Uitspraak Nº 5249233 AR VERZ 16-155. Rechtbank Noord-Nederland, 2016-10-12

• ECLI: ECLI:NL:RBNNE:2016:4668
• Docket Number: 5249233 AR VERZ 16-155
• Date: 12 Octubre 2016
• Court: Rechtbank Noord-Nederland (Neederland)

RECHTBANK NOORD-NEDERLAND

Afdeling Privaatrecht

Locatie Leeuwarden

zaak-/rolnummers: 5249233 AR VERZ 16-155 en 5349370 AR VERZ 16-187

beschikking van de kantonrechter ex artikel 7:671b lid 1 BW d.d. 12 oktober 2016

inzake

de naamloze vennootschap

ABN AMRO BANK N.V.,

statutair gevestigd en kantoorhoudende te Amsterdam,

verzoekende partij in de zaak van het verzoek,

verwerende partij in de zaak van het tegenverzoek,

gemachtigde: mr. M.J.M.T. Keulaerds, advocaat te 's-Gravenhage,

tegen

[A] ,

wonende te [woonplaats] ,

verwerende partij in de zaak van het verzoek,

verzoekende partij in de zaak van het tegenverzoek,

gemachtigde: mr. H.J. Funke, advocaat te Leeuwarden.

Partijen zullen hierna ABN AMRO en [A] worden genoemd.

1 Het procesverloop

1.1.

ABN AMRO heeft een verzoek gedaan om de arbeidsovereenkomst tussen partijen te ontbinden, ingekomen ter griffie op 21 juli 2016. [A] heeft op 2 september 2016 een verweerschrift en (voorwaardelijke) tegenverzoeken ingediend.

1.2.

Op 14 september 2016 heeft een zitting plaatsgevonden, waarbij de gemachtigde van ABN AMRO aan de hand van pleitnotities het standpunt van zijn cliënte heeft toegelicht. De griffier heeft aantekeningen gemaakt van wat partijen ter toelichting van hun standpunten naar voren hebben gebracht. Voorafgaand aan de zitting heeft ABN AMRO nog aanvullende producties ingediend en heeft [A] een bij het verweerschrift ontbrekende productie en een aangepaste pagina van het verweerschrift aan de rechtbank gezonden.

1.3.

Vervolgens is beschikking bepaald op heden.

2 De feiten

2.1.

[A] , geboren [geboortedatum] , is op 1 mei 2007 in dienst getreden bij ABN AMRO. De functie die [A] laatstelijk vervulde, is die van Beleggingsadviseur op het kantoor van ABN AMRO te Leeuwarden, tegen een salaris van € 5.667,31 bruto, exclusief vakantiebijslag en overige emolumenten.

2.2.

ABN AMRO biedt haar klanten die willen beleggen drie vormen van dienstverlening aan, te weten 'execution only' (zelfstandig beleggen), beleggingsadvies (beleggen met advies van ABN AMRO) en vermogensbeheer (beleggen volledig aan ABN AMRO overlaten). Binnen de dienst 'beleggingsadvies' is sprake van drie verschillende beleggingsconcepten, te weten Comfort Beleggen, Actief Beleggen en Trading. Klanten die opteren voor het concept Actief Beleggen worden, met behulp van hun adviseur, ingedeeld in één van de zes risicoprofielen die Actief Beleggen kent, variërend van risicoprofiel 1 (de zeer defensieve portefeuille) tot risicoprofiel 6 (de zeer offensieve portefeuille). Het concept Trading, bedoeld voor klanten met een zeker vermogen die bereid zijn grote(re) risico's te nemen, wordt door ABN AMRO alleen aangeboden vanuit haar hoofdkantoor te Amsterdam. De concepten Comfort Beleggen en Actief Beleggen worden aangeboden vanuit de regionale vestigingen van de ABN AMRO, waaronder Leeuwarden. [A] adviseerde als beleggingsadviseur binnen deze twee beleggingsconcepten.

