Uitspraak Nº 200.153.190/01. Gerechtshof Amsterdam, 2015-07-14

• ECLI: ECLI:NL:GHAMS:2015:2887
• Docket Number: 200.153.190/01
• Date: 14 Julio 2015
• Court: Gerechtshof Amsterdam (Nederland)

GERECHTSHOF AMSTERDAM

afdeling civiel recht en belastingrecht, team I

zaaknummer : 200.153.190/01

zaaknummer rechtbank Amsterdam : C/13/538311 / HA ZA 13-317

arrest van de meervoudige burgerlijke kamer van 14 juli 2015

inzake

de vennootschap naar Iers recht

RYAN AIR LTD.,

gevestigd te Dublin, Ierland,

appellante,

advocaat: mr. M.Ch. Kaaks te Amsterdam,

tegen

de vereniging met volledige rechtsbevoegdheid

KATHOLIEKE RADIO OMROEP,

gevestigd te Hilversum,

geïntimeerde,

advocaat: mr. J.P. van den Brink te Amsterdam.

1 Het geding in hoger beroep

Partijen worden hierna Ryanair en KRO genoemd.

Ryanair is bij dagvaarding van 2 juli 2014 in hoger beroep gekomen van een vonnis van de rechtbank Amsterdam van 16 april 2014, onder bovenvermeld zaaknummer gewezen tussen Ryanair als eiseres en KRO als gedaagde.

Partijen hebben daarna de volgende stukken ingediend:

- memorie van grieven, met producties;

- memorie van antwoord, met producties.

Partijen hebben de zaak ter zitting van 18 maart 2015 doen bepleiten door hun voornoemde advocaten, ieder aan de hand van pleitnotities die zijn overgelegd.

Beide partijen hebben nog producties in het geding gebracht.

Ten slotte is arrest gevraagd.

Ryanair heeft geconcludeerd dat het hof het bestreden vonnis zal vernietigen en bij arrest - uitvoerbaar bij voorraad - (kort en zakelijk weergegeven) zal verklaren dat de hierna te bespreken uitzendingen van KRO, dan wel uitlatingen daarin of in publicaties op internet, en (delen van) persberichten over die uitzendingen, onrechtmatig zijn, en KRO zal bevelen die uitzendingen en persberichten van het internet te verwijderen, alsmede KRO zal bevelen over te gaan tot een aantal rectificaties en het verzenden van een persbericht met in de vordering nader omschreven inhoud, subsidiair - voor zover onjuistheden en onzorgvuldigheden in die uitzendingen en persberichten niet aan KRO zijn toe te rekenen - KRO zal bevelen in een uitzending van Brandpunt Reporter een rectificatie te tonen, alsmede een persbericht te verzenden, een en ander onder oplegging van dwangsommen van

€ 100.000,-, met veroordeling van KRO in de kosten van het geding in beide instanties. Bij wege van eiswijziging/eisvermeerdering heeft Ryanair haar vordering daarbij mede doen zien op een uitzending van KRO van 28 november 2013.

KRO heeft zich verzet tegen de vermeerdering van eis en geconcludeerd tot bekrachtiging van het vonnis waarvan beroep, met - uitvoerbaar bij voorraad - veroordeling van Ryanair in de kosten van het geding in hoger beroep met nakosten en rente.

KRO heeft in hoger beroep bewijs van haar stellingen aangeboden.

2 Feiten

De rechtbank heeft in het bestreden vonnis onder 2.1 tot en met 2.10 de feiten vastgesteld die zij tot uitgangspunt heeft genomen. Deze feiten zijn in hoger beroep niet in geschil en dienen derhalve ook het hof als uitgangspunt. Samengevat en waar nodig aangevuld met andere feiten die als enerzijds gesteld en anderzijds niet of onvoldoende betwist zijn komen vast te staan, komen de feiten neer op het volgende.

1. Ryanair is een grote zogenaamde low-fare luchtvaartmaatschappij voor passagiers

binnen Europa.

2. Op 26 juli 2012 hebben drie vliegtuigen van Ryanair, die vanwege het slechte weer

boven de luchthaven van Madrid hadden moeten uitwijken, boven de luchthaven van

Valencia een fuel mayday call (een noodoproep) moeten doen, omdat er sprake was van een fuel urgency (de situatie waarin de hoeveelheid brandstof onder het voor landing voorgeschreven minimum dreigt te geraken). Zij zijn daarna veilig geland.

