Uitspraak Nº 201908317/1/R1. Raad van State, 2021-01-06

• ECLI: ECLI:NL:RVS:2021:7
• Docket Number: 201908317/1/R1
• Date: 06 Enero 2021

201908317/1/R1.

Datum uitspraak: 6 januari 2021

AFDELING

BESTUURSRECHTSPRAAK

Uitspraak en tussenuitspraak met toepassing van artikel 8:51d van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) in het geding tussen:

1. Speelpark Oud Valkeveen B.V. (hierna: Oud Valkeveen), gevestigd te Naarden,

2. Stichting De Limiten en Valkeveen (hierna: De Limiten), gevestigd te Naarden, en anderen,

3. Vereniging Vrienden van ’t Gooi (hierna: VVG), gevestigd te Huizen,

4. Stichting Behoud Gooise Heide (hierna: SBGH), gevestigd te Bussum,

appellanten,

en

de raad van de gemeente Gooise Meren,

verweerder.

Procesverloop

Bij besluit van 9 oktober 2019 heeft de raad het bestemmingsplan "Oud Valkeveen e.o. 2019" vastgesteld.

Tegen dit besluit hebben Oud Valkeveen, De Limiten en anderen, VVG en SBGH beroep ingesteld.

De raad heeft een verweerschrift ingediend.

Oud Valkeveen, De Limiten en anderen, VVG en SBGH hebben nadere stukken ingediend.

De Afdeling heeft de zaak ter zitting behandeld op 19 november 2020, waar Oud Valkeveen, vertegenwoordigd door mr. J.S. Haakmeester, advocaat te Baarn, De Limiten en anderen, vertegenwoordigd door [gemachtigde A] en [gemachtigde B], bijgestaan door mr. H. Koolen, advocaat te Amsterdam en [gemachtigde C], VVG, vertegenwoordigd door [gemachtigde D] en [gemachtigde E], SBGH, vertegenwoordigd door mr. drs. P.B.Ph.M. Bogaers, rechtsbijstandverlener te Bussum, bijgestaan door [gemachtigde F] en de raad, vertegenwoordigd door mr. W. Verbeek, bijgestaan door P.J.H. van der Linden en drs. F.H. Bruens, zijn verschenen.

Overwegingen

Inleiding

Het huidige speelpark

1. Het plan heeft betrekking op het speelpark Oud Valkeveen, dat aan de zuidzijde worden begrensd door de Oud Huizerweg/Meentweg en aan de noordzijde door het Gooimeer. Het speelpark ligt op korte afstand van het Natura 2000-gebied Eemmeer & Gooimeer Zuidoever en het gebied Gooise Noordflank, dat onderdeel is van het Natuurnetwerk Nederland (hierna: NNN). Voor het Natura 2000-gebied zijn geen stikstofgevoelige habitattypen of leefgebieden aangewezen.

Het speelpark richt zich op kinderen in de basisschoolleeftijd. Het heeft onder meer een grote buitenspeeltuin, een binnenspeeltuin, een strand, diverse horecavoorzieningen en een theater. De huidige eigenares heeft het speelpark sinds 2004 in eigendom en heeft het sindsdien opgeknapt en uitgebreid. Verspreid over het speelpark bevinden zich een aantal gebouwen en bijna 40 speel- en attractietoestellen. Aan de zuid- en zuidoostzijde van het speelpark bevindt zich een parkeerterrein met ongeveer 500 parkeerplaatsen. Het speelpark huurt aan de noordzijde, tot aan het Gooimeer, een stuk grond van Staatsbosbeheer. Dit is al vele jaren in gebruik bij het speelpark als strand. Gedurende het seizoen staat hier ook een luchtkussenpark. Aan de westzijde ligt een weiland, ook in eigendom bij Staatsbosbeheer. Dat mag gedurende een periode van maximaal 10 jaar en maximaal 20 dagen per jaar worden gebruikt als overloopparkeerterrein voor het speelpark op piekdagen. Voor dit gebruik is een omgevingsvergunning verleend.

Voor het grootste deel van het plangebied gold voor de inwerkingtreding van dit plan het bestemmingsplan "1e herziening bestemmingsplan Buitengebied". Bij uitspraak van 18 augustus 2010, ECLI:NL:RVS:2010:BN4276, heeft de Afdeling het goedkeuringsbesluit voor het plandeel met de bestemming 'Horecadoeleinden' op het perceel Oud Huizerweg 2a (ook wel bekend als het gebouw "Gloeiende Gerrit") uit dat plan vernietigd. Daar geldt daarom nog het bestemmingsplan "Valkeveen e.o. 1976 1e herziening".

