Uitspraak Nº C/09/397020 / HA ZA 11-1877 en C/09/489719 / HA ZA 15-659. Rechtbank Den Haag, 2020-09-30
| ECLI | ECLI:NL:RBDHA:2020:9999 |
| Date | 30 Septiembre 2020 |
| Docket Number | C/09/397020 / HA ZA 11-1877 en C/09/489719 / HA ZA 15-659 |
| Court | Rechtbank Den Haag (Neederland) |
Team handel
Zaak- / rolnummers: C/09/397020 / HA ZA 11-1877 en C/09/489719 / HA ZA 15-659
Vonnis van 30 september 2020
in zaak C/09/397020 / HA ZA 11-1877 van
STICHTING DE THUISKOPIE, te Amsterdam,
eiseres,
procesadvocaat: mr. J.A. Dullaart,
TEGEN
IMATION EUROPE B.V., te Amsterdam,
gedaagde,
procesadvocaat: mr. H. Lebbing,
en in de zaak C/09/489719 / HA ZA 15-659 van
IMATION EUROPE B.V., te Amsterdam,
eiseres,
procesadvocaat: mr. H. Lebbing,
TEGEN
STICHTING DE THUISKOPIE, te Amsterdam,
gedaagde,
procesadvocaat: mr. J.A. Dullaart,
DE STAAT DER NEDERLANDEN (ministerie van Veiligheid en Justitie),
gedaagde,
advocaat: mr. S.M. Kingma.
Partijen worden hierna aangeduid als “Imation”, “Thuiskopie” en “de Staat”. De zaak is voor Thuiskopie inhoudelijk behandelend door mrs. D. Griffiths en M.A. van der Jagt, advocaten te Amsterdam, voor Imation door mr. A.P. Groen, advocaat te Amsterdam en voor De Staat door zijn procesadvocaat voornoemd. Zaak C/09/397020 / HA ZA 11-1877 wordt hierna ook ‘de incassoprocedure’ genoemd en zaak C/09/489719 / HA ZA 15-659 wordt hierna ook ‘de restitutieprocedure’ genoemd.
Het verloop van de procedures blijkt uit:
- het tussenvonnis van 13 februari 2019 (hierna: het 2019-tussenvonnis) en de daarin genoemde stukken;
- de akte overlegging en uitlating productie van de Staat van 13 maart 2019 in de restitutieprocedure;
-
-
de akte uitlating na tussenvonnis, tevens akte vermeerdering eis van Imation in beide procedures van 5 juni 2019, met producties 19 t/m 31 (en productie 32 die alleen als digitaal bestand is overgelegd);
-
-
de antwoordakte na tussenvonnis, tevens houdende bezwaar tegen de eisvermeerdering van Thuiskopie in beide procedures van 14 augustus 2019, met productie C;
-
-
de antwoordakte uitlating tussenvonnis, tevens houdende bezwaar tegen eisvermeerdering van de Staat in de restitutieprocedure van 4 september 2019, met producties 5 en 6;
-
-
de akte uitlaten producties van Imation in beide procedures van 13 november 2019.
Ten slotte is een datum voor het wijzen van vonnis bepaald.
Bij akte vermeerdering eis na het 2019-tussenvonnis heeft Imation haar vordering in de restitutieprocedure gewijzigd, in de zin dat haar vordering A(i), weergegeven in r.o. 4.1. van het restitutietussenvonnis (van 8 maart 2017), wordt vermeerderd met primair betaling van een bedrag van € 11.009.648,-, waarbij haar oorspronkelijke primaire vordering tot betaling van € 6.949.893 nu subsidiair wordt gevorderd en haar oorspronkelijke subsidiaire vordering tot betaling van € 3.795.109 nu meer subsidiair wordt gevorderd.
Grondslag voor de eisvermeerdering is dat Imation nu als onverschuldigd betaald terugvordert alle thuiskopievergoedingen die zij heeft voldaan aan Thuiskopie, niet alleen de thuiskopievergoedingen voldaan over dragers die zij in haar commercial channel heeft afgezet.
In beide procedures stelt Imation dat zij op drie gronden (hierna ook: de A-grond, B-grond en C-grond) in strijd met artikel 5 lid 2 Arl1 teveel thuiskopieheffing heeft betaald. Daarnaast houdt zij in de restitutieprocedure de Staat aansprakelijk voor onrechtmatige uitingen van de staatssecretaris van Justitie (hierna ook: de D-grond). In het 2019-tussenvonnis is geoordeeld dat de D-grond niet opgaat. Over de andere drie gronden is nog geen eindoordeel gegeven. Deze gronden betreffen:
-
de SONT-besluiten voorzien in een ongedifferentieerd systeem van heffing voor privégebruik en professioneel gebruik (het mutualisation-stelsel); en
-
de SONT-besluiten en de AmvB’s hadden betrekking op kopiëren uit legale en illegaal bron; en
-
in de bevriezings-AmvB’s waarin geen ‘nieuwe dragers’ waren aangewezen is eenzijdig op cd’s en dvd’s geheven.