3. De Ierse luchtvaartautoriteit (hierna: IAA) heeft haar bevindingen omtrent deze

incidenten op 26 juli 2012 onderzocht en daarvan verslag gedaan in een (ongedateerde) notitie, getiteld Ryanair Weather Diversions Madrid. Daarin staan de volgende conclusies en aanbevelingen:

(…)

Conclusions

1. The aircraft in all three cases departed for Madrid with fuel in excess of Flight Plan requirements. 2. The Crew diverted to Valencia with fuel in excess of the minimum diversion fuel depicted on the Flight Plan. 3. Diverting with fuel close to the minimum diversion fuel in the circumstances presented on the evening in question was likely to present challenges for the crew. Initial holding was to the Southwest of Madrid which increased the diversion time to the alternate. 4. The Crew declared an Emergency in accordance with EU-OPS when the calculated usable fuel for landing at Valencia was less than final reserve. 5. The Met conditions in Madrid were more significant than anticipated by the Crew when reviewing the Met Forecast. Consequently the additional fuel carried was influenced by the forecast. 6. Operations into a busy airport such as Madrid in Thunderstorm conditions with the associated traffic levels can add significant delays to all traffic. 7. Air Traffic Control in Valencia was under significant pressure with the number of diversions arriving in their airspace.

Recommendations

1. AESA to review delays into Madrid to consider if additional fuel should be

recommended or required to be carried in normal operations particularly when the

southerly Runways are in operation.

2. Ryanair to review fuel policy and consider issuing guidance to Crew with respect

to fuel when operating into busy airports with mixed aircraft operators and types

particularly in poor weather conditions when diversions are likely.

3. Ryanair to consider including as part of its training program scenarios similar to those occurring on the above flights with particular emphasis on diversion management.

4. KRO zendt wekelijks het televisieprogramma Brandpunt Reporter uit, een

onderzoeksjournalistiek programma. In de uitzending op 28 december 2012 (hierna:

uitzending I) werd aandacht besteed aan de genoemde incidenten boven Valencia.

In de uitzending op 3 januari 2013 (hierna: uitzending II) was Ryanair opnieuw onderwerp van het programma Brandpunt Reporter, waarbij naast de genoemde incidenten ook de bedrijfscultuur binnen Ryanair aan de kaak werd gesteld. In de uitzendingen komen vier anonieme personen onherkenbaar aan het woord, van wie wordt gesteld dat zij piloot zijn bij Ryanair (drie gezagvoerders en een ‘first officer’). Ook een voormalig gezagvoerder van Ryanair, de voorzitter van de European Cockpit Organisation, de voorzitter van de pilotenvakbond Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers en de luchtverkeersleider van de nationale Spaanse luchtverkeersleiding worden in de uitzending aan het woord gelaten.

5. Op de website www.reporter.kro.nl (hierna: de website) is uitzending I aangekondigd onder de kop Piloten Ryanair luiden noodklok over veiligheid, waarna volgt:

Piloten van Ryanair vliegen geregeld met minder brandstof dan ze zouden willen. Dat

zeggen vier piloten van Ryanair in het KRO-programma Reporter. Ze stellen dat ze, om te bezuinigen, onder druk gezet worden om zo min mogelijk te tanken. Hun medewerking aan het KRO-programma omschrijven ze als een noodoproep. “Ik hoop dat er geen crash nodig is om iedereen wakker te schudden”, zegt een van hen. Beroepsverenigingen pleiten in Reporter voor diepgaand onderzoek naar het brandstofbeleid van die Ierse luchtvaartmaatschappij. (...) De piloten leggen een verband met de gebeurtenissen van 26 juli jl. In Valencia landden op één avond drie toestellen van Ryanair met een noodoproep, een zogenaamde mayday-call vanwege een tekort aan brandstof. (...) Het incident was volgens de piloten een direct gevolg van het rigide brandstofbeleid van Ryanair. “Als er niets verandert, dan gaat het bergafwaarts met de veiligheid”, reageert een piloot. (...) De vier klokkenluiders doen in de uitzending verslag van een “diepgewortelde angstcultuur” binnen het bedrijf. Vliegers zijn, zeggen ze, nauwelijks in staat zich tegen de druk te verzetten. “Wanneer piloten hun zorgen uiten worden ze gestraft”, vertellen ze. Eén van de sancties die kritische piloten wordt opgelegd is overplaatsing naar een basis ver van...