2.3.

Vanaf medio 2009/2010 adviseerden [A] en zijn collega [B] (hierna: [B] ) hun klanten binnen het concept Actief Beleggen soms om te beleggen in AEX-opties.

2.4.

Op 1 februari 2015 is [C] (hierna: [C] ) aangetreden als Manager Beleggen in de regio Friesland. [C] is sindsdien de leidinggevende van [A] .

2.5.

In februari 2015 heeft [D] (hierna: [D] ), Directeur Kantoren Private Banking Nederland, in een kennismakingsgesprek met [C] zijn zorgen geuit over de risico's van AEX-opties in de beleggingsportefeuilles van klanten van Actief Beleggen. Voorts heeft [D] tijdens een kantoorbezoek eind februari 2015, waarbij [A] aanwezig was, aangegeven dat het aantal opties in de beleggingsportefeuilles van die klanten vanwege de daaraan verbonden risico's diende te worden worden verlaagd.

2.6.

Naar aanleiding hiervan heeft op 3 maart 2015 een overleg plaatsgevonden tussen [C] , [A] en [B] over de handel in opties. In dit overleg hebben zij kaders opgesteld voor het opnemen van opties in beleggingsportefeuilles van klanten van Actief Beleggen. Deze kaders zijn door [C] schriftelijk uitgewerkt in een concept beleidsnotitie "Optiebeleid Private Banking binnen beleggingsadvies". Deze beleidsnotitie bevat kaders voor de vraag welke klanten voor beleggen in opties in aanmerking komen, welke typen opties zijn toegestaan en welke omvang de opties in verhouding tot de rest van de beleggingsportefeuille mogen hebben. Ook bevat het beleid voorschriften ten aanzien van de voorlichting die moet plaatsvinden alvorens voor een bepaalde klant in opties wordt belegd. In het beleid staat onder meer:

Doelgroep:

Welke klanten komen in aanmerking voor opties?

 Actief Beleggen klanten vanaf risicoprofiel 3

 Ten behoeve van indexopties: Actief beleggen klanten vanaf risicoprofiel 4

Type opties:

In welke opties mag worden belegd door Actief beleggen relaties?

 Call opties kopen en schrijven op aandelen: Maand, kwartaal en jaaropties (weekopties zijn expliciet uitgesloten);

 Put opties kopen en schrijven op aandelen: Maand, kwartaal en jaaropties (weekopties zijn expliciet uitgesloten);

 Index opties kopen en schrijven: Maand, kwartaal en jaaropties (weekopties zijn expliciet uitgesloten).

Omvang:

Wat is de omvang die opties mogen hebben ten opzichte van de effectenportefeuille?

 Maximaal 50% margin bij opties of individuele aandelen van de dekkingswaarde van het belegbaar vermogen (obv. VMC + liquiditeiten) of

 Een lagere margin als dit is overeengekomen met de klant (maximale margin moet worden afgestemd met de klant, zie informatie en afspraken klant) en

 Ten aanzien van Index opties: maximaal de onderliggende dekkingswaarde. De startpositie is 50% van de maximale index optiepositie. (…)

Hoe monitoren:

Hoe worden bovenstaande afspraken gemonitord?

 Overschrijdingen in aantallen opties zijn niet toegestaan. Wil een belegger in overleg met de klant toch om een uitzonderlijke reden meer posities, dan moet de MB of de KD dit fiatteren en moet de klant hiervoor tekenen.

 Wekelijks wordt een lijst opgesteld van de Margin ten opzichte van de effectendekkingswaarde van het VMC, bij overschrijding van de afgesproken norm worden optieposities afgebouwd. Wil een belegger in overleg met de klant toch om een uitzonderlijke reden een hogere margin accepteren, dan moet de MB of de KD dit fiatteren en moet de klant hiervoor tekenen.

