Uitspraak Nº 200.277.887/01. Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 2022-10-25
| ECLI | ECLI:NL:GHARL:2022:9156 |
| Docket Number | 200.277.887/01 |
| Date | 25 Octubre 2022 |
| Court | Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden (Nederland) |
GERECHTSHOF ARNHEM-LEEUWARDEN
locatie Leeuwarden/Arnhem, afdeling civiel
zaaknummer gerechtshof 200.277.887/01
zaaknummers rechtbank NL19.4585 en NL 19.17431
arrest van 25 oktober 2022
in de zaak van
[appellant] ,
die woont in [woonplaats1] ,
die hoger beroep heeft ingesteld
en bij de rechtbank optrad als eiser,
hierna [appellant] te noemen,
vertegenwoordigd door mr. D.M.R. Janssen, die kantoor houdt te Amsterdam,
tegen
die gevestigd is in Purmerend,
2. [geïntimeerde2] ,
die woont in [woonplaats1] ,
geïntimeerden
en die bij de rechtbank optraden als gedaagden,
hierna samen te noemen Collect Bouwgroep c.s. en ieder afzonderlijk Collect Bouwgroep en [geïntimeerde2] ,
vertegenwoordigd door mr. F.A.J.H. de Lugt (Collect Bouwgroep) en mr. Karacelik ( [geïntimeerde2] ).
[appellant] heeft hoger beroep ingesteld tegen het vonnis dat de rechtbank Midden-Nederland, zittingsplaats Lelystad, op 25 februari 2020 tussen partijen heeft uitgesproken. Het procesverloop in hoger beroep blijkt uit:
-
-
de dagvaarding in hoger beroep van 29 april 2020 met de grieven en een incidentele vordering tot schorsing van de executie,
-
-
incidentele conclusie van antwoord in het incident van 1 september 2020,
-
-
het arrest van 17 november 2020 waarin de incidentele vordering is afgewezen en de beslissing over de proceskosten van het incident is aangehouden tot de einduitspraak in de hoofdzaak,
-
-
de memorie van antwoord van [geïntimeerde2] van 2 februari 2021,
-
-
de memorie van antwoord van Collect Bouwgroep van 2 maart 2021,
-
-
de akte van [appellant] met de producties 48 t/m 53 en een wijziging van eis, toegezonden bij brief van 7 februari 2022,
-
-
de akte van [appellant] , toegezonden bij H12-formulier van 27 juni 2022, met de producties 54-56 en opnieuw een wijziging van eis;
-
-
brief van mr. Janssen namens [appellant] van 5 juli 2022 met verbeterde bijlage 56,
-
-
het verslag (proces-verbaal) van de mondelinge behandeling die op 8 juli 2022 is gehouden.
[appellant] heeft een kavel gekocht om daarop een nieuwbouwwoning te bouwen. Voor het ontwerp van de nieuwbouwwoning heeft [appellant] een overeenkomst van opdracht met [geïntimeerde2] gesloten en voor de bouw van de woning is [appellant] met Collect Bouwgroep een aannemingsovereenkomst aangegaan. Enkele maanden na de start van de bouw bleek dat in afwijking van het bij de gemeente goedgekeurde bouwplan werd gebouwd. De gemeente wilde met betrekking tot de wijzigingen een architectonische verklaring. In afwachting van die verklaring zijn de bouwwerkzaamheden gestaakt. [appellant] stelt daardoor schade te hebben geleden. Volgens [appellant] is die schade het gevolg van het in strijd met de overeenkomsten handelen door [geïntimeerde2] en/of Collect Bouwgroep. [appellant] heeft de rechtbank gevraagd de overeenkomsten te ontbinden en [geïntimeerde2] en/of Collect Bouwgroep te veroordelen aan hem zijn schade te vergoeden. Voor het geval de overeenkomsten niet worden ontbonden en [geïntimeerde2] en/of Collect Bouwgroep geen schade hoeven te vergoeden, heeft [appellant] in hoger beroep ook gevraagd dat Collect Bouwgroep de woning afbouwt.
De rechtbank heeft geoordeeld dat zowel [geïntimeerde2] als Collect Bouwgroep in hun verplichtingen uit de overeenkomsten zijn tekortgeschoten, maar dat die tekortkomingen hen niet kunnen worden toegerekend. Ook rechtvaardigen die tekortkomingen geen ontbinding van de overeenkomsten. De vorderingen van [appellant] zijn afgewezen.
[appellant] heeft in hoger beroep de formulering van zijn eis meerdere malen gewijzigd, maar wil nog steeds dat [geïntimeerde2] en Collect Bouwgroep zijn schade vergoeden en als die schade niet wordt vergoed dat Collect Bouwgroep de woning afbouwt.
Het hof oordeelt alleen over de grondslag of Collect Bouwgroep c.s. in hun contractuele verplichtingen tegenover [appellant] zijn tekort geschoten, of de overeenkomst(en) moet(en) worden ontbonden, of Collect Bouwgroep c.s. op die twee grondslagen verplicht zijn de schade van [appellant] te vergoeden en of Collect Bouwgroep gehouden is de woning af te bouwen. Het hof volgt de rechtbank in het oordeel dat de tekortkomingen niet toerekenbaar zijn en dat de tekortkomingen ontbinding van de overeenkomsten niet rechtvaardigen. Ook hoeft Collect Bouwgroep in de gegeven omstandigheden de woning niet af te bouwen.
Het hof gaat in hoger beroep uit van de volgende feiten.
[geïntimeerde2] oefende onder de handelsnaam “ [naam1] ” in de vorm van een eenmanszaak een ontwerpbureau uit.