Het nieuwe plan

2. Volgens de raad zijn de planregels en de plansystematiek van de geldende plannen verouderd en bieden ze niet meer voldoende basis om een goede ruimtelijke ordening te kunnen verzekeren. Ruimtelijk gezien ligt het speelpark op een gevoelige locatie in de nabijheid van woningen, een begraafplaats en belangrijke natuurwaarden. Zowel de participatie van omwonenden, de visie van de ondernemer als de onderzoeken geven volgens de raad aanleiding om de bestaande bouwmogelijkheden voor speel- en attractietoestellen in te perken. Er is gekozen voor een nieuwe planregeling waarbij een zonering is aangebracht van delen van het speelpark waar volgens de raad meer beperkingen gesteld moeten worden en delen waar minder beperkingen nodig zijn. Voor de buitenzone van het speelpark zijn in het plan meer beperkingen opgenomen dan voor de middenzone. Het plan heeft volgens de raad tot doel de voortzetting van het speelpark mogelijk te maken en daarbij te voorkomen dat dit leidt tot een significante intensivering van het huidige gebruik van het speelpark of een aantasting van natuurwaarden. De raad wil ook voorkomen dat het speelpark een attractiepark wordt en daardoor zijn oorspronkelijke karakter van "een grote kinderspeeltuin" verliest. Een van de grote oorzaken van overlast voor omwonenden is op dit moment het gebrek aan parkeerplaatsen voor de bezoekers van het speelpark. Er wordt daardoor veel in de berm geparkeerd. Er is vanwege deze problemen in 2018 een omgevingsvergunning verleend voor het gebruik van een weiland als overloopparkeerplaats op maximaal 20 dagen per jaar voor 10 jaar. Deze tijdelijke parkeerfunctie is ook in het plan opgenomen. Omdat dit geen permanente oplossing biedt, is in het plan ook een wijzigingsbevoegdheid opgenomen waarmee het onder voorwaarden mogelijk wordt om aan de oostzijde van het speelpark in het bos te parkeren. Deze gronden zijn in eigendom bij Staatsbosbeheer. Staatsbosbeheer wil de gronden volgens de plantoelichting verkopen onder meer onder de voorwaarde dat een perceel van het speelpark onderdeel wordt van het NNN.

Appellanten

3. Oud Valkeveen, de eigenares van het speelpark, is het niet eens met het plan. Oud Valkeveen stelt te hebben geaccepteerd dat haar exploitatiemogelijkheden worden ingeperkt, maar vindt het plan zoals dat nu is vastgesteld, te beperkend voor haar bedrijfsvoering. Volgens Oud Valkeveen is geen enkele groei of verandering van het speelpark meer mogelijk en bestaat er vanuit het oogpunt van een goede ruimtelijke ordening geen reden voor deze vergaande beperkingen.

Verder zijn SBGH, De Limiten en anderen en VVG tegen het plan in beroep gekomen. Zij zijn niet tegen de aanwezigheid van het speelpark, maar vinden het met name niet acceptabel dat in het plan ten behoeve van een nieuwe parkeerplaats voor het speelpark een stuk natuur verdwijnt waarin beschermde soorten leven. Volgens hen dienen de parkeerproblemen op het eigen terrein van het speelpark opgelost te worden. De raad heeft volgens hen onvoldoende onderzocht wat de gevolgen voor de natuur zijn van de wijzigingsbevoegdheid, waarmee parkeren in het bos mogelijk wordt gemaakt.

Toetsingskader

4. Bij de vaststelling van een bestemmingsplan moet de raad bestemmingen aanwijzen en regels geven die de raad uit een oogpunt van een goede ruimtelijke ordening nodig acht. De raad heeft daarbij beleidsruimte en moet de betrokken belangen afwegen. De Afdeling beoordeelt aan de hand van de beroepsgronden of het besluit tot vaststelling van het bestemmingsplan in overeenstemming is met het recht. De Afdeling stelt niet zelf vast of het plan in overeenstemming is met een goede ruimtelijke ordening, maar beoordeelt aan de hand van die gronden of de raad zich in redelijkheid op het standpunt heeft kunnen stellen dat het plan strekt ten behoeve van een goede ruimtelijke ordening.

5. Ingevolge artikel 8:51d van de Awb kan de Afdeling het bestuursorgaan opdragen een gebrek in het bestreden besluit te herstellen of te laten herstellen.

6. De relevante planregels die ten grondslag liggen aan de volgende rechtsoverwegingen, zijn opgenomen in de bijlage bij deze uitspraak.

Procedurele aspecten

Ontvankelijkheid SBGH

7. De raad stelt zich op het standpunt dat SBGH geen belanghebbende is bij het besluit tot vaststelling van het plan, omdat de statutaire doelstelling van de stichting ziet op infrastructuur en een speelpark en parkeerterrein niet onder infrastructuur vallen. De natuur in en rondom het plan valt bovendien niet onder heide. De stichting komt voor de bescherming van de Gooise heide op. Het beroep dient volgens de raad daarom niet-ontvankelijk te worden verklaart.

7.1. De statutaire doelstelling van SBGH luidt: "De stichting heeft ten doel te bevorderen dat bij alle maatregelen betreffende natuur, het landschap en het milieu van Het Gooi en zijn omgeving, die het karakter van Het Gooi mede bepalen, ongeacht of deze maatregelen worden genomen door openbare of particuliere instellingen of door rechterlijke instanties, bestuurlijke instanties of wetgevende lichamen de belangen van de bescherming van natuur, landschap en milieu, elk op zich en in onderling verband beschouwd de eerste overweging vormen. Daarnaast heeft de stichting ten doel te voorkomen dat de natuur, het landschap en het milieu van Het Gooi en zijn omgeving, al deze begrippen in de breedste zin van het woord (...) worden aangetast door infrastructurele werken en/of bebouwing. Hierbij gaat het er om de natuur (...) en het landschap, waarvan deze natuurgebieden deel uit maken, evenals het milieu dat voorwaarde scheppend is voor het behoud en versterking van natuur en landschap in Het Gooi ten eeuwigen dage ongeschonden te behouden en te versterken en te streven naar een milieubeheer en een ruimtelijke ordening, die aantasting van natuur- en cultuurwaarden tegengaan of voorkomen, waarbij de flora en fauna van de natuurgebieden in Het Gooi worden beschermd, evenals de daar aanwezige geologische, cultuurhistorische en landschappelijke waarden, evenals al datgene, dat het karakter van deze natuurgebieden bepaalt; en voorts al hetgeen met een en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin van het woord. (...)".

7.2. Het plangebied ligt binnen het werkgebied van SBGH en de statutaire doelstelling van SBGH ziet onder meer op het voorkomen van de aantasting van...