 Maandelijks wordt een overleg georganiseerd met de actief beleggingsadviseurs, de MB en de KD waarin alle optieposities worden doorgenomen en potentiële risico's worden besproken. Indien gewenst wordt dit teruggekoppeld aan de klant.

2.7.

Nadat [C] de concept beleidsnotitie aan (onder meer) [A] heeft voorgelegd voor commentaar heeft zij de tekst wat aangepast en de definitieve versie van deze beleidsnotitie op 18 mei 2015 via e-mail ter goedkeuring naar het hoofdkantoor in Amsterdam gezonden.

2.8.

Op 18 juni 2015 heeft [E] (hierna: [E] ), Specialist Investment Strategy, een werkbezoek gebracht aan kantoor Groningen. Tijdens dit bezoek, waarbij [A] aanwezig was, heeft [E] meegedeeld dat de omvang van de bestaande optieposities bij klanten moest worden afgebouwd.

2.9.

Naar aanleiding van dit bezoek heeft op 22 juni 2015 een gesprek plaatsgevonden tussen [C] , [A] en [B] . Zij hebben daarin (aanvullende) afspraken gemaakt over de handel in opties. [C] heeft [E] bij e-mailbericht van 23 juni 2015 geïnformeerd over de gemaakte afspraken. Dit bericht is, blijkens de verzendinformatie bovenaan de e-mail, in kopie aan [A] gezonden. In het e-mailbericht staat, voor zover hier relevant:

Gisteren weer met [B] en [A] gesproken. Wij hadden half maart al afspraken met elkaar over optiebeleid (en dan specifiek AEX opties) gemaakt. Hieronder geef ik eerst de afspraken aan die we maart 2015 hebben gemaakt en vervolgens de aanvullende maatregelen die we de komende periode gaan nemen:

Afspraken vanaf maart 2015:

- op kantoor friesland worden geen weekopties voor de AEX meer gedaan. Als een klant dit wel wil wordt hij geïntroduceerd bij Trading

- aan nieuwe klanten wordt niet meer pro-actief over AEX opties gesproken. Wanneer een klant zelf aangeeft dat hij graag wil handelen in AEX opties dan gebeurt dit binnen de ons zelf geformuleerde kaders of intro bij trading.

- De bestaande optieklanten worden teruggebracht naar onze eigen geformuleerde kaders. Wanneer klanten buiten deze kaders in opties willen blijven handelen introduceren wij deze klant bij trading.

- Veel optieposities lopen tot dec. 2015

Aanvullende maatregelen:

- nieuwe maximale aantallen naar beneden bijstellen (indicatief max 30% verlies bij 50% beursdaling)

- komende twee weken de aantallen AEX opties naar beneden brengen (de mannen moeten dit nog kwantificeren en uiteraard in overleg met klant)

- komende 8 weken alle optieklanten spreken, waarbij focus eerste twee weken op klanten met de hoogste aantallen in verhouding tot depot

- in dit gesprek komen in ieder geval de volgende punten aan de orde:

- afbouw aantallen

- scenario's weer opnieuw voorleggen (wat als de beurs 20% stijgt/daalt)

- aangeven dat de omvang van de posities in AEX opties veel beperkter zal moeten zijn. Opties mogen alleen surplus in de portefeuille zijn en niet het risico domineren. Nadat de opties eruit lopen, kunnen de aantallen niet worden gehandhaafd.

- als een klant wel in opties wil blijven in een omvang die wij niet meer passend vinden voor kantoor dan introduceren wij de klant bij trading.

2.10.

In juli 2015 is het functioneren van [A] door [C] tussentijds beoordeeld in het zogenoemde Mid Year Review. In het daarvan opgemaakte verslag staat, voor zover hier relevant, het volgende:

We hebben al vaak uitgebreid over de opties gesproken. Je neemt klanten hier in mee en jij en je klanten denken de risico's te overzien, maar...