[appellant] en zijn vrouw wilden in het gebied [naam2] een woning voor hun gezin laten bouwen. De gemeente Almere (hierna: de gemeente) heeft [appellant] en zijn vrouw in de gelegenheid gesteld in dat gebied een kavel te kopen, waartoe zij eerst een bouwplan moesten indienen dat de gemeente moest goedkeuren.
In oktober 2015 is [appellant] met [geïntimeerde2] een overeenkomst van opdracht aangegaan voor het ontwerpen van de woning. Er is met [geïntimeerde2] een honorarium van € 15.500,- afgesproken, waarbij is uitgegaan van een totale bouwsom van circa € 230.000,- tot € 240.000,-. Tot de overeengekomen werkzaamheden behoren het maken van tekeningen (Voorlopig Ontwerp, Definitief Ontwerp en Bestektekeningen), het aanleveren van berekeningen (voor daglicht, ventilatie, constructie en EPC), het toetsen van het bouwplan aan het Bouwbesluit, het aanvragen van de SRV (Stedenbouwkundige Randvoorwaarden)-toetsing en de omgevingsvergunning, het opstellen van een technische omschrijving, de aanbesteding en de bouwbegeleiding.
Bij de gemeente is namens [appellant] het bouwplan voor de te bouwen woning ingediend. De gemeente heeft op 5 juli 2016 op basis van de tekening van 28 november 2015 het bouwplan goedgekeurd (hierna: het goedgekeurde bouwplan).
De omgevingsvergunning voor de bouw van de woning is enkele maanden na de goedkeuring van het bouwplan op 15 november 2016 aangevraagd.
Kort daarna is op 13 december 2016 Collect Bouwgroep opgericht. De bestuurders zijn [geïntimeerde2] en [naam3] (hierna: [naam3] ).
De gemeente heeft aan [appellant] en zijn vrouw de kavel voor de te bouwen woning verkocht voor de verkoopsom van € 65.625,-. De koopovereenkomst is op
20/22 februari 2017 getekend.
Op 10 mei 2017 is de omgevingsvergunning verleend. In de bijlage bij de omgevingsvergunning wordt onder meer verwezen naar een bouwtekening van
26 oktober 2016. Later blijkt dat deze bouwtekening op onderdelen afwijkt van het goedgekeurde bouwplan. Op enig moment is voor wijzigingen nog een revisievergunning aangevraagd die ook is verkregen.
Op 28 mei 2017 is tussen [appellant] en Collect Bouwgroep voor de bouw van de woning een overeenkomst van aanneming van werk gesloten. De aanneemsom is € 172.350,- incl. btw en moest in 10 termijnen worden betaald. In de aannemingsovereen-komst heeft Collect Bouwgroep zich verplicht de woning te bouwen overeenkomstig “het bestek met bijbehorende tekening(en)/de offerte van Aannemer d.d. 23 mei 2017 met bijbehorende werkomschrijving bestaande uit `Technische omschrijving Kavel [nummer1] ’”. Tot de bijlagen bij de aannemingsovereenkomst behoren de tekeningen van 23 mei 2017 en de door [geïntimeerde2] aangeleverde berekeningen.
In augustus 2017 is Collect Bouwgroep met de bouw van de woning begonnen. Begin december 2017 heeft Collect Bouwgroep de factuur voor de zevende termijn verzonden ten bedrage van € 17.235,- incl. BTW. Dit bedrag is verschuldigd als het dak waterdicht is gemaakt. Vooruitlopend daarop heeft [appellant] dit termijnbedrag uit het bouwdepot voldaan.
In december 2017 zijn de bouwwerkzaamheden gestaakt omdat er volgens de gemeente ten opzichte van het goedgekeurde bouwplan afwijkend werd gebouwd.
De heer [naam4] , projectleider bij de gemeente, (hierna veelal: ambtenaar [naam4] ) heeft bij e-mail van 14 december 2017 aan [geïntimeerde2] – via de mailadressen van [geïntimeerde2] en Collect Bouwgroep – een telefoongesprek bevestigd dat een bespreking moet plaatsvinden over de uitbouw aan de achterzijde van de woning met dakterras en de wijzigingen van het bouwplan bij de vergunningaanvraag en de latere revisietekening ten opzichte van het (eerdere) goedgekeurde bouwplan. Het gaat daarbij onder meer om de wijzigingen in gevelindelingen en openingen, overstekken, raampartijen, materialisering/afwerking en logia. Uiteindelijk heeft op 2 januari 2018 bij de gemeente een bespreking plaatsgevonden, waarbij ook [appellant] aanwezig was. Op de door ambtenaar [naam4] in zijn e-mail van 14 december 2017 genoemde aandachtspunten, die in de e-mail van 3 januari 2018 nader zijn geconcretiseerd, was een nadere reactie nodig die [geïntimeerde2] zou geven. Na enig aandringen van de gemeente heeft [geïntimeerde2] bij e-mails van
16 (met c.c. aan [appellant] ) en 17 januari 2018 een reactie gegeven. Die reacties zijn voor de gemeente niet toereikend.
In de tweede helft van januari 2018 beklaagt [appellant] zich bij [geïntimeerde2] over zijn late reacties op de verzoeken van de gemeente. [geïntimeerde2] antwoordt bij e-mail van
23 januari 2018 dat de aanvullende tekeningen door de tekenaar van de aannemer worden gemaakt die [appellant] van Collect Bouwgroep zal ontvangen. Volgens [geïntimeerde2] is “na het positief beoordeling van de vergunning (…) mijn taak als ontwerper van jullie klaar”. Collect Bouwgroep zendt bij e-mail van 6 februari 2018 aan [appellant] de aangepaste tekeningen voor zijn woning. Aan [appellant] wordt gevraagd of hij met de wijzigingen, inclusief de...
Om verder te lezen
PROBEER HET UIT