standaard functionaliteit van de software waarmee de website was gebouwd – maar als leesbare tekst weggeschreven in een specifiek bestand dat deel uitmaakte van de website. De aangever verklaarde dat de website gebouwd was door verdachte en in de periode voorafgaand aan de aangifte door verdachte werd beheerd.
Op 8 september 2014 deed ook een andere webshop, [website 2] uit Rotserhaule, aangifte van fraude ten opzichte van haar klanten. Deze website was eveneens gebouwd door verdachte en ook in dit geval bleek uit digitaal onderzoek dat aan de website een programmacode was toegevoegd – identiek aan die bij [website 1] – waarmee inloggegevens konden worden afgevangen en in leesbare vorm opgeslagen.
Op 24 november 2014 werd verdachte aangehouden op verdenking van verduistering van een huurauto. Tevens lag er op dat moment de verdenking dat hij betrokken zou zijn bij oplichtingen gepleegd ten opzichte van de webshop Bol.com. Dit gaf aanleiding om op 24 november 2014 binnen te treden in de woning van verdachte. Hierbij werd een laptop (in het onderzoek aangeduid als Apple Macbook 1), toebehorend aan verdachte, in beslag genomen. Op deze laptop werden onder meer inloggegevens aangetroffen, gebruikt voor bestellingen bij webshops, die voor een deel overeenkwamen met de inloggegevens van klanten van [website 1] . Tevens trof de digitale recherche op deze laptop in de browsergeschiedenis een verwijzing aan naar de website van [website 1] , meer in het bijzonder naar het bestand waarin de inloggegevens van klanten in leesbare vorm waren opgeslagen.
Op 11 juli 2016 is verdachte naar aanleiding van bovenstaande bevindingen opnieuw aangehouden. Ten tijde van deze aanhouding maakte verdachte gebruik van een nieuwe laptop (in het onderzoek aangeduid als Apple Macbook 2), die door de politie intact en benaderbaar kon worden veiliggesteld.
Op deze laptop trof de politie onder meer in 66 verschillende bestanden ruim 22.000 inloggegevens (e-mailadressen in combinatie met een wachtwoord) aan, waarvan ruim 3.000 afkomstig waren van klanten van [website 1] . Daarnaast werden op beide laptops verwijzingen aangetroffen naar de websites van andere webshops, waaronder die van de bedrijven [website 3] en [website 4] . Uit nader onderzoek bleek dat bij deze webshops, waarvoor verdachte eveneens ICT-werkzaamheden had verricht, op een vergelijkbare manier als bij [website 1] en [website 2] inloggegevens werden afgevangen. Deze handelingen zijn aan verdachte onder feit 1 ten laste gelegd.
De afgevangen inloggegevens maakten het voor verdachte mogelijk om online de identiteit over te nemen van de oorspronkelijke gebruikers. Op beide laptops werden in de browsergeschiedenis ook een groot aantal inlogmomenten aangetroffen die duidelijk maakten dat de inloggegevens onder meer waren gebruikt voor het doen van bestellingen bij Bol.com (en andere webshops) en om in te loggen op Facebook-accounts.
Bol.com heeft in twee aangiftes melding gemaakt van tientallen frauduleuze bestellingen waarvoor verdachte verantwoordelijk zou zijn. Een deel van deze bestellingen is afgehaald bij Albert Heijn. Op de tenlastelegging zijn onder feit 2 zeven aangiftes nader beschreven waarbij misbruik is gemaakt van de digitale identiteit van de aangevers om bestellingen te doen. Andere aangiftes van frauduleuze bestellingen zijn ad informandum bij de tenlastelegging gevoegd.
De modus operandi ten aanzien van de Facebook-accounts komt er op neer dat verdachte zich voordeed als de werkelijke gebruiker van dat account en vrienden en kennissen van deze gebruiker benaderde met het verzoek om geld over te maken voor de aankoop van of voor het opwaarderen van fysieke of digitale prepaid creditkaarten. Daarbij maakte verdachte, om het vertrouwen van deze personen te winnen, gebruik van informatie over de werkelijke gebruiker die hij van te voren had verzameld, vaak uit de Facebook-accounts zelf maar bijvoorbeeld ook uit chats of e-mails die hij kon inzien door in te loggen op het e-mailaccount van de gebruiker. De politie heeft een inventarisatie uitgevoerd van aangiftes door het hele land waaruit een vergelijkbare werkwijze naar voren komt. Deze inventarisatie leverde in totaal 339 aangiftes op van gedupeerden die op deze wijze bewogen waren om geld over te maken. Daarvan zijn er onder feit 3 en 4 dertien uitgeschreven aan verdachte ten laste gelegd, alsmede onder feit 6 een vergelijkbare aangifte waarbij de gedupeerde niet via Facebook maar via e-mail benaderd was. De overige aangiftes zijn ad informandum bij de tenlastelegging gevoegd.
Het opsporingsonderzoek heeft, naast het voorgaande, nog een groot aantal verdenkingen tegen verdachte opgeleverd. Het gaat daarbij om een breed scala aan frauduleuze handelingen, waaronder het (digitaal) stelen en misbruiken van identiteitsbewijzen, onder meer voor het doen van een kredietaanvraag, maar ook om verduistering, creditcardfraude en oplichting van bedrijven zoals hotels en een tankstation. Deze zaken, die gedupeerden betreffen uit het hele land, zijn eveneens ad informandum gevoegd.
Met betrekking tot de onder 1 primair tenlastegelegde computervredebreuk
De rechtbank volstaat ten aanzien van het hierna bewezen verklaarde met een opgave van de bewijsmiddelen overeenkomstig het bepaalde in artikel 359, derde lid tweede volzin, van het Wetboek van Strafvordering, nu verdachte het hierna bewezen verklaarde duidelijk en ondubbelzinnig heeft bekend.
Deze opgave luidt als volgt:
1. de verklaring van verdachte afgelegd ter terechtzitting van 15 mei 2018;
2. een naar wettelijk voorschrift opgemaakt zaaksproces-verbaal met nummer ZD-001 (map 25) d.d. 1 februari 2017, opgenomen op pagina 4361 e.v. van het dossier van de politie Noord-Nederland met nummer 02CL314022-Zedel, inhoudende het onderzoek naar het aftappen van inloggegevens en creditcard gegevens van klanten van webshops ( [website 1] , [website 2] , [website 3] en [website 4] ), en de onderliggende brondocumenten bij dat zaaksproces-verbaal.
Nadere bewijsoverweging t.a.v. feit 1 primair:
Verdachte heeft als bouwer/beheerder aan websites zonder toestemming van de rechthebbenden een programmacode toegevoegd waardoor op die websites voor hem een bestand beschikbaar kwam waarop (alleen) hij alle inloggegevens met wachtwoorden van de klanten van de websites kon inzien. Naast dat verdachte niet gerechtigd was om dit nieuwe deel (het bestand) van de websites te bouwen/maken, was verdachte evenmin gerechtigd om dit deel van de websites te benaderen en van de daarop gegenereerde gegevens gebruik te maken. Door dit wel te doen heeft verdachte zich met gebruikmaking van een technische ingreep opzettelijk en wederrechtelijk de toegang verworven tot een deel van de websites en heeft hij zich aldus schuldig gemaakt aan overtreding van het in artikel 138ab Sr (computervredebreuk)...
Om verder te lezen
PROBEER HET UIT