In de incassoprocedure is vordering I (primair), waarin Thuiskopie veroordeling van Imation vordert om thuiskopievergoeding over alle door haar in Nederland uitgeleverde blanco gegevensdragers te betalen en te blijven betalen, afgewezen. Subsidiair vorderde Thuiskopie onder I betaling van een bedrag aan thuiskopievergoeding van € 1.484.157,49. Nadat in eerste aanleg2 en in (tussentijds) appel3 was geoordeeld dat grond A doel trof, heeft de rechtbank bij vonnis van 5 juli 20174 becijferd dat Imation voor leveringen in de periode van mei 2010 t/m december 2012 in totaal € 406.932,48 aan thuiskopievergoeding verschuldigd is. Dit bedrag is opgebouwd uit € 290.972,99 voor leveringen via het consumer channel en € 115.959,49 voor leveringen van blanco gegevensdragers via het commercial channel, die bij privé-eindgebruikers terecht zijn gekomen. Of vordering I (subsidiair) in de incassoprocedure toewijsbaar is tot dit bedrag hangt af van de vraag of en in hoeverre Imation een beroep op verrekening toekomt op grond A t/m C. Dat laatste geldt ook voor de toewijsbaarheid van vordering III in de incassoprocedure, een verklaring voor recht dat Imation geen vordering op Thuiskopie heeft tot terugbetaling van vóór juni 2010 afgedragen thuiskopievergoeding op de grond dat die thuiskopievergoeding betrekking heeft op blanco informatiedragers bestemd voor professioneel gebruik, althans dat het Imation niet vrijstaat om die vordering te incasseren door middel van verrekening.
In de restitutieprocedure is al beslist dat vorderingen A(ii), B(i) en D niet kunnen slagen.
in de zaken van en tegen Thuiskopie in de incassoprocedure en de restitutieprocedure
Grond A: ongedifferentieerd systeem van heffing voor privégebruik en professioneel gebruik
Grond A is in beide procedures alleen aan de orde in de zaken van en tegen Thuiskopie, als een verweer tegen vordering I (subsidiair) en III in de incassoprocedure en als grondslag voor de A-vorderingen in de restitutieprocedure. Daar vordert Imation – na wijziging van eis – op deze grond onder A(i) betaling primair over de periode van 1 januari 2003 t/m februari 2010 van € 11.009.648, subsidiair € 6.949.893, en meer subsidiair over de periode van 1 juli 2006 t/m februari 2010 van € 3.795.109.
In beide procedures is geoordeeld dat Imation niet gebonden is aan het systeem van mutualisation. Zij is alleen thuiskopievergoeding verschuldigd voor leveringen van blanco gegevensdragers voor particuliere eindgebruikers. Dat zijn leveringen van a) blanco dragers in haar consumer channel en b) blanco dragers in haar commercial channel, die uiteindelijk bij privé-eindgebruikers terecht zijn gekomen.
Bezwaar tegen de eiswijziging
Imation, die alleen aan bedrijven en niet aan consumenten levert, grondde haar vorderingen in de restitutieprocedure tot aan haar eiswijziging op het standpunt dat zij alleen thuiskopievergoeding verschuldigd was over leveringen van dvd’s en cd’s via haar consumer channel en niet over leveringen in haar commercial channel. Met haar eiswijziging vordert Imation primair op grond A terugbetaling van álle door haar afgedragen thuiskopievergoeding, in beide afzetkanalen.
Thuiskopie maakt bezwaar tegen de eiswijziging van Imation, die zij gezien het vergevorderde stadium van de procedure in strijd acht met de eisen van de goede procesorde. Thuiskopie wijst voorts erop dat de rechtbank in het eerste tussenvonnis in de incassoprocedure van 20 februari 2013 (in r.o. 4.28) heeft geoordeeld dat Imation thuiskopievergoeding verschuldigd is over dvd’s en cd’s die zij direct of indirect heeft geleverd aan privé-eindgebruikers en dat Imation hiertegen geen grief heeft ingesteld. Ook de Staat maakt bezwaar tegen de eiswijziging, omdat de mede tegen de Staat gerichte vorderingen voortbouwen op de gewijzigde A(i) vordering.
De rechtbank verwerpt de bezwaren tegen de eiswijziging. De gewijzigde eis raakt Thuiskopie, omdat het de alleen tegen Thuiskopie ingestelde vordering A(i) betreft. Imation heeft de aan deze eiswijziging ten grondslag gelegde stelling, dat uit het Padawan-arrest5 en het Opus-arrest6 volgt dat in een systeem waarin thuiskopievergoeding niet wordt geheven van de privé-eindgebruiker, deze vergoeding alleen kan worden geheven van leveranciers die direct leveren aan privé-eindgebruikers, reeds in de conclusie van antwoord in de incassoprocedure ingenomen. Hoewel Imation tot nu toe geen vordering had verbonden aan dit standpunt, hebben partijen daarover gediscussieerd in de daaropvolgende processtukken en tijdens het pleidooi na de conclusie van dupliek in de incassoprocedure. Er heeft dus – al lang geleden – in de incassoprocedure een partijdebat over de grondslag van de eiswijziging in de restitutieprocedure plaatsgehad. Thuiskopie is om die reden niet in haar verdediging geschaad door deze eiswijziging, zodat het bezwaar niet slaagt. Nu de vorderingen van Imation tot nu toe niet op dit standpunt waren gebaseerd, is een eventuele beslissing daarover in het eerste tussenvonnis in de incassoprocedure niet dragend. Het is dus ook niet een reeds afgedaan punt. De rechtbank zal daarom het geschil daarover hierna beoordelen.
Voor zover de eiswijziging de Staat raakt, is deze niet in strijd met de goede procesorde. Daarbij weegt mee dat de Staat geen direct verweer hoeft te voeren tegen deze eiswijziging.
Terugkomen op oordeel over verjaring?
In het tussenvonnis is geoordeeld dat de vordering in de restitutieprocedure op grond A is verjaard voor zover deze ziet op de periode vóór 1 juli 2006. Imation verzoekt de rechtbank terug te komen op deze bindende eindbeslissing, die volgens haar onjuist is.
De rechtbank stelt voorop dat het uitgangspunt bij de beoordeling van een verzoek om terug te komen op een bindende eindbeslissingen is dat zij in het verdere verloop van het...
Om verder te lezen
PROBEER HET UIT